در حسرت ویترین

، محمدرضا کارگر شعار و برنامه‌های سازمان میراث فرهنگی را حفظ میراث فرهنگی توسط همه مردم می‌داند و از کسانی سخن گفته که در طول سال‌ها و نسل در نسل اقدام به جمع‌آوری آثار با ارزش که بخشی از میراث‌فرهنگی کشور است، کرده‌اند.

وی تصریح کرد: دولت برای ایجاد موزه به صاحبان این آثار کمک بلاعوض خواهد کرد. تمام ویترین‌ها، نورپردازی‌ها، سیستم‌های مداربسته و... به صورت رایگان براساس بودجه‌ای که به استان داده می‌شود تأمین خواهد شد و در اختیار موزه خصوصی قرار می‌گیرد. حتی آنها می‌توانند از تعرفه آب، برق و گاز فرهنگی استفاده کنند که بسیار به آنها کمک خواهدکرد.

کارگر علاوه‌بر این امکانات به ایجاد کافی‌شاپ، رستوران، فروشگاه و... هم اشاره کرد که صاحب موزه خصوصی در کنار بلیت‌فروشی می‌تواند از آن بهره ‌برد.

با این وجود شاهد هستیم که فردی به نام «علیرضا سهرابی» مجموعه‌دار همدانی است که گنجینه‌ای ارزشمند از آثار تاریخی و هنری را پس از سالها تلاش و صرف هزینه گردآوری کرده، این مجموعه آثار که به گفته اهل فن، دارای ارزش فراوانی است، هم اکنون در شرایط نامطلوبی نگهداری می شود.

او چند سالیست دغدغه ویترینی شدن مجموعه گرانبهایش را دارد و با وجود پیگیری های فراوان و وعده‌های داده شده، این مهم همچنان چشم انتظار تصمیم مسئولان استانی است.

رئیس شورای اسلامی شهر همدان در این‌باره با اشاره به مصوبه سال 1395 مبنی بر اختصاص فضایی برای تبدیل مجموعه علیرضا سهرابی به موزه خصوصی اظهار کرد: این مصوبه در راستای جلوگیری از خروج این مجموعه از شهر همدان بوده و هم اینک این موضوع در حال بررسی است و جلسه‌ای با حضور مقامات عالی استانی در این رابطه تشکیل شد.

کامران گردان ادامه داد: با توجه به اینکه مسئولان مرتبط شهرهای یزد، اصفهان،خرم آباد، قزوین و ... از مجموعه سهرابی بازدید کرده و حاضر هستند فضایی مناسب در اختیار این مجموعه‌دار قرار دهند، لازم است در این مورد اقدام جدی صورت گیرد.

وی با توضیح اینکه سهرابی اصرار دارد این موزه در همدان تأسیس شود، بیان کرد: مقرر شده است که شهردار همدان موضوع را بررسی کرده و نظرات و پیشنهادات خود را صریحا به شورا آورد.

رئیس شورای اسلامی شهر همدان ادامه داد: شورای اسلامی پیگیر است که مکانی را با همکاری و هماهنگی سهرابی و حفظ مسائل امنیتی به این مجموعه‌دار اختصاص دهد و ابتدا خانه پوستی‌زاده به عنوان گزینه‌ای در شورا مطرح و تصمیم‌گیری شود.

گردان افزود: این تصمیم می تواند در مورد واگذاری موقت این بنا باشد تا بعدا جابجایی انجام گیرد اما هنوز در این زمینه اقدام قطعی انجام نشده و شورا منتظر نتایج بررسی شهردار است.

وی با بیان اینکه مجموعه سهرابی به ویترین و قفسه‌بندی نیاز دارد، عنوان کرد: این مسأله نیازمند حدود 60 تا 70 میلیون تومان هزینه است که با توجه با خواسته استاندار همدان، سازمان میراث فرهنگی تجهیز ویترینها را بر عهده گرفته است.

این مقام مسئول با توضیح اینکه مانعی برای تبدیل خانه پوستی‌زاده به موزه سهرابی وجود ندارد، تصریح کرد: پس از بررسی های شهردار، نامه وی به کمیسیون و صحن شورا خواهد رفت و اگر شورای شهر به این موضوع رأی مثبت دهند، این مکان واگذار می شود و اگر اعضا رأی ندهد، اقدام دیگری انجام می گیرد.

وی درباره کاربری خانه پوستی‌زاده به خانه بومگردی گفت: خانه پوستی‌زاده مکانی متعلق به شهرداری است که ثبت تاریخی شده و کاربری بومگردی شدن آن پیشنهادی بود که سلماسی، عضو شورا به کمیسیون داد و تنها نظر یک عضو از شورای شهر بوده است.

گردان یادآور شد: شورای شهر در بحث خانه بومگردی وظیفه‌ای ندارد و این مطلب بر عهده بخش خصوصی است که بتواند به نحو احسن آن را اداره کند و معمولا شهرداری در بخش خصوصی‌سازی و اینگونه موارد موفق نبوده است. 

