چطور برای محوطه‌های جهانی اعتبار جذب کنیم؟

فرهاد عزیزی با بیان این‌که آثار جهانی سال گذشته، در وضعیت چندان مناسبی نبودند و وقوع سیل در بیشتر مناطق ثبت جهانی شده نیز مشکلاتِ بیشتری را به همراه آورد، تاکید کرد: امسال باید با اولویت‌بندی در استفاده از حداکثر مشارکت بین‌پایگاه‌ها برخی مشکلات را از بین ببریم.

به اعتقاد وی یکی از مهمترین اقدام‌هایی که مدیران پایگاه‌ها برای معرفی محوطه‌های خود به مردم داشته‌اند، حضور در نمازجمعه و سخنرانی قبل از خطبه‌های نماز جمعه در استان‌هاست.

او تجربه‌ی ایجاد پایگاه‌ها را یکی از راه‌حل‌های برون رفت از برخی مشکلات و مسایل می‌داند که از حدود ۱۸ سال قبل، باعث ایجاد فرصت‌هایی در این محوطه‌ها شده و ادامه می‌دهد: در حال حاضر یکی از دغدغه‌ها غیرفعال شدنِ دوباره‌ی این پایگاه‌هاست، که اگر این اتفاق بیفتد، بعید می‌دانم بار دیگر این فرصت ایجاد شود، آن یک شبکه‌ی مشخص است که بین دستگاه‌های سازمانی جا افتاده و می‌تواند محور توسعه‌ی حفاظت و گردشگری باشند، یعنی دستِ‌کم علم آن را دارند، بنابراین به حمایت جدی نیاز دارد.

وی با تاکید بر این‌که در حال حاضر تمام تلاش پایگاه میراث‌جهانی و ملی این است تا با استفاده از هر منبع مناسبی مشارکت دستگاه‌های اجرائی به میان اورده شود، بیان می‌کند:‌ در اولویت‌بندی برنامه‌های پایگاه‌های امسال باید تلاش کنیم همه‌ی پایگاه‌ها با یکدیگر مشارکت داشته باشند و از حداکثر مشارکت‌ها استفاده کنیم.

او با اشاره به این‌که برای بخش خصوصی سازوکار درستی در حوزه‌ی پایگاه‌ها وجود ندارد، ادامه می‌دهد: همه‌ی تلاش‌مان را می‌کنیم تا امسال این ساز وکار را نیز ایجاد کنیم، باید یکسری خدمات به مردم بدهیم، مانند لزوم معرفی برخی مناطق و ایجاد یکسری بسترهای فناورانه تا مردم به ارزش‌های این محوطه‌ها و آثار آن‌ها پی ببرند.

عزیزی با بیان این‌که وقتی اعتبار نیست باید فکر راه‌حل باشیم، تاکید می‌کند: بخش خصوصی این را می‌داند، بنابراین آن نیز با سازوکاری متناسب با آثار، کسبِ درآمد خود را دارد، اما در حالت کلی باید تا یکی دو سال آینده به یک سازو کار حقوقی و اداری نسبت به این وضعیت باشیم.

کارشناسان بین‌المللی منابع مالی برای حفاظت و مرمت وارد می‌کنند

او یکی از نکات مثبت حضور کارشناسان بین‌المللی در محوطه‌های جهانی ایران را استفاده از نظرات کارشناسان بین‌المللی می‌داند و ادامه می‌دهد: از سوی دیگر این حضور که همراه با برگزاری کارگاه‌های آموزشی بین‌المللی خواهد بود، با آوردن منابع مالی برای حفاظت و مرمت آثار تاریخی مدنظر است.

وی اظهار می‌کند: اقداماتِ دو سه ساله‌ای در پاسارگاد انجام شد، هر چند نیاز به اعتباراتِ زیادتری بود، کاری که مشترک بود، اما اصل آن منابع اعتباری است که آن‌ها  به کشور وارد می‌کردند، این خود یک نکته‌ی مثبتی است که می‌گوئیم اثرِ جهانی شده می‌تواند از ان استفاده کند، بنابراین بهتر است صاحبنظران نیز وارد شوند، بنابراین تمام تلاش‌مان را می‌کنیم تا این نوع از کارها در محوطه‌هایی مانند تخت سلیمان، بیستون یا کرمانشاه افزایش پیدا کند.

برای جذب منابع پژوهشی و علمی باید خلاقیت داشته باشیم

مدیر پایگاه‌های ملی و جهانی سازمان میراث‌فرهنگی با تاکید بر این‌که باید دنبال خلاقیت در جذب منابع پژوهشی،علمی و اعتباری باشیم، ادامه می‌دهد: یک راه این است که به خاطر کمبود اعتبارات از مشارکت حداکثری استفاده کنیم تا بتوانیم به همه‌ی اولویت‌ها و کارهای مورد نیاز برسیم.

