موسیقی ما - سی و یکمین و آخرین نشست «آئین آوازِ» سال ۹۷ با بزرگداشت «غلامحسین بنان» در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد؛ این برنامه با پیام تصویری «اکبر گلپایگانی» برای بنان همراه بود و او به این نکته اشاره کرد که این آوازخوان در آواز به چنان جایگاه رفیعی رسیده است که امروز باید در توصیف هنر و کارنامه و صدا و آوازهایش از عبارت «مکتب بنان» نام ببریم.
در ابتدای این برنامه «علیرضا فریدونپور» دربارهی این آوازخوان گفت: «متأسفانه گاهی این سو و آن سو میشنویم یا میخوانیم که از صدای بنان به عنوان صدایی متوسط یاد میکنند. در حالی که اساساً هیچ وجهی از آوازها و تصنیفهای او کیفیت متوسط ندارند. اتفاقاً ارزش کار بنان در این است که با وجه جدید و خوبی که برای صدای خودش تعریف کرد توانست آن آوازهای ماندگار را خلق و عرضه کند.»
مرتضی غزنوی مدرس و خواننده نیز در خصوص موضوع این نشست که تقسیم دورههای معاصر هنر آوازمان به قبل و بعد از بنان بود با رویکردی انتقادی سخنانی ایراد کرد و ارزش بیشتر را شامل دوران پیش از بنان و مشخصاً آوازهای دوره قاجار دانست.
شهرام آقاییپور پژوهشگری که تا کنون دو عنوان کتاب از او درباره بنان منتشر شده نیز با موضوع «آموختههای بنان» به مرور مراحل آموزش آواز توسط این استاد صاحب سبک و شرح استادان او پرداخت و اینکه «بنان چگونه بنان شد».
او تأکید کرد بنان راه پر پیچ و خمی را در آواز طی کرد تا با تحمل مشقتهای بسیار توانست اینگونه در آواز بدرخشد و نام و صدایش در دلها جای بگیرد.
«علی شیرازی» خواننده نیز با موضوع «بنان چگونه آواز ایرانی را به قبل و بعد از خودش تقسیم کرد؟» گفت: «بنان در هنر روح و جانی همواره عطشناک و تشنۀ دانستن داشت. او یک هنرجوی همیشگی و یک سالک واقعی بود. مصداق این شعر شاملوی بزرگ که میگوید: جستن، یافتن و آنگاه به اختیار برگزیدن. بنان به جای راه رفتن روی ریلهای مشخصی که آوازخوانان دوره قاجار آنها را تثبیت کرده بودند با توجه به ظرفیتهای خودش و صدایش اتفاقاً ظرفیتهای جدیدی را وارد آواز ایرانی کرد. مثل بمخوانی که افتخار کشف و اجرای این مقوله اولین بار به بنان رسید و تا کنون هم کسی نتوانسته به کیفیت بنان بمخوانی کند. یا تحریرهایی که روی سرضربها و خردهضربهای تصنیفها خودش برای اولین بار ابداع و ارائه کرد و فرم جدیدی از تصنیفخوانی را به موسیقی ما ارائه داد.»
به گفتهی شیرازی، کاری که بنان با آواز ایرانی کرد از نظر کیفیت و اهمیت کاری ارزنده و باشکوهتر از کاری است که نیما با شعر فارسی کرد و ارائه داد. یعنی به مانند نیما یوشیج که بنای نوآوریاش روی پایههای مستحکم شعر کلاسیک و کهن پارسی قرار داشت بنان نیز با وفاداری کامل به ردیف موسیقی ایرانی آوازهای نوپردازانهاش را ارائه کرد. ضمن اینکه بنان را میتوان شاعر راستین آواز ایرانی نامید. او هم خیال عاطفۀ آوازش را آزاد میگذاشت و هم عاطفۀ خیال آواز خود را: «تأکیدی که به صورت آکسان روی حرف لام از کلمۀ دل در قسمت «نه مجنونم که دل بردارم از دوست» از آواز دیلمان بنان دیده میشود نشان شاعری او در آواز است. او با این تأکید، دل دیوانۀ یک عاشق را به صورتی شاعرانه میخوانَد و به آواز میسُراید. این ابداع، نتیجۀ همان پرواز دوگانۀ عاطفه و خیال این «شاعر آوازخوان» بزرگ و مثالی است که هنوز هم نظیرش به میدان هنر موسیقی آواز ما نیامده است.»
در پایان از پری بنان (پریدخت آور) با حضور استادان حاضر در نشست تجلیل شد. بزرگداشت بنان با پخش ویدئوکلیپی شامل سرود «ای ایران» و همخوانی حاضران در ارسباران به پایان رسید. ضمن اینکه علیرضا میرعلینقی دیگر پژوهشگری که بنا بود درباره بنان سخن بگوید به سبب بیماری از حضور در برنامه بازماند.
ثبت نظر