سرنوشت بازماندگان جنگ در حقیقت / تلویزیون تبلیغ تفلون برایش مهم‌تر است

علیرضا آل یمین با اشاره به نمایش مستند تازه‌اش با عنوان «الماظا» در دوازدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، به ایسنا گفت: فیلم مستند «الماظا» در فضای سوریه ساخته شده است، اما رویکرد این مستند با کارهایی که در مورد سوریه دیده شده تفاوت دارد. در این مستند درباره اثرات جنگ بر خانواده‌ها سخن می‌گوییم و شاید جنس این مستند با آثاری که از سوریه دیده شده، از این جهت متفاوت باشد.

این مستندساز تصریح کرد:رسانه‌ها اخبار کشته شدن آدمها در جنگ را منتشر می‌کنند، اما کشته شدن این آدم‌ها اثراتی گسترده‌تر از مرگ یک شخص دارد. برای من سرنوشت بازماندگان جنگ،آنها که عزیزانشان را از دست می‌دهند و آوارگان، به ویژه زن‌ها و بچه‌ها،بیش از کشته شدگان غم انگیز است.

آل یمین درباره چگونگی شکل گیری مستند «الماظا» گفت: سال ۹۴اخباری از سوریه منتشر شد که مسلحین به روستایی در جنوب استان ادلب حمله و مردم روستا را قتل عام کردند. زن‌ها و بچه‌ها و هر کسی که توانسته به کوه و دشت زده و فرار کرده‌اند. این خبر و تصاویری که از آن حمله دیدم ذهنم را درگیر کرده بود تا سال ۹۶ که برای تحقیق ساخت فیلم به سوریه رفتم.البته آن روستا هنوز در اشغال مسلحین بوده و مردم روستا به شهر لاذقیه پناه برده‌اند که شهر امنی است. در آنجا شخصیتی به نام «الماظا» را پیدا کردیم که صدمات جدی از جنگ دیده بود و نه تنها سه سال قبل عزیزانش را از دست داده بود، بلکه صدماتش ادامه داشت و هنوز هم درگیر مصائب جنگ بود. ما سراغ این سوژه رفتیم و مدتی را با او گذراندیم.

وی یادآور شد: اسفند ۹۶ برای این پروژه به سوریه رفتم و ۲۰ روز در حال تحقیق بودم. بخشی از تحقیقاتم در حلب شکل گرفت.بعد از حلب به لاذقیه آمدم. بخشی از تحقیقاتم در لاذقیه انجام شد. پس از آن به «حمص» رفتم و در آخر به موضوع روستای اشتبرق پرداختم. اواخر خرداد ۹۷ تصویربرداری این اثر به پایان رسید و بعد از آن در مراحل پس ازتولید و تدوین بودیم.

این نویسنده و کارگردان ادامه داد: در جنگ سوریه، کمتر به مسائل خانواده شهدا پرداخته شده است. در ۵ سال گذشته،التهاب‌ها به قدری زیاد بود که کسی فرصت فکر کردن به این مسائل را نداشت و عموما به سراغ موضوعاتی رفته‌اند که در خط نبرد اتفاق می افتد. ما کمی عقب تر آمده‌ایم. ظاهر شهر را هم که نشان می‌دهیم، می‌بینیم که شهر امنی است؛ اما در همان شهر امن، زنی هست که بار جنگ را به دوش می‌کشد.

جنگ در همه جا شکلی واحد دارد

آل یمین همچنین با بیان اینکه تصور می‌کنم جنگ در همه جا شکلی واحد دارد، عنوان کرد: شکل جنگ هیچ جا عوض نمی‌شود؛ چه در کشور خودمان و چه عراق، افغانستان، سوریه، یمن و ... شکل جنگ یکسان است. مادر همیشه مادر است. چه در جبهه ما باشد چه جبهه دشمن؛و مصیبت‌های جنگ هم برای کسی تغییر نمی‌کند. کسی که از نظر ما متجاوز شناخته می‌شود، وقتی کشته می‌شود مادرش همانقدر مصیبت می‌کشد که مادری که در کشور مادر چنین حادثه‌ای مصیبت دیده است.مادر مادر است و جان آدم‌هایی که مستقیم درگیر جنگ نیستند برای ما به یک اندازه عزیز و محترم است. به همین دلیل سعی کردم مستند «الماظا» زمان و مکانی نداشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: در طول تولید این اثر، به بحث‌های سیاسی، اعتقادی خیلی پرداخته می‌شد. اینکه مسلحین چه کسانی هستند و مردم آسیب دیده چه گرایش های اعتقادی دارند؛ اماسعی کردم این موضوعات را کنار بگذرم و خودم را در مسائل و لایه‌های سیاسی و اعتقادی درگیر نکنم.

