نامزدهای انجمن نویسندگان برای جایزه «لیندگرن»

، محمود برآبادی - نایب‌رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان -  در نشستی که امروز (دوشنبه، ۱۱ شهریورماه) در محل انجمن برگزار شد، محمدرضا شمس را به عنوان نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و مهدی حجوانی را در بخش ترویج کتابخوانی به عنوان نامزدهای این نهاد برای جایزه «آسترید لیندگرن» معرفی کرد.

برآبادی با بیان این‌که انجمن در هر دوره افراد جدیدی را معرفی می‌کند، اظهار کرد: تأکید ما بر روی معرفی آدم‌های جدید است و از تکرار اسامی قبلی حتی اگر شانس برنده شدن داشته باشند، خودداری  می‌کنیم. مطرح شدن نویسندگان جدید به ادبیات کودک و نوجوان ما و شناخته شدن آن کمک می‌کند و باعث می‌شود فقط چند نویسنده معروف در این حوزه نداشته باشیم.

نایب‌رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان سپس درباره انتخاب محمدرضا شمس بیان کرد: شمس یکی از نویسندگان قدیمی و پرکار ما است که بیش از ۴۰ سال به صورت مستمر برای کودکان و نوجوانان قصه نوشته است. او همچنین در تئاتر و نمایش و بازیگری برای کودکان فعالیت داشته است. شمس نقش قابل توجهی در گردآوری و بازآفرینی افسانه‌های قدیم و بازنمایی فرهنگ ایرانی داشته و کودکان زیادی از کتاب‌های او استقبال کرده‌اند. او در عرصه قصه‌نویسی نیز طبع‌آزمایی کرده و عنصر خیال را با واقعیت درهم آمیخته است. روانی نثر و طنز در آثار او از دیگر ویژگی‌های آثارش است.

او درباره انتخاب مهدی حجوانی نیز به سابقه او در سردبیری «پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان»، سردبیری «کتاب ماه  کودک و نوجوان»،‌ عضو هیأت علمی بودن او در دانشگاه آزاد و علامه و راه‌اندازی گروه داوری لاک‌پشت پرنده اشاره کرد.

همچنین ریحانه جعفری - سرپرست کمیته روابط بین‌الملل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان - توضیحاتی درباره جایزه «آسترید لیندگرن» داد و گفت: این جایزه یکی از معتبرترین جایزه‌های بین‌المللی در رشته ادبیات کودک و نوجوان است. این جایزه گران‌ترین جایزه ادبیات کودک و نوجوان و دومین جایزه بزرگ ادبیات جهان است و بعد از مرگ آسترید لیندگرن در سال 2002، به بهترین نویسندگانی که در حوزه ادبیات کودک کار می‌کنند،‌ اهدا می‌شود. مبلغ این جایزه پنج میلیون کرون سوئد، معادل ۸۰۰ هزار دلار است.

او افزود:  هلن سینگلد مدبیر این جایزه می‌گوید ما نمی‌توانیم تصمیم‌های سیاسی را تغییر دهیم و یا جنگ را متوقف کنیم اما می‌توانیم درباره توسعه حقوق کودکان در جهان اظهارنظر کنیم. بر این اساس اهداف این جایزه این‌گونه معرفی شده است: تقویت و افزایش علاقه به خواندن در کودکان و نوجوانان، کمک به ارتقای سطح ادبیات کودک و حقوق کودک در جهان، افزایش درک و تبادل بین فرهنگ‌ها و مردم، ترویج ادبیات ناب کودکان و نوجوان در جهان و قرار دادن ادبیات کودکان در کانون توجه.

جعفری خاطرنشان کرد: جایزه آسترید لیندگرن به نویسندگان،‌تصویرگران، قصه‌گویان شفاهی و موسسان  نهادهای ترویج کتاب که در قید حیات هستند، اهدا می‌شود و سازمان‌هایی که از طرف این نهاد مورد تأیید قرار گرفته باشند می‌توانند دو کاندیدا معرفی کنند.

او درباره داوری این جایزه نیز گفت: داوران جایزه آسترید لیندگرن از کارشناسان برجسته ادبیات سوئد انتخاب می‌شوند که تعداد آن‌ها ۱۲ نفر است  و برای یک دوره چهارساله از طرف شورای ملی سوئد در امور  فرهنگی انتخاب می‌شوند. معیارهای ارزش‌گذاری آثار کیفیت بالای هنری اثر، احترام عمیق به ارزش‌های دموکراتیک و حقوق بشر و نگاه انسانی و توجه به ارزش‌هایی که آسترید لیندگرن به آن‌ها باور داشت، عنوان شده است.

سرپرست کمیته روابط بین‌الملل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با اشاره به آغاز معرفی نامزدهای ایرانی توسط انجمن نویسندگان کودک و نوجوان اظهار کرد: آقای عموزاده خیلی سه سال پیش در نمایشگاه کتاب فرانکفورت شرکت داشتند که در این سفر با مدیر جایزه آلما (آسترید لیندگرن) آشنا شدند و اطلاعاتی درباره انجمن نویسندگان کودک به آن‌ها ارائه کردند. آن‌ها نیز تمایل داشتند اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های انجمن داشته باشند. بعد از سفر آقای عموزاده خلیلی ما شروع به تبادل اطلاعات با آن‌ها کردیم. سال اول آقای فرهاد حسن‌زاده به عنوان نویسنده و آقای هوشنگ مرادی کرمانی به عنوان مروج کتاب و سال گذشته آقای خانیان به عنوان نویسنده و  آقای سیدآبادی به عنوان مروج کتاب معرفی شدند.