برای محوطه‌های جهانی باید اسپانسر جذب شود

او با تاکید بر این‌که پایگاه‌های ملی و به خصوص جهانی با توجه به وضعیت اعتبارها، باید بتوانند از همه‌ی فرصت‌های خود استفاده کنند، می‌گوید: در چند محوطه‌ تاکنون با خارجی‌ها کار کرده‌ایم، باید بتوانیم از منابع علمی و پژوهشی دانشگاها به خصوص خارجی‌ها استفاده کرده و آن‌ها را اشاعه و گسترش دهیم، در واقع این کار یک فرصت است، چون تجارب خوبی در تخت‌سلیمان یا تخت‌جمشید در این زمینه داریم.

مدیر پایگاه‌های ملی و جهانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با بیان این‌که با وجود این نوع از تجارب، متاسفانه هنوز نتوانسته‌ایم از منابع اعتباری خود استفاده کنیم، ادامه می‌دهد: به اکثر پایگاه‌ها ماموریت داده شده تا از این منابع استفاده کنند. محوطه‌ای که ثبت جهانی می‌شود، خود یک فرصت است که کمک می‌کند تا از منابع فنی و اعتباری همه‌ی دنیا استفاده کنیم.

وی امضای تفاهم‌نامه برای محوطه‌هایی مانند پاسارگاد را درآمد زا می‌داند و تاکید می‌کند: با تفاهم‌نامه جذب اسپانسر انجام می‌شود. حتی باید برای محوطه‌هایی مانند «ارگ جهانی بم» اسپانسر جدید گرفته شود، سال گذشته آلمانی‌ها در این محوطه‌ی جهانی بودند، اما امسال باید قراردادی جدید بسته شود.

بسیاری از کشورها از تحریم‌های ایران می‌ترسند

عزیزی اما نقش تحریم‌های امریکا بر این نوع اقدامات از سوی پایگاه‌های جهانی را تقریبا بی‌اثر می‌داند و می‌گوید: بسیاری از کشورها از تحریم‌ها می‌ترسند، اما آن‌ها نیز باید از جایگاه بین‌المللی خود استفاده کنند، وقتی یک میراث‌بشری وجود دارد، باید همه‌ی کشورها به آن توجه کنند.

هیات امنایی شدن پایگاه‌ها، راهی امن برای ایجاد ساختار مستقل پایگاه‌ها

او در ادامه با اشاره به برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط دولت، که باید قدری تشکیلات سازمان میراث‌فرهنگی کوچک‌تر شود، ادامه می‌دهد: با این وجود تلاش می‌کنیم تا براساس ساختار دولت، پایگاه‌ها ساختاری رسمی و مستقل داشته باشند که هر چند تا کنون در این زمینه موفق نبوده‌ایم، اما در کنار برنامه ششم ساختار هیات‌امنایی شدن پایگاه‌ها را پیش‌بینی کرده‌ایم و تا سال گذشته نیز ۲۱ جلسه با سازوکار فنی و اداری برگزار شده است.

وی با تاکید بر لزوم استفاده از برنامه‌های خلاقانه برای جذب منابع از دولت و دیگر گزینه‌ها، می‌افزاید: امسال باید ساختار پایگاه‌ها را به نقطه‌ای امن برسانیم که یک راهِ آن هیات‌امنایی شدن است که از ابتدا پیگیرِ آن بحث بودیم و با نوشتن طرحِ توجیهی در سال‌های گذشته برای آن، سازمان امور اقتصادی نیز آن را پذیرفت، هر چند در یک مقطعی بررسی‌های آن متوقف شد.

به گفته‌ی عزیزی در حال حاضر اکثر پایگاه‌ها کمیته راهبردی دارند، تاکنون نیز موفق شده‌ایم از ۸۵ پایگاه فعال، ۶۴ کمیته را احیا کنیم.

عرصه و حریم کاخ گلستان بازنگری می‌شود

او همچنین به لزوم انجام بازنگری در حریمِ برخی پایگاه‌های قدیمی و حتی جهانی اشاره می‌کند و می‌گوید: پایگاه‌ها معمولا یا تک بنا هستند یا یک مجموعه یا بافت را شامل می‌شوند، بنابراین امسال تعدادی از پایگاه‌های قدیمی وجود دارند که باید آن‌ها را به روزرسانی کرده و بازنگری شوند.

او کاخ جهانی گلستان را نمونه‌ای از این پرونده‌ها می‌داند و تاکید می‌کند: بازنگری بیشتر برای افزایش عرصه و حریم آثار و محوطه‌هاست. از سوی دیگر در ثبت‌های جهانی چیزی به نام کاهش حریم نداریم.

انتهای پیام