راز ماندگاری «مسابقه محله» از زبان مسعود روشن‌پژوه

مسعود روشن‌پژوه اظهار کرد: مسابقاتی که در تلویزیون ساخته شده اقتباس یا شبیه‌سازی از مسابقات خارجی است که کیفیت آن‌ها به موقعیت تلویزیون و همچنین هزینه‌هایی که برای ساخت مسابقات صرف  می‌شود، برمی‌گردد. این مسابقات در کشورهای دیگر هم تجربه می‌شود و مخاطبان خود را دارد. مانند مسابقاتی که در شبکه سه و پنج روی آنتن می‌روند. در حقیقت مسابقات تلویزیون با یک برداشت دم‌دستی از کارهای خارجی ایجاد شده‌اند و فکر می‌کنم که شایسته تلویزیون نیست و با فرهنگ ما سازگاری چندانی ندارد.

او تاکید کرد: مسابقاتی با عنوان «میلیونر شو» در کشورهای دیگر به روی آنتن می‌رود. اما اگر بخواهیم این اسم را بر روی مسابقات ایرانی بگذاریم فایده‌ای ندارد. باید مسابقاتی بسازیم که منطبق با آیین، رسوم و فرهنگ ما باشد و مسابقات تلویزیونی محلی که با ویژگی‌های ایرانی ساخته می‌شود، پخش شود.

این برنامه‌ساز درباره مسابقه «محله» که سال‌هاست به روی آنتن می‌رود، اظهار کرد: برنامه‌هایی که به عنوان مسابقه تهیه می‌کنیم تحت عنوان مسابقه و سرگرمی تدارک دیده شده‌اند. در قالب مسابقه، کودکان و نوجوانان را دور هم جمع کردیم که فعالیتی به دور از فعالیت علمی و ورزشی صرف را تجربه کنند. ما می‌خواهیم بچه‌ها هیجان داشته باشند و آن‌ها را از محیط مدرسه که خشک است به محیطی پر از شادی منتقل کنیم. آن لحظه که در کنار بچه‌ها هستم، لحظات خاصی را تجربه می‌کنم و در واقع یک یادگاری از تلویزیون برای آنها در گوشه ذهنشان باقی می‌ماند. تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان که در شهرستان زندگی می‌کنند سرگرمی‌های محدودی دارند و از مسابقه ما استقبال می‌کنند.

روشن پژوه با بیان اینکه کار فرهنگی بسیار هزینه‌بر است، تصریح کرد: «مسابقه محله» که به مدت ۱۷ ـ ۱۶ دقیقه به روی آنتن می‌رود، با این شرایط اقتصادی هزینه می‌برد. اما تلویزیون به هزینه‌ها نگاه نمی‌کند و می‌خواهد با کمک چهره‌های مشهور مخاطب را نگه دارد. در مسابقه‌ای که اجرا می‌کنم هیچ وقت اسپانسر نداشتم به دلیل اینکه نمی‌خواستم برنامه‌سازی کودک را فدای سیاست‌های حامی مالی کنم. حامی مالی انتظار دارد تبلیغاتی درباره مواد خوراکی را پخش کنیم؛ در صورتی که ما می‌گوییم کودکان باید سالم تغذیه کنند؛ بنابراین مجبورم با اندک بضاعتی که دارم این مسابقه را بسازم. در واقع برنامه‌های دیگری هم که به تلویزیون می‌آیند، تا دیده می‌شوند، به دنبال کار مالی می‌روند و زمانی که کارهای مالی انجام شود، عملا حس و حال ویژه‌ای که برای کودکان صرف می‌شود، از دست می‌رود. در واقع برنامه‌ساز مجبور است اسپانسر را راضی کند و برنامه به سمتی می‌رود که بتواند ادامه پیدا کند چون به پول نیاز دارد.

او ادامه داد: «مسابقه محله» در سال ۶۹ توسط امیر سماوات کارگردانی و تهیه‌کنندگی شد و من هم مجری بودم. مجریان آن سال‌ها اغلب با ادبیات خشک در چارچوب تلویزیون با مخاطب صحبت می‌کردند؛ بنابراین سعی کردم با ادبیات خودم این مسابقه را جلو ببرم و به دلیل اینکه در آن زمان برنامه‌ها هم کمتر بود، استقبال می‌شد. سعی کردم رفاقت و صمیمیت بین مجری برنامه و بچه‌ها حس شود و بچه‌ها برنامه را از خود بدانند و با آن همذات‌پنداری کنند. من از سال ۶۹ مسابقه محله را با اندک بضاعت خود اجرا می‌کردم چه بسا اگر برنامه‌ها با همان سیاست مالی صداوسیما پیش می‌رفت، بسیاری از برنامه‌ها همچنان استمرار می‌یافتند و کودکان لذت می‌بردند. اما زمانی که برنامه ساز در بازی منفعت می‌افتد، برنامه‌ها دم‌دستی می‌شود و دیگر فکری در محتوای آن نخواهد بود و فکر عوامل در برنامه‌سازی به چگونگی کسب درآمد محدود خواهد شد.

