رئیس سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد: توجه ویژه شخص رئیسجمهور به حوزه میراث فرهنگی است وخوشبختانه موزه به حدی مورد توجه مردم قرار گرفته که به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده و در سبد خانوادهها قرار گرفته است.
، علیاصغر مونسان که شامگاه ۲۸ اردیبهشت در آئین گرامیداشت روز جهانی موزه با حضور موزهداران و مسؤولان فرهنگی در فرهنگستان هنر صحبت میکرد، ادامه داد: موزهها میتوانند به گسترش تعاملات فرهنگی ملتها کمک کنند، برگزاری نمایشگاههای مشترک از داشتههای تاریخی و فرهنگی کشورها گامی مؤثر در تحقق کارکردهای بینالمللی موزهها و پاسخی به نیاز جهان امروز به توسعه صلح و دوستی از طریق گسترش تعاملات فرهنگی بین دولتها و ملتهاست.
او با تاکید بر اینکه سازمان میراثفرهنگی با اعتقاد به چنین رویکردی در برگزاری نمایشگاههای متقابل با سایر کشورها تلاشِ زیادی دارد، بیان کرد: بیش از چهار دهه از نامگذاری روز جهانی موزه توسط شورای بینالمللی موزهها میگذرد، در سالهای بعد از این رویداد، نهتنها نگرش به اهمیت موزهها متحول شد، بلکه موزهها از محل نگهداری اشیای فرهنگی- تاریخی به مکانهایی آموزشی و فرهنگساز تبدیل شدند که به بهترین شکل ممکن زندگی بشر و دستاوردهای گذشته را روایت میکنند.
وی با بیان این که موزه بر مبنای اساسنامه ایکوم، مکانی است که پژوهش، حفاظت و معرفی میراثفرهنگی، تاریخی و طبیعی، بهصورت همزمان و مستمر در آن انجام میشود و هدف آن مطالعه، آموزش و فراهم کردن شرایط مناسب برای ارتقای سطح آگاهیهای عمومی از هویت و فرهنگ و زیستبوم است، از دیگر اهداف موزهها را فراهم کردن امکان بهرهمندی بازدیدکنندگان دانست و ادامه داد: موزه، مؤسسهای غیرانتفاعی و دائمی در خدمت جامعه و توسعه آن است که به روی عموم مردم باز است و امکان ارتباط عموم با این میراث را از طریق نمایش آن فراهم میآورد.
او در تعریف فضاهای موزهای نیز گفت: بر مبنای این تعریف، محوطههای باستانی، بناهای تاریخی، محوطههای طبیعی، شهرها و محدودههای فرهنگیتاریخی و مؤسسههایی که مجموعههای زنده گیاهی و جانوری را نگهداری میکنند، همراه با مراکز اسناد و مدارک فرهنگی، تاریخی، نهادها و سازمانهای غیرانتفاعی که در زمینه پژوهش، آموزش، کارآموزی، مستندسازی و سایر امور مربوط به موزهها فعالیت میکنند.
وی همچنین با تاکید بر این که موزهها با اشراف کامل به نقش آموزشی، خود درصدد ارائه خدمات آموزشی بیشتر و اشاعه فرهنگ در محدودهای گستردهتر برآمدند و برنامههای جدیدی را طراحی کردند که امروز این برنامهها کاربردی کردن موزهها نام گرفته، تاکید کرد: موزهداران خود بهسوی مخاطبان پیش میروند که البته وسایل ارتباطجمعی و رسانههای نوین از ابزارهای مهم این کارند، نمایشگاههای موقت و سیار، بازدیدهای دستهجمعی و سخنرانیها با از امکانات سمعی و بصری همراه است و علوم رایانهای و اطلاعرسانی در حد عالی ابزارهای لازم را در اختیار موزهداران قرار میدهند.
موزهها یکی از مهمترین میعادگاه فرهنگی
به گفتهی او، این ابزارها در عصر جدید، موزه را به یکی از مهمترین میعادگاههای فرهنگ تبدیل کرده است.
