محیط زیست در گام دوم انقلاب اسلامی-محمدرضا بهشتی پور*

به گزارش ایرنا، همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری «بیانیه‌ گام دوم انقلاب» را برای ادامه‌ این راه روشن خطاب به جوانان و مسئولان در هفت محور صادر کردند. منشوری که باید با کمک همه نیروهای درون نظام و انقلاب، زمینه ای برای راهگشایی و عبور از موانع و مشکلات برای ساخت ایران بزرگ و دستیابی به پیشرفت و سربلندی در فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی را فراهم بیاورد.
متأسفانه در چهار دهه پس از انقلاب اسلامی، با وجود پیشرفت های چشمگیر و خیره کننده در حوزه های گوناگون علمی و اجتماعی، در عرصه محیط زیست کارنامه قابل دفاعی نداشته ایم و نتوانسته ایم آنگونه که شایسته است، پاسدار اصل 50 قانون اساسی باشیم، اصلی که حفاظت محیط زیست را وظیفه عمومی تلقی کرده و هرگونه فعالیت اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران ملازمه پیدا می کند را ممنوع اعلام کرده است.
بدون تردید مسأله محیط زیست و چالش های جدی در زمینه اتلاف منابع و انرژی، آلودگی های آب، خاک و هوا، خشکسالی و گرد و غبار، پسماندها، تخریب جنگل ها و نابودی جانوران، از مهمترین مسائلی هستند که در دهه پنجم حیات انقلاب اسلامی باید مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک اولویت حساس و حیاتی برای کشورمان، در سیاستگذاری های کلان، تصویب قوانین و اصلاح سبک زندگی به آن توجه داشته باشیم.
حفاظت از طبیعت و محیط زیست و احترام به عناصر حیات و احساس مسؤولیت در برابر آیندگان، همواره در آموزه های دینی و اخلاقی و آیات و روایات بسیار به عنوان یک تکلیف الهی و ضمان شرعی مطرح شده است و امروز در نقطه عطف انقلاب اسلامی نیز، این اصول اجتناب ناپذیر باید در اولویت و سرلوحه تمامی فعالیت های علمی و پژوهشی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در کشورمان قرار گرفته و به یک گفتمان جدی مبدل شود.
یکی از سرفصل ها و توصیه های اساسی در بیانیه گام دوم انقلاب که در پرتو امید و نگاه خوشبینانه به آینده تبیین شده است، «سبک زندگی» است؛ موضوعی که به واسطه غفلت و کم توجهی به آن و ترویج سبک زندگی غربی، زیان های جبران ناپذیر اخلاقی و اقتصادی به کشور و ملت ما زده و شکی در این نیست که تخریب گسترده محیط زیست نیز یکی از پیامدهای منفی آن است.
ما امروز در جامعه ایرانی به شدت نیازمند اصلاح نگاه مردم و مسؤولان به مسأله محیط زیست و تغییر در رفتار فردی و اجتماعی و توسعه و ترویج قواعد اخلاقی و نهادینه کردن فرهنگ زیست محیطی در جامعه هستیم، به گونه ای که هر شخص خود را ملتزم به حفظ و حراست از این موهبت های الهی بداند، البته تصویب قوانین بازدارنده و کارآمد و مهمتر از آن جدیت در اجرای قوانین و ضوابط و رعایت بایدها و نبایدهای زیست محیطی نیز بسیار مهم و مؤثر خواهد بود.
به طور قطع تحقق اقتصاد مقاومتی و رونق تولید در جنگ تمام عیار اقتصادی با دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که امروز با آن مواجهیم نیز جز با رعایت ضوابط و قوانین زیست محیطی برای دستیابی به توسعه و پیشرفت پایدار امکان پذیر نخواهد بود، چرا که رشد اقتصادی بی کیفیت و عدم توجه به شرایط و ملاحظات زیست محیطی، ضمن اتلاف و هدررفت منابع ارزشمند، امنیت روانی و سلامت عمومی جامعه را با مخاطرات جدی مواجه کرده و نخستین ضربه را به نیروی کار جوان و خلاق کشورمان وارد می کند.
بنابراین در گام دوم انقلاب اسلامی همانگونه که مقام معظم رهبری نیز همواره در این عرصه پیشگام بوده اند و ضمن ابلاغ سیاست های کلی محیط زیست، این مسأله را یک مسأله طولانی مدت و فراجناحی عنوان کرده اند، در شرایطی که وضعیت محیط زیست در کشورمان به هیچ عنوان امیدبخش نیست، باید طرحی نو در انداخته و برای حفاظت از طبیعت و محیط زیست که امانت نسل های آینده انقلاب است، جهادگونه وارد کارزار شویم و از هیچ تلاشی در این عرصه فروگذار نکنیم.
خبرنگار ایرنا مرکز قم