چرا مرگ زغال سنگ حقیقت ندارد؟

 صنعت زغال سنگ به دو بخش گسترده شامل استخراج و مصرف داخلی و بازار دریابرد که زغال سنگ استخراج شده را به کشورهایی که به واردات آن نیاز دارند صادر می‌کند، تقسیم می‌شود. از میان این دو بخش، بازار دریابرد توجه بیشتری را به خود جلب کرده است زیرا نسبت به معدنکاری زغال سنگ، بیشتر در دید سرمایه گذاران، معامله گران و حتی فعالان محیط زیست قرار دارد.

اخبار اخیر رسانه‌ای درباره بازار زغال سنگ دریابرد تقریبا منفی است و حتی گیلرمو فونسکا، مدیرعامل شرکت کلمبیایی صادرکننده زغال سنگ سرخُن در مصاحبه‌ای به بلومبرگ گفته است بازار این سوخت دارد از بین می‌رود.

اگر علاوه بر این اظهارنظر بدبینانه، فروش اموال زغال سنگ حرارتی از سوی شرکت معدنی ریوتینتو و برنامه‌های گروه معدنی بی اچ پی برای اقدام مشابه و تعهد شرکت گلنکور برای محدود کردن تولید را در نظر بگیریم، در این صورت تصویری از یک صنعت در حال فروپاشی نمایان می‌شود.

این تنها وضعیت بخش عرضه بازار دریابرد است. در بخش تقاضا، اروپا نیروگاه‌های زغال سوز را تعطیل می‌کند و آسیا نیز به نظر می‌رسد برخلاف تصورات قبلی، دیگر منبع رشد تقاضا برای زغال سنگ نخواهد بود.

بنابراین مشاهده این که حجم صادرات جهانی زغال سنگ از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون رو به رشد بوده، اندکی تعجب آور است.

طبق آمار رفینیتیو آیکان، در هفت ماه نخست امسال مجموعا ۸۷۰.۸ میلیون تن زغال سنگ شامل زغال سنگ حرارتی و زغال سنگ کک شو از بازار دریابرد، وارد شد. این آمار ۲.۱ درصد در مقایسه با ۸۵۲.۶ میلیون تن در مدت مشابه سال گذشته رشد نشان می‌دهند و اگرچه رشد قابل ملاحظه‌ای نیست اما این حقیقت که بازار زغال سنگ دریابرد در سال ۲۰۱۹ پرقدرت مانده است، داستان مرگ این صنعت را به چالش می‌کشد.

جای تعجب نیست که آسیا مرکز اصلی رشد تقاضا بوده و در هفته ماه نخست سال ۲۰۱۹ به میزان ۵۵۷.۶ میلیون تن زغال سنگ وارد کرد که ۴.۵ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت.

این تقاضا عمدتا از سوی چین و هند بود که به ترتیب هفت درصد و ۹ درصد در هفت ماه نخست سال ۲۰۱۹ افزایش داشت. اما مصرف کنندگانی مانند ژاپن و کره جنوبی افت تقاضا را نشان دادند.

اما تنها آسیا نبود که رشد وارد زغال سنگ دریابرد را نشان داد. واردات اروپا نیز از ۹۴.۳ میلیون تن به  ۱۰۱.۶ میلیون تن، آمریکای لاتین از ۲۸.۱ به ۳۰.۳ میلیون تن و آفریقا از ۱۵.۵ به ۱۶.۴ میلیون تن رسید.

این آمار نشان می دهد که بازار زغال سنگ دریابرد در واقع رشد گسترده‌ای را از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون تجربه کرده است.

البته عملکرد نسبتا قوی این بازار در هفت ماه نخست امسال لزوما دورنمای افت بلندمدت را تغییر نمی‌دهد.

عمده رشد بازار زغال سنگ دریابرد به تحولات چین و هند بستگی دارد و با توجه به تلاشهای این دو کشور برای محدود کردن واردات آتی، منفی به شمار می‌رود.

چین امسال با پیام مقامات مبنی بر این که واردات نباید از سطح سال گذشته فراتر رود، روند ترخیص محموله‌های زغال سنگ را آهسته کرده است. هند هم سیاست حرکت به سوی صفر کردن واردات را آغاز کرده است که احتمالا واقع گرایانه نیست به خصوص برای زغال سنگ کک شو که در فولادسازی به کار می رود و تولید آن در هند محدود است.

بر اساس گزارش رویترز، تصویر کلی زغال سنگ دریابرد تیره مانده است اما رشد امسال این بازار نشان می‌دهد که زغال سنگ همچنان در سیستم انرژی جهانی وجود دارد و مرگ آن ممکن است طول بکشد.

ایسنا