مونسان در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به شعار امسال شورای بینالمللی موزهها «موزهها بهمثابه کانونهای فرهنگی: آینده سنتها» اظهار کرد: این شعار در عین بیان دغدغهای جدی درباره حفظ سنتها و نقش موزهها در این زمینه، توجه ما را به تعریفی عمیق و همهجانبه از این مکانها جلب میکند؛ بنابراین موزهها محلی برای اشاعه سنتها هستند و مکانهایی هستند که این سنتها را به آینده پیوند میزنند.
او برگزاری نمایشگاههای موزهای مشترک و بینالمللی با کشورهای مختلف و بازدیدها را نشاندهندهی آن دانست که موزههای ما بر اساس این شعار فعالیت خود را ادامه میدهند و اضافه کرد: شاید بسیاری از مشکلاتی که امروز در جهان وجود دارد بهواسطه شناخت نداشتن ملتها از یکدیگر و فرهنگ یکدیگر است.
وی همچنین با اشاره به نتایج پژوهشگران ایرانی در کشورهای مختلف، بیان کرد: با برگزاری نمایشگاههای موزهای به نقاط مشترک دست پیدا میکنیم و میتوانیم به گسترش صلح و دوستی کمک کنیم. در حقیقت موزهها میتوانند به گسترش تعاملات فرهنگی ملتها و به دوستی و نزدیکی کشورها کمک کنند.
معاون رئیس جمهور ارتباط سازنده و آموزنده مردم آگاه و فرهنگدوست ایران با موزهها، سایتهای تاریخی و جلوههای میراثفرهنگی کشور را روزبهروز عمیقتر معرفی کرد و ادامه داد: مسؤولان کشور نیز توجه ویژهای به این عرصه را در دستور کار خود قرار دادهاند و در سایه این وفاق، در سالهای اخیر شاهد افزایش چشمگیر تأسیس موزهها با مشارکت عمومی و رشد تمام شاخصهای کمی و کیفی میراثفرهنگی در بخشهای مختلف بودهایم.
امضای تفاهم نامه به آموزش و پرورش برای حضور موزه در کتابهای درسی
رئیس سازمان میراث فرهنگی با بیان این که در دولت تدبیر و امید شاهد توجه ویژه دولت و شخص رئیسجمهور به حوزه میراثفرهنگی هستیم، ادامه داد: در این دولت شاهد این هستیم که بازدید از موزهها موردتوجه ویژه مردم قرار گرفته است و به فرهنگ عمومی بدل شده که در سبد خانوادهها قرار گرفته است.
او همچنین از در دستور کار بودن امضای یک تفاهمنامه با وزارت آموزشوپرورش خبر داد و افزود: موضوع موزه و موزهداری به دانش آموزان آموزش داده میشود و با این هدف امضای تفاهمنامه با وزارت آموزشوپرورش برای معرفی و شناساندن میراثفرهنگی و موزهها در قالب کتابهای درسی در دستور کار قرار دارد.
وی در ادامه با بیان این که برگزاری نمایشگاههای مشترک از داشتههای تاریخی و فرهنگی کشورها گامی مؤثر در تحقق کارکردهای بینالمللی موزهها و پاسخی به نیاز جهان امروز به توسعه صلح و دوستی از طریق گسترش تعاملات فرهنگی میان دولتها و ملتهاست، اضافه کرد: سازمان میراثفرهنگی با اعتقاد به چنین رویکردی در برگزاری نمایشگاههای متقابل با سایر کشورها تلاشی مضاعف داشته است.
معاون رئیسجمهور ادامه داد: نمایشگاههای دوجانبه چند سال اخیر از آثار موزهای ایران در سایر کشورها و آثار دیگر موزههای جهان در ایران علاوه بر اینکه گامهای مهمی برای رسیدن به اهداف فرهنگی موزهها محسوب میشود، فرصتهای ارزشمندی برای تعمیق و گسترش روابط فرهنگی بین ایران و سایر کشورهای جهان فراهم کرده است، روابطی که بر پایه شناخت و احترام متقابل به فرهنگهای بشری و میراث جوامع انسانی، ایجاد میشود و توسعه مییابد.
رکوردی جدید برای موزهها؛ هر سه روز یک موزه
محمدرضا کارگر - مدیرکل اداره کل موزهها - نیز در این آئین اظهار کرد: خانواده بزرگ موزهها از همه موزههای کشور درخواست دارد تا خود را بهتر بشناسند و نقش خود را در جامعه امروز بازنمایی کنند.
