اعتراض به نامگذاری فرودگاهی به نام «نرودا»

به نقل از گاردین، «پابلو نرودا» نویسنده برنده نوبل ابیات بود که با شعرهایش به زندگی و دشواری‌های زندگی مردم معمولی آمریکای لاتین می‌پرداخت و زندگی او به عنوان نمادی از مقاومت در مقابل دیکتاتوری شناخته می‌شود. 

با این وجود تصیمیم اخیر شیلی برای نام نهادن یکی از شلوغ‌ترین فرودگاه‌های این کشور به نام این چهره ادبی با اعتراضات فراوان فعالان حقوق بشر رو به رو شده است چرا که آن‌ها معتقدند این افتخار شایسته کسی نیست که در یکی از آثارش به تجاوز اعتراف کرده است. 

کمیته فرهنگی مجلس سُفلای شیلی این ماه و با رای‌گیری اعلام کرد که قرار است فرودگاه «سانتیاگو» این کشور را به نام «پابلو نرودا» تغییر نام دهد. «کارولینا مارزن» یکی از نمایندگان مجلس شیلی و موافق این طرح گفت نام «نرودا» به عنوان کسی که موجب افتخار و غرور همه شیلیایی‌هاست باید اولین چیزی باشد که بازدیدکنندگان با ورود به کشور آن را می‌بینند. 

در چند وقت اخیر انجام چندین اعتراض دانشجویی علیه «پابلو نوردا»  در شیلی که غالبا توسط تشکل‌های فمینیستی انجام شده، شهرت این نویسنده و شاعر نامدار را به مخاطره انداخته است.

«کارن ورگارا سانچز» فعال دانشجویی معتقد است دلیل واضح و روشنی برای تغییر نام فرودگاه وجود ندارد، آن هم در زمانی که زنان با شروع جنبش‌هایی چون #METOO در تلاش هستند تا سوء استفاده‌کنندگان جنسی را محکوم کنند. 

این جنجال‌ها همگی به دلیل صفحه‌ای از کتاب خاطرات «نرودا» است که در آن به تجاوز به زن خدمتکار در سال ۱۹۲۹ اعتراف می‌کند. اگرچه این کتاب خاطرات بیش از ۴۰ سال پیش منتشر شده است اما این بخش از خاطرات در سال‌های اخیر مورد توجه و محل بحث و جنجال شده است. 

«ایزابل آلنده» نویسنده مطرح شیلیایی و فعال حقوق زنان نیز معتقد است که آثار «نرودا» هنوز ارزشمند هستند اما من نیز مشابه بسیاری طرفداران جوان حقوق زنان در شیلی از برخی از ابعاد زندگی و شخصیت «پابلو نرودا» منزجر هستم اما با این وجود نمی‌توان نوشته‌های او را نادیده گرفت. تعداد کمی از افراد بویژه مردان صاحب قدرت و نفوذ رفتارهای قابل تحسینی دارند و متاسفانه «نرودا» فردی خطاکار بود، همچون همه ما که به نحوی خطا می‌کینم. 

«گابریل کارسیا مارکز» نویسنده مکزیکی نیز پیش از این «نرودا» را بزرگترین شاعر قرن بیستم میلادی معرفی کرده بود اما شهرت و آوازه و همچنین قدرت ادبی «نرودا» در سایه جنجال‌های اخیر مورد تردید برخی‌ها قرار گرفته است. 

«پابلو نرودا» از مشهورترین و تأثیرگذارترین چهره‌های ادبیات معاصر جهان است که علاوه بر تعداد زیادی کتاب، مجموعه بزرگی از شعر را از خود باقی گذاشت. از جمله آثار او می‌توان به «اسپانیا در قلب ما»، «عاشقانه جدید برای استالینگراد» و «چوب‌بر بیدار خواهد شد» اشاره کرد. «نرودا» در سال ۱۹۷۱ موفق به کسب جایزه  نوبل ادبیات شد.

او از فعالان سیاسی و از حامیان سرسخت و دوست «سالوادور آلنده» رییس‌جمهور چپ‌گرای شیلی بود که فقط ‌۱۲ روز پس از کودتای نظامی «آگوستو پینوشه» که به سرنگونی آلنده انجامید، در بیمارستان درگذشت. برخی معتقدند او به ‌دلیل این‌که قصد داشت رهبری حزب مخالفان حکومت را برعهده بگیرد، به قتل رسیده است.

اعضای خانواده‌ «نرودا» که طی سال‌های اخیر بر احتمال کشته شدن او صحه گذاشته‌اند، پیش‌تر معتقد بودند که او در سن ۶۹ سالگی بر اثر پیشرفت بیماری سرطان پروستات درگذشته است؛ اما «مانوئل آرایا» - راننده شخصی او - در سال ۲۰۱۱ با اظهارات تکان‌دهنده‌ خود مدعی شد، تزریقی که پیش از مرگ برای این شاعر برنده‌ نوبل ادبیات انجام شد،‌ علت فوت او بوده است. این اظهارنظر ماجرای مرگ این نویسنده و شاعر سرشناس را با حاشیه‌های زیادی همراه کرد و موجب شد جسد این شاعر با گذشت ۴۰ سال از قبر بیرون آورده شود و به مدت سه سال مورد آزمایش‌ها ی متعدد قرار گیرد. محققانی که از کشورهای مختلف روی باقی‌مانده جسد «نرودا» کار می‌کردند،‌ هنوز به نتایج دقیقی درباره علت مرگ او نرسیده‌اند. 

انتهای پیام