بررسی آثار فرانتس وَکسمن، آهنگسازی میان صحنه و پرده

به گزارش بانی فیلم، در این نشست نصرالله داوودی (آهنگساز، مترجم و پژوهشگر مستقل) به بررسی زندگی پربار هنری و آثار جاویدان فرانتس وکسمن آهنگساز آلمانی مقیم هالیوود خواهد پرداخت.

فرانتس وَکسمن در ۲۴ دسامبر ۱۹۰۶ در سیلِسیا (در مجارستان کنونی که بخشی از امپراطوری پروس-آلمان آن زمان بود) و در خانواده‎ای یهودی به دنیا آمد. وی که به دلیل حادثه‎ای در سه سالی چشمانش به طور دائمی آسیب دید، توانست با وجود تمامی مشکلات در ۱۶ سالگی وارد کنسرواتوار موسیقی شهر درِزدِن شود و به تحصیل در رشته آهنگسازی و رهبری ارکستر بپردازد. وکسمن که در طول تحصیل با نوازندگی پیانو و آهنگ‎های پاپ روز در کلوپ‎های سطح پایین شبانه زندگی‎اش را می‎گذراند پس از تحصیل به برونو والتر رهبر بزرگ ارکستر معرفی شد و از طریق او به عنوان تنظیم کننده وارد صنعت سینمای آلمان شد. همچنین علاوه بر کار به عنوان تنظیم‎کننده و رهبر ارکستر، خود نیز برای چند فیلم آلمانی زبان نیز موسیقی ساخت تا اینکه در اواسط دهه ۱۹۳۰ و با بروی کار آمدن نازی‎ها در آلمان ناگزیر به مهاجرت از آلمان شد و به آمریکا رفت.

وکسمن که در ۱۹۳۵ وارد هالیوود شد در کنار آهنگسازانی چون مکس اشتاینر، دیمیتری تیامکین، اریش ولفگانگ کرنگلد، میکلوش روژا و آلفرد نیومن که به غیر از نفر آخر همگی از اروپا مهاجرت کرده بودند نسل اول آهنگسازان هالیوود را تشکیل می‎دهند. وی همچنین از خالقان مقوله «صدای هالیوودی» در موسیقی فیلم نیز است. وکسمن که تعالیم خود از مکتب پرشکوه آلمان را به هالیوود آورد تا پایان عمر برای بیش از ۱۵۰ فیلم موسیقی متن ساخت که از آنها می‎توان به : «رِبِکا»، «بلوار هالیوود»، «فرمان از دست رفته»، «بازداشتگاه شماره ۱۷»، «عروس فرانکن اشتاین»، «داستان راهبه»، «پنجره مخفی»، «تاراس بالبا»، «داستان فیلادلفیا»، «سایونارا»، «خشم»، «شهر تاریک» و … اشاره کرد.

وکسمن همچنین هرگز آهنگسازی جدی برای صحنه را رها نکرد. او را می‎توان در کنار میکلوش روژا و اریش ولفگانگ کرنگلد، جزو آهنگسازان موسیقی فیلمی دانست که هرگز عشقشان را به سالن کنسرت و موسیقی جدی کلاسیک از دست ندادند. وی همچنین یک فستیوال موسیقی کلاسیک در لس آنجلس برگزار کرد و سال‎ها به رهبری آثار بزرگان موسیقی کلاسیک جهان در آن پرداخت تا به قول خودش «استاندارد هنری اروپا» را به آنجا بیاورد. از آثار صحنه‎ای وکسمن میتوان به «آواز ترِزین» (که به یاد کودکان به دام افتاده در اردوگاه ترزین نازی‎ها ساخت)، «فانتزی کارمِن» (که براساس تم‎های مشهور اپرای کامن اثر بیزه ساخت)، «چهار صحنه از کودکی» (که به مناسبت تولد پسر ویلنیست بزرگ، یاشا هایفتز ساخت) و … اشاره کرد.

سر انجام فرانتس وکسمن در ۲۴ فوریه ۱۹۶۷ و در حالی که در اوج قله هنری‎اش به عنوان یک آهنگساز قرار داشت، در لس آنجلس چشم از جهان فرو بست. وی در طول حیات پربار هنری‎اش نامزد ۱۲ جایزه اسکار شد و برنده دو اسکار و یک گلدن گلوب است.

گفتنی است نشست بررسی موسیقی فیلم با عنوان «فرانتس وَکسمن، آهنگسازی میان صحنه و پرده نقره‎ای»، پنج‎شنبه ۱۶ اسفند ساعت ۱۷ در سالن کنفرانس فرهنگسرای نیاوران برگزار می‎شود. حضور کلیه علاقمندان در این برنامه آزاد است.