ویترینی شدن مجموعه سهرابی از دو منظر مهم است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز در این باره به خبرنگار ایسنا گفت: ویترینی شدن مجموعه سهرابی از دو منظر مهم است؛ یکی اینکه ایجاد موزه در استان همدان به لحاظ شاخصهای گردشگری و ماندگاری گردشگر اقدام مثبت فرهنگی است که در صنعت گردشگری استان تأثیر مثبت دارد.

علی مالمیر ادامه داد: نکته بعدی حمایت و کمک به مجموعه‌داران بخش خصوصی است که بتوانند موزه خصوصی ایجاد کنند و در کنار دولت و موزه‌های حاکمیتی و موزه‌های دولتی، ظرفیتهای خصوصی استان را پای کار آورند و به امر موزه‌داری و فعالیت در حوزه گردشگری مبادرت ورزند.

وی با بیان اینکه سهرابی، مجموعه‌ای ارزشمند و متنوع با تعداد زیادی اشیای هنری دارد، افزود: وی علاقمند است که مردم از این ظرفیت بهره‌مند شوند و بتوانند از این آثار بازدید کنند و از طرف دیگر این مجموعه می تواند برای علاقمندان آثار و اشیای موزه‌ای که به استان سفر می کنند، جالب باشد و به رشد گردشگری کمک کند.

مالمیر توضیح داد: شهری مثل تبریز دارای انوع موزه‌های خصوصی است که توسط بخش خصوصی و دستگاه های مختلف ایجاد شده است و به رشد صنعت گردشگری این شهر کمک فراوان می کند.

وی با تشریح اینکه یکی از بهترین کارکردهایی که می توان برای احیای بنای تاریخی متصور شد، موزه‌داری است، اظهار کرد: کاربری موزه و موزه‌داری، هم شأن با بناهای تاریخی است بنابراین به لحاظ احیای بنای تاریخی هم این موضوع یکی از متناسب ترین کاربری‌هایی است که می توان برای بناهای تاریخی در نظر گرفت.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان درباره تبدیل بنای پوستی‌زاده به موزه سهرابی نیز تصریح کرد: این بنا از چند بُعد دارای اهمیت است؛ مورد نخست اینکه نسبت به بناهایی که در اختیار میراث فرهنگی یا دستگاه های دیگر است به لحاظ وسعت برای این موزه مناسب تر است.

وی ادامه داد: علاوه بر این، بنای فوق به لحاظ موقعیت مکانی که هم در مرکزیت گردشگری شهر همدان یعنی منطقه و محور تپه هگمتانه، باباطاهر و نزدیکی به مرکز شهر است نیز حائز اهمیت است.

موقعیت خوب خانه پوستی‌زاده برای موزه شدن

این مقام مسئول با تأکید بر اینکه خانه پوستی‌زاده از موقیعت خوبی برای موزه شدن برخوردار است، بیان کرد: این بنا به لحاظ امنیتی که در کنار سایت هگمتانه و کلانتری میدان عین‌القضات قرار دارد نیز مورد توجه است همچنین سایتی که بعدا موزه منطقه‌‎ای در آن شکل می گیرد موقعیت مناسبی به آن داده است.

وی با اشاره به اینکه استفاده از این بنای تاریخی در قالب موزه می تواند ظرفیتی را فراهم کند که بنا بهتر دیده شود، عنوان کرد: میراث فرهنگی، شهرداری و دستگاه های دیگر از اقدامات فرهنگی این چنینی حمایت می کنند.

مالمیر ادامه داد: علاوه بر میراث فرهنگی، شهرداری نیز در این مورد وظیفه مند است و تعدادی از اعضای شورای شهر نظر مثبتی در این باره دارند، در ضمن میراث فرهنگی آمادگی دارد از تمامی ظرفیت خود در جهت کمک به موضوع بهره گیرد.

وی تأکید کرد: میراث فرهنگی نه تنها از مجموعه سهرابی بلکه مجموعه‌داران دیگر را هم حمایت می کند چرا که باید از ظرفیتهایی استان و  ظرفیتهای دولتی و عمومی به گونه ای بهره گیریم که مجموعه‌داران بتوانند مجموعه هایشان را نمایش دهند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در ادامه افزود: میراث فرهنگی در زمینه ویتریتی شدن این مجموعه قول داده است که از تمام ظرفیتها برای بخش تجهیزات استفاده کند و با کمک استاندار از این قضیه حمایت خواهیم کرد.

مالمیر در پایان یادآور شد: می توان برای بناهای تاریخی کاربریهای زیادی در نظر گرفت، همانگونه که برای این بنا کاربری خانه بومگردی هم می توان متصور شد اما سازمان میراث فرهنگی استفاده موزه‌ای را هم شأن تر از کاربری اقامتی می داند و اعتقاد دارد خانه پوستی‌زاده برای موزه مناسب تر است.