او درباره این‌که سیاست در انتخاب برگزیده‌های این جایزه چقدر تأثیر دارد، گفت: با توجه به ارتباط مستمر با آن‌ها می‌گویم که آن‌ها کاملا بی‌طرف هستند و مسائل سیاسی برای‌شان مطرح نیست. نگاه آن‌ها نگاهی ژرف و انسانی است و آموزش صلح و دموکراسی برای‌شان بسیار مهم است به همین دلیل است که برگزیده‌هایی از کشورهای فلسطین و ونزوئلا داشته‌اند. من سوگیری در کارهای‌شان ندیده‌ام و اگر برگزیده‌های آن‌ها را نگاه کنید می‌بینید که صلح و توجه به محیط زیست در آثارشان برجسته است.

جعفر توزنده‌جانی - دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان -  هم با اشاره به دیدار فریدون عموزاده خلیلی (رئیس انجمن) با مدیر جایزه آسترید لیندگرن اظهار کرد: انجمن نویسندگان در فروردین‌ماه سال ۹۶ آیین‌نامه‌ای را تصویب کرد که براساس آن آیین‌نامه یک‌سری معیار برای انتخاب نامزدهای این نهاد برای جایزه آسترید لیندگرن درنظر داشتیم.  هرساله براساس این معیارها و آیین‌نامه دو نفر را در بخش ترویج کتاب و نویسندگی ادبیات کودک و نوجوان معرفی می‌کنیم.

او معیارهای انجمن نویسندگان را برای انتخاب نامزدهای خود این‌گونه معرفی کرد: آثار چاپ‌شده به زبان فارسی ۱۰ امتیاز، ترجمه آثار به زبان انگلیسی یا سایر زبان‌ها ۱۰ امتیاز، سابقه فعالیت مستمر در ادبیات کودک و نوجوان هر پنج سال دو امتیاز، دریافت جوایز ادبی هنری داخلی دو امتیاز، راه یافتن به فهرست‌های خارجی ۱۰ امتیاز، برگزاری نکوداشت پنج امتیاز، سابقه تدریس ادبیات کودک پنج امتیاز، فعالیت قابل توجه در نهادها و انجمن‌های ادبی پنج امتیاز، سابقه و جریان‌سازی در ادبیات کودک و نوجوان پنج امتیاز، فعالیت در زمینه ترویج کتاب و سردبیری مجلات پنج امتیاز، اقتباس سینمایی پنج امتیاز، توجه به فرهنگ بومی پنج امتیاز، توجه به ارزش‌های جهان‌شمول انسانی و صلح ۱۰ امتیاز، همچنین ۲۰ امتیاز ویژه کمیته انتخاب انجمن نویسندگان است. در مجموع ۱۲۰ امتیاز را در نظر گرفته‌ایم که براساس آن نامزدهای ما معرفی می‌شوند.

توزنده‌جانی همچنین درباره انتخاب نامزدهای مختلف از طرف چند نهاد ایرانی و این‌که گفته می‌شود از کجا معلوم این‌ها برنده جایزه شوند، گفت: درست است که ادبیات کودک ما در آغاز راه قرار دارد اما پتانسیل جهانی شدن  را نیز دارد. این را از این جهت می‌گویم که استقبال از آثار ترجمه ایرانی زیاد بوده و نشان داده ما می‌توانیم ادبیات خودمان را در عرصه بین‌المللی مطرح کنیم. علاوه بر این، این موضوع باعث می‌شود تا پرونده‌هایی برای این نویسنده‌ها تهیه شود و در اخبار داخلی تبلیغی برای نویسندگان کودک و نوجوان باشد و به این نویسنده‌ها توجه شود.

***

در حال حاضر در ایران شورای کتاب کودک، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نامزدهای‌شان را به جایزه «آسترید لیندگرن» معرفی می‌کنند.

 سال گذشته انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در زمینه ترویج کتاب‌خوانی علی‌اصغر سیدآبادی، و در زمینه نویسندگی جمشید خانیان را به عنوان نامزدهای این نهاد برای جایزه یادشده معرفی کرده بود.

جایزه یادبود آسترید لیندگرن به مناسبت بزرگداشت نویسنده محبوب سوئدی و یکی از پرطرفدارترین نویسندگان جهان از سال ۲۰۰۲ توسط دولت سوئد بنیان نهاده است. جایزه نقدی آلما (۵ میلیون کرون سوئد) به عنوان بزرگ‌ترین و گران‌ترین جایزه ادبیات کودکان و نوجوانان و دومین جایزه بزرگ ادبیات در جهان مطرح است. جایزه آلما یک جایزه ادبی است که نه تنها به نویسندگان و تصویرگران داده می‌شود، بلکه قصه‌گویان، مروجان و نهادهای حوزه ادبیات کودکان و ترویج کتاب‌خوانی نیز می‌توانند به آن دست یابند. این جایزه سالانه به یک یا بیش از یک هنرمند یا مروج و ... صرف نظر از زبان و ملیت آن‌ها اعطا می‌شود. آثار این هنرمندان باید دارای کیفیت بالای هنری و ارزش‌های انسانی‌ای باشد که آسترید لیندگرن به آن‌ها باور داشت.

انتهای پیام

پی‌نوشت: این گزارش به‌روزرسانی شده است.