مشهد تاریخی هزارساله‌ از اصول معماری اسلامی دارد

، حسن بلخاری در حاشیه همایش هنر و معماری اعتاب مقدس در دوره معاصر که در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، در جمع خبرنگاران اظهار کرد: سعی ما بر این است که این همایش را دنبال کنیم و تنها به همین همایش دو روزه اکتفا نخواهیم کرد. بر همین اساس بنا داریم که دبیرخانه این همایش را در آینده در آستان قدس رضوی و در کنار مضجع شریف امام رضا(ع) تشکیل دهیم.

وی گفت: هدف بنیادی این همایش تجمیع اطلاعات هنر و معماری اعتاب مقدسه در 100 سال گذشته است؛ در همین راستا با همه اعتاب مقدسه شیعی در شهرهایی چون قم، شهر ری، شیراز و شهرهای زیارتی عراق تماس گرفته و بنا شد که در گام اول که دامنه بسیار گسترده‌ای را به همراه دارد، دانشنامه جامعی را از کل تجربیات فعالیت‌هایی که ظرف 100 سال گذشته انجام شده، فراهم آوریم.

دبیر همایش هنر و معماری اعتاب مقدسه در دوره معاصر در خصوص گام دوم این طرح که از سال‌های آینده آغاز می‌شود، اظهار کرد: پس از از تجمیع اطلاعات، بحث تحلیل اطلاعات به میان می‌آید؛ بنابراین ما باید بررسی کنیم تا چه مقدار کارها براساس مبانی هنر و معماری سنتی مانند مکتب اصفهان و تیموری صورت گرفته، تا چه حد عدول وجود داشته و تا چه حد کارکرد معماری سبب شده که مبانی و مفاهیم نادیده گرفته شود یا در چه مواردی براساس موازین سنتی عمل شده است.

رئیس کار گروه معماری کمیته علم و فناوری آستان قدس رضوی تاکید کرد: بنابراین در گام دوم علاوه بر تحلیل به آسیب شناسی این امور نیز پرداخته می‌شود. این مرحله مقدمه‌ای برای ورود به گام سوم که در واقع شکل‌گیری مکتب شیعی در هنر، معماری، ساختن یک پارادایم و الگو است، به ویژه در اعتاب مقدسه استفاده می‌شود.

وی با بیان این که در این میان این سوال مطرح می‌شود که چرا آستان قدس رضوی به عنوان محور این همایش انتخاب شده، عنوان کرد: به دلیل اینکه تقریبا هیچ مکانی مانند مشهد جامعیت مطلق یک تاریخ هزار ساله، وسعت و گسترش وسیعی را مبتنی بر مبانی اصل معماری اسلامی ندارد، به همین دلیل امکانات موجود در اینجا سبب شد که آستان قدس رضوی محوریت این موضوع قرار گیرد.

دبیر همایش هنر و معماری اعتاب مقدسه در دوره معاصر عنوان کرد: در حوزه معماری اسلامی به تعبیر تمام افرادی که معماری اسلامی کار کردند، مکتب ایران در حوزه ایرانی اسلامی جامع‌ترین مکتب است، به گونه‌ای که این جامعیت مورد تایید همه جهان اسلام است و سبب شده که پایه‌های اصولی عالی بر روی این مکتب شکل گیرد.

وی با اشاره به تفاوت هنر معماری شیعی و اسلامی اظهار کرد: ما سعی بر دامن زدن به این موضوع نداریم که میان این دو امر تفاوتی قائل شویم تا مسائل فرقه‌ای ایجاد نشود اما باید گفت در حوزه معماری و هنر شیعی یکسری اصول قرار دارد که در معماری اسلامی به نحو عام وجود ندارد.

بلخاری گفت: در طول تاریخ تمدنی اسلامی شاهد این موضوع بوده‌ایم که در ابتدا معماری مقدس در حوزه مساجد جامع هر شهر و اعتاب مقدسه و امامزاده‌های هر شهر بوده است اما بعدها این هنر و معماری در مکان‌های عمومی و حتی مکان‌های خصوصی مانند بازارها، حمام‌ها، مدارس، پل ها، کاروانسراها و... به جریان می‌افتد و بناهای عمومی هم در اسلوب و تزئینات از معماری مقدس ما تبعیت می‌کنند و این به دلیل نسبت ذاتی میان علم در مدرسه، تجارت در بازار، نظافت در حمام و مفاهیم مقدسه اعتاب مقدسه است.

دبیر همایش هنر و معماری اعتاب مقدسه در دوره معاصر عنوان کرد: بر همین اساس باید تاکید کرد که در کشورهای شیعی مانند عراق از معماری بکار رفته در حرم مطهر رضوی الگو برداری کرده‌اند. همچنین از حوزه هنرهای معماری اسلامی نیز در سراسر جهان اسلام از ایران و به ویژه مساجد ایران استفاده کرده‌اند به گونه‌ای که می‌توان از شمال آفریقا تا چین رد پای هنر و معماری ایران را مشاهده کرد که در ظهور هنرهای مقدس اسلامی نیز بسیار برجسته بوده است.
انتهای پیام