باید تابوی شهر همدان که شهر نشدنها نام گرفته است، شکسته شود

علیرضا سهرابی نیز در ادامه با بیان اینکه بیش از 30 سال از بهترین دوران زندگی را صرف مجموعه‌داری کرده است، به خبرنگار ایسنا گفت: این مجموعه‌ شامل آثار هنری مانند نسخ خطی، انواع مهرها، تابلوهای نقاشی، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، انواع فلزات، کلکسیونی از سازهای موسیقی سنتی ایرانی و ... است.

وی ادامه داد: با جمع آوری این آثار، رسالت کار مجموعه‌داری خود را انجام داده‌ام و در این راستا از اصحاب فرهنگی و افرادی که صاحب اندیشه و دارای حس وطن‌پرستی و وطن‌دوستی هستند انتظار دارم گام های مثبتی در جهت ویترینی شدن این مجموعه بردارند.

این مجموعه‌دار آثار هنری با توضیح اینکه این مجموعه به فرهنگ، هنر و جغرافیای ایران و همدان تعلق دارد، عنوان کرد: وظیفه من خرید و حفظ این آثار بوده است و پس از این افراد تأثیرگذار حوزه اندیشه و فرهنگ و هنر همدان می توانند این مجموعه را به عنوان یکی از شاخص ترین فعالیتهای حوزه مدیریتی خود و به عنوان مجموعه‌ای بی‌نظیر در سطح کشور ثبت کنند.

وی در ادامه با بیان اینکه مجموعه‌دار به شخصی می گویند که آثار خود را در میراث فرهنگی کشور ثبت کند و پروانه مجموعه‌داری بگیرد، تصریح کرد: مجموعه فوق با حمایتهای استاندار، شهرداری، اعضای شورای اسلامی شهر همدان، مدیرکل میراث فرهنگی و تمامی هنرمندان، منتظر اتفاق فرهنگی مثبتی در استان همدان است چرا که عملی شدن این امر، از تعهد دولتمردان به جایگاه آنها خبر می دهد.

وی افزود: مسئولان استانی به طور قطع با انجام فعالیتهای فرهنگی، هنری که جزء رسالت و شعارهایشان است، مخالف نخواهند بود بنابراین امیدوارم با ویترینی شدن این مجموعه، تابوی شهر همدان که شهر نشدنها نام گرفته است، شکسته شود.

این فعال فرهنگی در ادامه عنوان کرد: اصحاب علم و کارشناسان میراث فرهنگی ارزش مجموعه فوق را می دانند؛ به عنوان مثال کتاب قانون و کتاب پزشکی مصور موزه آرامگاه بوعلی‌سینا، دو قطعه از آثار ارزشمند این مجموعه است که تأثیر مثبتی در گردشگری این مکان تاریخی داشته است.

وی اذعان کرد: از افرادی که این مجموعه را درک نمی کنند و ناآگاهانه اقدام به نشر اکاذیب در مورد من و مجموعه‌ام می کنند، دلخور نیستم اما امیدوارم روزی به این فهم برسند که تنها چیزی که در دنیا به شیوه‌ای خاص می تواند انسان را به آرامش برساند هنر و آثار هنری است که در مجموعه بنده موجود است.

سهرابی درباره خانه پوستی‌زاده نیز اظهار کرد: این مکان تاریخی مانند قدم اول برای این فعالیت فرهنگی است و پس از این قدم، قدمهای بلندی پیش روی خواهم داشت.

وی ادامه داد: امیدوارم در آینده‌ای نه چندان دور به کمک مدیران ارشد استان و به‌ویژه استاندار که همواره حامی فعالیتهای هنری بوده است، بزرگترین فضای مجازی سه بُعدی ایران را راه اندازی کنم که قدمی در راستای معرفی و پیشرفت استان همدان خواهد بود.

همدان فاقد موزه خصوصی است

این فعال فرهنگی با توضیح اینکه در سطح کشور 550 موزه خصوصی وجود دارد و همدان هنوز فاقد موزه خصوصی است، بیان کرد: امیدوارم ویترینی شدن این مجموعه مقدمه‌ای برای افتتاح موزه‌های تخصصی مثل موزه سکه، مردم شناسی و ... باشد.

وی خاطر نشان کرد: موزه و موزه‌داری فعالیتی فرهنگی است که توجیه اقتصادی ندارد و فقط بر اساس علاقه و اشتیاق می توان آن را توجیه کرد.

این مجموعه‌دار آثار هنری گفت: اگر ویترینی شدن این مجموعه تا مدت کوتاهی در همدان عملی نشود انگیزه‌ای برای زدن موزه در همدان نخواهم داشت و سریعا اجناس را به استانهای همجوار و یا استانهایی که مشتاق هستند، انتقال خواهم داد. 

به نظر می‌رسد همه مسئولان استان موافق راه اندازی موزه داری خصوصی هستند وبر موزه شدن خانه پوستی زاده هم اتفاق نظر دارند، پس چه چیز موجب شده هنوز این امر محقق نشود؟

گزارش از: آزاده صفی، خبرنگار ایسنا، منطقه همدان

انتهای پیام