راهِ بازِ خوشنویسی به موزه ملی ایران

، نمونه‌های نادیده از «هنر خوشنویسی» در قالب نمایشگاهی با عنوان «قلمی چند از گنجینه ملک مدنی» یکم دی در  موزه ملی ایران به نمایش در می‌آید.

در این نمایشگاه که از ساعت ۱۴ تا ۱۶ در موزه مادر ایران در خیابان امام خمینی (ره)، خیابان سی‌تیر، موزه ملی ایران برگزار می‌شود، علاوه بر نمایش  آثار خوشنویسی مجموعه «محمد حسن ملک مدنی» از مجموعه‌داران دارای مجوز از وزارتخانه میراث فرهنگی، آثاری از میرعماد، میرزا غلامرضا اصفهانی، زین العابدین اصفهانی، گلزار، اسماعیل جلایر و ملک محمد قزوینی نیز به نمایش در می‌آیند.

آیین افتتاح این نمایشگاه با حضور غلامحسین امیر خانی ، سید مجتبی حسینی – معاون امور هنری وزارت ارشاد -، سید محمد بهشتی - رییس سابق سازمان میراث فرهنگی -  و با حمایت یک گالری خصوصی برگزار می‌شود.

خطاطی در ایران پس از فتح اسلام، نخست به شیوه نَسخ وجود داشت. به دنبال آن با حمایت ابوبکر بن سعد زنگی در فارس، ده‌ها نسخه قرآن خطی به وجود آمد. در زمان حکومت ایلخانیان، به دلیل نفوذ هنر چین و سلطه‌ی مغول‌ها، اوراق مُذهّب کتاب‌ها، نخستین بار با نقش‌های تزیینی زینت یافت. در زمان حکومت تیموریان در ایران، خط و خوشنویسی اهمیتی ویژه پیدا کرد.

از یک سو میرعلی تبریزی خط نستعلیق را که از ترکیب خط نسخ و تعلیق به‌تدریج ایجاد شده بود، قوام بخشید. از سوی دیگر شاهزاده بایسنقر میرزا به‌عنوان مشهورترین خطاط قرآن در این دوره یاد می‌شود. آنچه که به‌عنوان شیوه‌ها یا قلم‌های خوشنویسی ایرانی شناخته می‌شود بیشتر برای نوشتن متون غیر مذهبی مانند دیوان اشعار قطعات ظریف هنری یا برای مراسلات و مکاتبات اداری ابداع شده و به‌کار رفته‌است. این در حالی است که خط نزد اعراب و ترکان عثمانی بیشتر جنبه دینی داشته‌است. هرچند آنان نیز برای امور منشی‌گری و غیرمذهبی قلم‌هایی را بیشتر به‌کار می‌برند، اما اوج هنرنمایی آنان - بر خلاف خوشنویسان ایرانی- در خط ثلث و نسخ و کتابت قرآن و احادیث وجود دارد.

در ایران نیز برای امور مذهبی مانند کتابت قرآن یا احادیث و روایات و همچنین کتیبه‌نویسی مساجد و مدارس مذهبی بیشتر از خطوط ثلث و نسخ بهره می‌گرفتند که نزد اعراب رواج بیشتری دارد. هرچند ایرانیان در این قلم‌ها نیز شیوه‌هایی مجزا و مختص به خود آفریده‌اند.

انتهای پیام