پیشنهادی برای سامان‌دهی جشن «چهارشنبه‌سوری»

، در متن پیشنهادی شبکه سمن‌های میراثی استان تهران، خطاب به شورای شهر تهران آمده است؛ «جشن چهارشنبه‌سوری از ارکان سنت بزرگ نوروزی است که گویا در شکل نخستین‌اش در چند هزار سال پیش بر بام‌های خانه‌ها برپا می‌شد که با روشن کردن آتش مسیر و مقصدِ خانه را به فَرَوَهَرها یا در شکل اسلامی‌اش روان یا روح نیاکان درگذشته‌ی آن خانه نشان می‌داده تا آنان با بازدید از خانه‌شان که اکنون برای جشن آغاز سال پاکیزه شده و خوراکی‌های نوروزی در آن قرار داده شده و خانواده با خوشحالی گذرانِ زندگی می‌کنند آن روح یا روان شاد شود.

اما در گذر زمان این رسم دچار دگرگونی شده تا به آنجا که در سنت اسلامی موضوع ارواح نیکان از اجزای رسم جدا شده و مسلمانان در آخرین آدینه‌ی سال به گورستان‌ها می‌روند و از درگذشتگان‌شان یاد می‌کنند و برپایی آتش به رسمی محله‌ای برای گرد آمدن و به آتش سپردن اشیای چوبی کهنه یا شکسته و نیز تلخی‌ها و احساسات منفی، تبدیل شده که به همراه سنتی شادمانه از سرخی آتش شادابی و نیرو را برای شروع کردنِ سالی خوب می‌گیرند.

در گذر تاریخ برخی رویدادهای تاریخی هم بر رسم شادی‌افزای آتش روشن کردن سوار شده است، از جمله پیام‌رسانی برای آغاز جنبش ابومسلم خراسانی و نیز مختار ثقفی.»

آسیب‌های چهارشنبه سوری

در این مطلب به آسیب‌هایی که برگزاری این آئین امروزه در کشور منجر می‌شود، نیز اشاره شده است؛ «در یکی دو دهه‌ی اخیر تلاش برای سرکوب و جلوگیری از برپایی این جشن، به ویژه بر دست نیروهای غیررسمی، سبب شده که جنبه‌ی خانوادگی و محله‌ای آن از میان رفته و جوانان و نوجوانانِ برپاکننده‌ی آن بیشتر به ترقه‌ها و بمب‌های صدازایی، که عموماً غیراستاندارد هستند و در دوره‌ای نیز دست‌ساز بوده‌اند، روی آورند که افزون بر پریشانی در برپایی این جشن و ایجاد سروصداهای دهشتناک به آسیب دیدن شماری از آن برپاکنندگان هم، از قِبَل انفجار بمب‌های یادشده، بی‌انجامد.»

برای برگرداندن چهارشنبه به وضعیت تاریخی اش چه کنیم؟

سمن‌های میراثی استان تهران، در ادامه پیشنهادی نیز برای بهتر کردن این روند مطرح کردند: «بهترین پیشنهاد تلاش برای بازگرداندنِ این جشن به وضعیت تاریخی و به‌ویژه محله‌ای خانوادگیِ آن است که هر چه گروه برپاکننده با هم آشناتر باشند و افراد مسن یا کودکان هم در برنامه حضور داشته باشند از شدت تندروی‌های جوانانه کاسته می‌شود و هدف جشن که شادمانی باشد بهتر حاصل می‌شود.

برای این کار لازم است:

۱- مدیر محلات ۳۵۴ گانه‌ی تهران، مأموریت یابند که هر کدام در محله یک، دو یا سه مکان مناسب را که طی پیشینه‌ی محله مکان مناسبی برای گرد هم آمدن مردم محله است مشخص کنند و با اطلاع‌رسانی‌هایی این موضوع را به آگاهی مردم محله برسانند و از یاری معتمدان، بزرگان و فعالان محله برای مدیریت برنامه بهره ببرند.

۲- از عصر آن روز، با یاری و پشتیبانی خدمات شهرداری، هیزم و بوته‌هایی را که برای این کار گرد آورده شده است به محل آورده و برابر سنت، در سه یا هفت جایگاه، قرار دهند.

۳- از مدتی قبل ترقه‌ها و وسایل آتش‌افروزی استاندارد در سرای محلات ارائه شود.»

انتهای پیام