او روز جهانی موزهها را فرصتی دانست تا مردم رایگان و راحتتر وارد موزهها شوند و افزود: تا کنون بر اساس آمارها استقبال بسیار زیادی از موزهها انجام شده است.
وی با اشاره به اتفاقات اخیر در جهان امروز بیان کرد: شعار امسال ایکوم جهانی ما را به این موضوع میرساند که موزهها موظفند در جهانی که هر روز با تحولات متفاوتی مواجه هست درک متقابلی برای مردم ایجاد کنند و مسائل اقتصادی و سیاسی فرهنگیهای غالب را برطرف کنند.
او با اشاره به این که ما در اداره کل موزهها تلاش میکنیم با توجه به وجود همه این مسائل برنامههایی تهیه شود تا بتوانیم موزههای فعالمان را از گذشته فعالتر کنیم، اضافه کرد: اگر توسعه را محصول موزه بدانیم و موزه را محصول توسعه، آن نشان میدهد جامعه ما تاکنون به چه مرحلهای از توسعه رسیده است.
وی با اشاره به آماری از کشور آمریکا که در هر سه روز یک موزه ایجاد میشود، اظهار کرد: تا کنون خوشبختانه اختیارات و حدود جامعه ما نیز به سمت این آمار در حال رشد است.
کارگر با تأکید بر اینکه در صورت وارد شدن مردم به بحث میراث فرهنگی و ایجاد موزه و فضاهای موزهای تأثیرگذاری بیشتری وجود خواهد داشت، افزود: اما این که دولت و با بودجههای دولتی در این زمینه کار کند هرچند موفقیتآمیز است اما آن تأثیری که باید را نخواهد داشت، چون دولتها علاقمند به تحمیل توسعه هستند.
مدیر اداره کل موزهها با بیان این که موزه امروز تنها نهادی است که از فرهنگ صیانت میکند، ادامه داد: این یک درک درست از موزه است که هرگاه فرهنگ نیاز به چنین درکی داشته موزه وارد شده است و هر گاه خانوادهها وارد شدند توانستیم از فرهنگ محافظت کنیم امروز مردم به سنتها علاقه نشان میدهند.
اجلاس بینالمللی موزههای دانشگاهی ۲۰۲۰ در کشور
در این آئین سید احمد محیط طباطبایی – رئیس کمیته ملی موزههای ایران (ایکوم) - نیز در صحبتهایی با اشاره به اقداماتی که در طول سال گذشته در موزههای مختلف کشور انجام شده است، در سال ۲۰۲۰ نیز موزه ملی علم و فناوری، اجلاس بینالمللی و سالانه موزههای دانشگاهی را در تهران میزبانی میکند.
وی همچنین از همراهی گالریها به عنوان مؤسسات انتفاعی با ایکوم خبر داد و افزود: شاید در ظاهر کتابخانه ها به عنوان موزه شناخته نشده باشند اما از آنجا که نهادی هستند که
از میراث فکری انسانها حفاظت و آن را معرفی میکنند به عنوان نهاد موزهای در این شرکت کردهاند.
سید محمد بهشتی - رئیس سابق پژوهشگاه میراث فرهنگی و عضو سابق هیأت اجرایی ایکوم - نیز در صحبتهایی به تحلیل شعار امسال ایکوم پرداخت و گفت: موزه جایی را یادمان میآورد فرهنگ آن جا ریشه دوانده است. موزه باید یاد خانه باشد، فراموشخانهها موزهها را تهدید میکنند.
همچنین در این مراسم، که محمدحسن طالبیان - معاون میراث فرهنگی کشور -، کوروش کمالی سروستانی - مدیر مرکز سعدی -، احمد مسجد جامعی - عضور شورای شهر تهران - مرتضی کاظمی - مشاور وزیر ارشاد -، مهرشاد کاظمی - مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر تهران - و علی مرادخانی - معاون سابق امور هنری وزارت ارشاد - حضور داشتند، پیام مدیر دفتر منطقهای یونسکو و رئیس ایکوم جهانی قرائت شد.
انتهای پیام
ثبت نظر