بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر در اغماء؟!

، بخش‌بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر همواره از چند منظر مورد توجه اهالی تئاتر و رسانه و نیز دیگر تماشاگران بوده و به دلیل همین توجه، بیشتر هم زیر تیغ نگاه‌های انتقادی و پرسشگرانه قرار داشته است. البته به دلیل تفاوت‌های فرهنگی و مسئله ممیزی در ایران گاهی نمی‌توان توقع زیادی داشت تا گروه‌های برجسته‌ای در جشنواره باشند، اما در چند سال اخیر حضور گروه‌هایی از برخی کمپانی‌های مطرح تئاتری دنیا ثابت کرده با رایزنی و ارتباط خوب می‌توان نمایش‌هایی را برای جشنواره فجر به تماشا گذاشت که هم برای تماشاگران عادی تازگی داشته باشد و هم حرف‌ها و تکنیک‌های جدیدی را در معرض دید مخاطبان حرفه‌ای تئاتر بگذارد.

نمونه‌ای از این‌ها حضور کمپانی آلمانی «شابونه» با نمایش هملت به کارگرانی «اوستر مایر»، کمپانی آلمانی «کمراشپیله» با نمایش «هملت»، گروه لهستانی «تی کی او» با نمایش‌های «همسرایی یتیمان» و «کوری»، گروه «برلین آنسامبل» با کاری از «کلاوس پیمان» و کارگردان‌هایی مثل «پیتر اشتاین»، «رومئو کاستلوچی»، «ولادیمیر استانیفسکی» و «ژروم بل» هستند که فارغ از سلایق شخصی، نسبت به فاکتورها و شاخص‌های تئاتری آن‌ها نمی‌توان بی‌اعتنا بود.

اما به نظر می‌رسد امسال شرایط مساعد نیست و دست جشنواره از حضور گروه‌های خارجی اسم‌ و رسم‌دار خالی است. حتی طبق شنیده‌ها، گویا بیشترِ نمایش‌های خارجی امسال تک نفره هستند تا احتمالا در این اوضاع اقتصادی دولت، هزینه کمتری هم برایشان صرف شود؛ بویژه آنکه طبق پیگیری ایسنا، بودجه جشنواره سی‌وهفتم تئاتر فجر تغییر خاصی نسبت به سال گذشته نداشته، در حالی که نه تنها بالا رفتن قیمت ارز بر تمام هزینه‌های جشنواره تاثیر گذاشته و به کنسل شدن حضور یک گروه خارجی به واسطه مشکلات مالی منجر شده بلکه به دلیل بخش ویژه‌ای که برای چهل سالگی انقلاب در جشنواره گنجانده شده تخصیص بودجه‌ی بیشتر به جشنواره، امری غیرمعقول نیست.

با این حال مسائل اقتصادی تنها مانع حضور قوی و قابل دفاع گروه‌های خارجی در جشنواره تئاتر فجر نیست؛ چرا که اخیرا پای مسائل سیاسی هم به شکلی جدی‌تر به رویدادهای فرهنگی باز شده و پس از  آنکه حسین انتظامی ـ سرپرست سازمان سینمایی ـ از لغو هفته فیلم لهستان در تهران به دلیل برگزاری یک نشست ضد ایرانی از سوی آمریکا در لهستان خبر داد،  اجرای دو نمایش از لهستان در جشنواره تئاتر فجر هم لغو و شنیده شده که در جشنواره موسیقی فجر هم حضور گروهی از لهستان منتفی خواهد شد.

هرچند این اتفاق مدافعان جدی دارد اما از سوی دیگر هم هستند کسانی که معتقدند اتفاقا هنر امکان و بستری است برای انتقال بسیاری از پیام‌های متقابل و خنثی کردن نیت‌های سیاسی صرف و بعضا خصمانه. به هر حال، تاکنون معلوم نیست جای خالی دو نمایش لهستانی‌اش را در جدول جشنواره تئاتر فجر چه گروهی پُر می‌کند. 

انتهای پیام