این مجری تلویزیونی درباره تغییراتی که می‌تواند در مسابقه محله ایجاد کند، بیان کرد: این برنامه به شکلی پیش رفته که اگر بخواهیم فکر جدیدی را ایجاد کنیم باید دکور بزنیم که خوب است. اما به دلیل اینکه ماهیت مسابقه در محله‌های مختلف می‌گذرد و در زمان اندکی یک برنامه را روی آنتن می‌بریم، دکور زدن و با داستان جلو رفتن از حوصله بچه‌ها خارج است. ما می‌خواهیم که سیمای کودکان و نوجوانان را در همه جای ایران با تصویری شاد و با امید روی آنتن ببریم چه بسا این کار بتواند تاثیری در سرنوشت کودکان داشته باشد.

او با انتقاد از سیاست‌های تلویزیون گفت: نمی‌دانم چرا همیشه تلویزیون سرمایه‌های خود را از دست می‌دهد. افرادی که در تلویزیون موفق می‌شوند، بعد از مدتی در زمینه‌های فرهنگی دیگری فعالیت می‌کنند. در حالی که تلویزیون این افراد را آموزش داده اما دیگر نمی‌تواند به این افراد دسترسی پیدا کند. به همین دلیل تلویزیون به سمت سینما و فضای مجازی می‌رود تا فرد مورد نظر خود را برای اجرا پیدا کند. در واقع تلویزیونی که به عنوان مرجع به آن رجوع می‌کنند، باید دست به دامن اتفاقاتی باشد که شایسته هزینه‌ای که می‌کند با آن همه سابقه خوب در برنامه‌سازی نیست.

روشن پژوه با اشاره به اجرای برخی سلبریتی‌ها در تلویزیون اظهار کرد: یکسری ویژگی‌های تلویزیونی باید رعایت شود. زمانی که مجری تلویزیون بودیم، در تمام مناسبت‌ها در برنامه‌هایمان اجرا داشتیم؛ این در حالی است که سلبریتی‌هایی که برنامه‌ها اجرا را می‌کنند، آیا می‌توانند این نوع پلاتوها را بگویند و آیا مردم قبول می‌کنند؟

او ادامه داد: ساختار، روابط و نظام قانونمند نهادهای فرهنگی با اتفاقات عجیبی عجین شده است. هرچیزی قوانینی دارد و اگر قانون تلویزیون ایجاب می‌کند که شما به عنوان یک الگو ویژگی‌هایی داشته باشید باید همین طور باشد. اگر فردی قبول می‌کند که در تلویزیون اجرا کند، باید بتواند در مناسبت‌ها هم این کارها را انجام دهد. و البته اگر یک سلبریتی این ویژگی‌ها بپذیرد، آیا بینندگان هم قبول می‌کنند؟ من می‌گویم اگر در زمینه فرهنگی نتوانیم جایگاه فرهنگی افراد را مشخص کنیم، هرج و مرج ایجاد می‌شود و هیچ‌کس نمی‌داند چه کاری انجام دهد. فاکتورهای فرهنگی باید بر طبق اصول و قواعد خود بماند. در واقع جایگاه فرهنگی افراد، تلویزیون، سینما، تئاتر، مطبوعات باید مشخص شود. اگر فردی در فضای مجازی فعالیت می‌کند نباید به تلویزیون بیاید و فعالیت کند زیرا ممکن است حرف‌های متضادی بزند که بیننده بگوید در گذشته حرف دیگری می‌زد؛ این مساله نظام تلویزیون را بهم می‌زند. 

روشن‌پژوه در پایان با بیان اینکه تمام اتفاقات فرهنگی باید رصد شود، گفت: چرا مهمانان برنامه‌ها را از اینستاگرام انتخاب می‌کنیم؟ رسانه‌های خارجی این کار را می‌کنند و تتلو به بی بی سی می‌رود به دلیل اینکه  در حال حاضر فالوئر زیادی دارد؛ این در حالی است که قبلا ارزشی برای او قائل نبود. اگر ما هم بخواهیم مثل این رسانه‌ها  عمل کنیم نه تنها ماهیتمان را از دست می‌دهیم بلکه برای فرهنگ این کشور هم فاجعه خواهد بود. ما باید کاری کنیم که برنامه‌های تلویزیون در فضای مجازی انتشار پیدا کند. اگر بخواهیم از فضای مجازی برای بالا بردن مخاطب تلویزیون وام بگیریم به تلویزیون آسیب زده می‌شود.

به گزارش برنامه «مسابقه محله» همچنان روزهای پنجشنبه و جمعه حدود ساعت ۱۵ از شبکه دو سیما پخش می‌شود.

انتهای پیام