چیزی که از جنگ می‌ماند زن‌ها و بچه‌ها هستند

کارگردان مستند «بهار را تو روایت کن» گفت: تصور می‌کنم در جنگ، آنقدر که مسائل خانواده‌ها، زن‌ها و بچه‌ها مهم است، کشته شدن مردها و به خصوص نظامیان مهم نیست. کسی که مورد هدف واقعی قرار می‌گیرد، زن‌ها هستند و کمتر از دیگران هم مسائل شان دیده می‌شود. هول جنگ این است که همه زمانی که می‌خواهند خبر بدهند و تصویر بگیرند و ... درباره خود جنگ صحبت می‌کنند. آنقدر سرمان گرم جنگ است که یادمان می‌رود آدم‌ها هم وجود دارند. چیزی که می‌ماند زن‌ها و بچه‌ها هستند؛ بچه‌هایی که پدر و مادر از دست داده‌اند و خانه شان خراب شده است.

تلویزیون به تبلیغ تفلون بیش از پخش مستند اهمیت می‌دهد

وی درباره نحوه توزیع و ارائه مستندها به مخاطبان نیز اظهار داشت: آنچه که توقع داریم تا کارمان نشان داده شود و دیده شود، بخشی مربوط به جشنواره‌ها است و فراتر از آن، تلویزیون را در این زمینه مسئول می دانیم. البته دیگر از تلویزیون دست شسته‌ایم و امیدمان را قطع کرده‌ایم. پفک نمکی، لازانیا و این چیزها، زمان های بهتری را از تلویزیون می‌گیرند. برای تبلیغ ظروف تفلون در بهترین زمان نیم ساعت آنتن تلویزیون گرفته می‌شود و دیگر جایی برای مفاهیم انسانی باقی نمی‌ماند. به همین دلیل بدترین زمان را به مستندهایی از این گونه اختصاص می‌دهند. شبکه مستند هم انگار برای خود اهالی مستند و یا بینندگان معدودی است که علاقه‌مند مستند هستند. البته اتفاق خوبی در سینمای هنر و تجربه رخ داده و می توان به این فضا امیدوار بود.

این مستندساز تصریح کرد: سینمای مستند کاری سهل و ممتنع است. به ظاهر مستندساز دوربینی در دست می گیرد و فیلم می‌سازد. اما مشکلات فراوانی برای تهیه یک مستند وجود دارد. برخی وارد فضای سهل مستند می‌شوند و در همان فضا هم کار را تمام می کنند و به نوعی کار مستند را کم ارزش می کنند و مردم اعتمادشان را از دست می‌دهند. تلویزیون هم آثار خوب پخش نمی‌کند. به نظرم سینمای مستند به مثابه سینمای ارزشمند که بسیار عمیق به حوزه‌های مختلف فکری، اجتماعی، اقتصادی و ... نگاه می‌کند، می‌تواند در مخاطبان تاثیر بگذارد. مردم باید باور کنند و باید اعتماد مردم را جلب کنیم و این موضوع را تبیین کنیم که اتفاقات خوبی در مستند رخ می دهد. داریم به این مسیر می رویم و تنها کمی زمان و تلاش می خواهد.

فیلم مستند «الماظا» به نویسندگی و کارگردانی علیرضا آل یمین ساعت ۲۰ یکشنبه ۱۸ آذر ماه در پردیس سینمایی چارسو در نخستین روز جشنواره بین المللی سینماحقیقت به نمایش درمی‌آید.

انتهای پیام