تپه‌ای که عمارتِ سلجوقی‌ها را پنهان کرده بود

، محمدرضا نعمتی - سرپرست هیأت کاوش تپه خاتونلر روستای مهردشت - با بیان این‌که تپه خاتونلر در حصار خیابان‌ها و منازل مسکونی این شهرستان قرار گرفته‌اند، اظهار کرد: در این شرایط این مکان تبدیل به محلی برای دپوی زباله و نخاله‌های ساختمانی شده که این وضعیت باعث نارضایتی اهالی روستا را به وجود آورده است، از سوی دیگر متاسفانه بخش‌های زیادی از این تپه توسط لودر با هدف ساخت‌وسازها و احداث خیابان از بین رفته‌اند.

وی درباره‌ی برنامه ساماندهی و کاوش اضطراری تپه «خاتونلر» نیز توضیح داد:‌ با هدف مشخص کردن وضعیت تپه از نظر آثار و بقایای معماری ، ارائه طرح حفاظتی و مرمتی یافته‌های معماری براساس وضعیت موجود تپه و قرارگیری آن در بافت روستا و در نهایت ارائه ضوابط طرح ساماندهی تپه انجام شد،‌ همچنین در این مدت دو کارگاه کاوش شدند که در کارگاه شماره یک در دو طرف یک راهروی باریک، اتاق‌هایی مربع و مستطیل شکل به دست آمد که بر اساس توپوگرافی زمین ایجاد و پیِ دیوارها و بخشی از آنها از چینه و بخشی دیگر با خشت ساخته شده‌اند.

او با اشاره به اینکه ورودی اکثر اتاق‌ها به دلیل تخریب بیش از حد توسط لودر مشخص نبودند، ادامه داد: در داخل بیشتر اتاق‌ها تنورها و اجاق‌هایی برای گرمایش و پخت و پز وجود داشت. در این بخش همچنین سازه‌ای آجری مربوط به تاسیسات آبرسانی با تمپوشه‌های سفالی به دست آمدند.

سرپرست هیأت کاوش در تپه‌ی تاریخی «خاتونلر» با بیان این‌که درکارگاه شماره دو که در بلندترین نقطه از تپه  قرار دارد، بقایای معماری با ارزشی از یک بنای بزرگ بدست آمد که ورودی آن از سمت غرب بوده و توسط یک راهرو و اتاق‌های کوچک و بزرگ با هم در ارتباطند، ادامه داد:‌ دیواراین اتاق‌ها از چینه و خشت ساخته شده و سقف آن طاق هلالی است که آثار و بقایای این تاق‌ها هنوز در برخی اتاق‌ها پا برجاست و در برخی اتاق‌های دیگر نیز آواری از تاق‌ها به دست آمد.

نعمتی با بیان اینکه دیوارهای اصلی بنا ضخیم بوده و به  دو و نیم تا سه متر نیز می‌رسد، گفت: احتمالا این بنا به صورت دو طبقه بوده و به دیوارهای اصلی و زیر تاق‌ها الحاق شده است. در مرحله سوم نیز برخی کفِ برخی اتاق‌ها با نخاله و خشت پر شده‌اند و با احداث دیوارک‌هایی اتاق‌ها را کوچک‌تر کرده‌اند. همچنین در مرحله آخر نیز طبقه اول به طور کامل با چینه و نخاله پر شده و علاوه بر دیوارهای قبلی، دیوارهای جدید ساخته و تغییراتی در پلان بنا داده شده است.

وی با اشاره به انباشت زباله در دو چاهِ پشت بنا در قسمت شرقی آثار، بیان کرد: از آثار با ارزش به دست آمده می‌توان به تعداد زیادی درپوش‌های سفالی با تزئینات پرکار استامپی، مهره شطرنج(اسب)، سکه، انواع پی سوز، سفال نوشته به خط اویغوری و قطعات زیاد خمره و ظروف سفالی که اغلب بدون لعاب و دارای تزئینات استامپی و کنده هستند، اشاره کرد.

بنا بر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ نعمتی با اشاره به این‌که، این محوطه‌ی تاریخی پنجم آذر سال ۱۳۷۹ در فهرست میراث ملی ثبت شده؛ گفت:‌ بعد از پایان کاوش، ساماندهی تپه و مستندنگاری یافته‌ها و حفاظت اولیه از آثار معماری مکشوفه شروع شده و پس از ارائه‌ی طرحِ مناسب، بنای به دست آمده مسقف می‌شود.

انتهای پیام