بلیت‌های ۲۰ هزار تومانی و عواقب آن

چندی پیش «مرکز آمار ایران» بر اساس نتایج یک طرح آماری اعلام کرد ۸۱ درصد از «جمعیت ایران» در سال گذشته به سینما و حدود ۹۵ درصد به سالن تئاتر نرفته‌اند. در چکیده گزارش مرکز آمار ایران که روی سایت این مرکز منتشر شد، به تعداد افرادی که به عنوان نمونه آماری مورد پرسش قرار گرفتند اشاره نشد ولی آمار را به کل جمعیت کشور تعمیم داد. این آمار عجیب و غریب از بی توجهی غالب جمعیت ایران به فرهنگ حکایت داشت.

فرهنگِ فراموشی

موسیقی هم مانند سینما و تئاتر برای بیشتر مردم بیگانه بود و ۳۲ درصد جمعیت ایران در یک سال گذشته به موسیقی گوش ندادند! بنا بر آمار تنها ۱۹ درصد از جمعیت ۸۰ میلیونی ایران در سال ۱۳۹۶ به سینما رفته‌اند؛ آماری که با توجه به نوسان قیمت ارز و خالی شدن سفره‌های کوچک مردم در سال جاری، قاعدتا سیری نزولی طی کرده و از تعداد سینماروهای ایران کاسته است. در سال ۹۷ قیمت بلیت های سینما افزایش داشت و به ۱۵ هزار تومان رسید؛ اتفاقی که از تعداد حاضران در سالن های سینما به شدت کم کرد، تا جایی که بسیاری از سینماهای پایتخت علاوه بر سه‌شنبه، روز اول هفته را هم نیم‌بها اعلام کردند تا شاید مردم دوباره با هنر هفتم آشتی کنند.

بلیت‌های ۲۰ هزار تومانی؟

حالا خبر رسیده قرار است قیمت بلیت سینما در سال آینده باز هم افزایش یابد. البته در روزگار پرایدِ ۵۰ میلیون تومانی و گوشت کیلویی صد و چند هزار تومانی، شاید سینمادارها هم تصور کنند بلیت ۱۵ هزار تومانی برای‌شان نمی صرفد اما بحث فرهنگ متفاوت است؛ خانواده ایرانی وقتی دخلش با خرجش نخواند، اولین چیزی که از سبدش حذف می کند، کالای فرهنگی است. وقتی در تامین نیازهای اولیه به مشکل بخورند، دیگر سینما، تئاتر، کنسرت و حتی کتاب جایی در میان دغدغه‌ها و سرگرمی‌های‌شان نخواهد داشت. در میان آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، آمار تامل‌برانگیز دیگری هم بود: «۴۱.۸ درصد در یک سال گذشته کتاب غیر درسی نخوانده‌اند.»

غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش درباره افزایش قیمت بلیت سینماها در سال جدید گفته: «قطعا قیمت بلیت در سینما افزایش پیدا می کند. پس از مشخص شدن برنامه اکران و سرگروه ها در این باره نیز تصمیم گیری نهایی خواهد شد.» افزایشی که طبیعتا با استقبال مردم روبه‌رو نخواهد شد؛ همان‌طور که مردم عاشق فوتبال را از ورزشگاه ها دور کرد و حالا صندلی ها و سکوهای خالی استادیوم‌ها هنگام برگزاری بازی های مهم هم به دوربین های تلویزیونی پوزخند می زند.

بحث فرهنگ جداست

طبیعی است وقتی تورم بر اقتصادی چنگ می اندازد، تمام ارکان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد اما بحث فرهنگ و هنر را باید جدا کرد از همه اجزا. در سراسر دنیا، دولت و حکومت برای فرهنگ و هنر هزینه می کند تا جامعه سالمی از نظر روانی و احساسی داشته باشد. سالن های مجلل کنسرت، تئاتر و سینما می سازد و ارکسترها و کارگردان ها را تغذیه می کند تا آثاری قابل اعتنا بسازند و گوش و چشم مردم را با هنر پیوند بزنند. از سوی دیگر ایران هنوز در رویای سینمای «آی‌مکس» به سر می برد؛ تکنولوژی جذابی که از دهه ۷۰ وارد سینمای دنیا شده و اخیرا «دانکرک»، ساخته کریستوفر نولان با این تکنولوژی اکران شد و چشم‌ها را خیره کرد.

پول‌هایی که برای سینما خرج نمی‌شود

در حقیقت افزایش قیمت بلیت ها هیچ بازخوردی در کیفیت سینماها ندارد، هنوز هم صندلی ها رنگ و رو رفته‌اند و تکلیف دسته‌شان مشخص نیست که متعلق به نفر راستی است یا چپی! هنوز هم قدبلندها، پاهای‌شان را نمی توانند درست و حسابی جای بدهند که به صندلی جلویی گیر نکند و هنوز هم بسیاری سینماهای ایران، پلکانی نیست تا نفر عقبی، مدام گردن نکشد تا فیلم را ببیند. باید دید متولیان سینمای کشور، تصمیم خود برای افزایش قیمت بلیت ها را عملی می کنند یا مانند «بنزین ۵ هزار تومانی» در حد شایعه باقی می ماند! تعداد سینماروهای ایران محدود است و فروش های میلیاردی فیلم ها هم حاصل پول هایی است که تنها ۱۹ درصد از مردم به دخل گیشه ها می ریزند. باید تمهیدی اندیشید تا درصد بیشتری را به سینماها کشاند. شاید بلیت ۲۰ هزار تومانی و بیشتر، درصد مخاطبان سینما را به مرز فاجعه‌بار تک‌رقمی نزدیک کند.

مهدی فیضی‌صفت