دور جدید برنامه «کتاب شب» در حالی از اول تا ششم تیرماه برای علاقهمندان ادبیات جهان پخش میشود که دراین هفته شنوندگان شاهد اجرای رادیویی گزیدهای از داستانهای کوتاه معاصر با صدای بهروز رضوی خواهند بود. این گوینده رادیو در گفت وگو با روزنامه ایران در حالی از تأثیر رسانهها بر افزایش سرانه مطالعه میگوید که معتقد است انگیزه چندانی از سوی گردانندگان رسانهها و بویژه در رأس آنها رادیو و تلویزیون در این خصوص وجود ندارد.
حدود بیست و چهار-پنج سالی از پخش نخستین قسمت برنامه رادیویی «کتاب شب» میگذرد، برنامهای که بنای ساخت آن از ابتدا خوانش خلاصه داستانهای نویسندگان داخلی و خارجی از شنبه تا پنجشنبه هر هفته است. بهروز رضوی، گوینده پیشکسوت رادیو در پاسخ به اینکه کدام داستانها هفته نخست تیرماه برای مخاطبان پخش خواهند شد، میگوید: «گزیدهای از بهترین داستانهای کوتاه خارجی را برای مخاطبان برنامه «کتاب شب» در نظر گرفتهایم که «قرعهکشی» نوشته شرلی جکسون، «مرداب» نوشته جوزف کنراد، «ویلن زن» نوشته هرمان ملویل، «روزی که استالین مرد» نوشته دوریس لسینگ، «تنهایی» نوشته والنتین راسپوتین و «کشیک شب» نوشته اوهنری عنوان آنها به شمار میآید.»
به گفته رضوی، برنامه «کتاب شب» را به نوعی میتوان قدیمیترین کتاب صوتی تولید شده در کشورمان هم دانست، هرچند که در نهایت به برنامه مذکور محدود نمانده و انتشار کتابهای صوتی هماکنون مورد توجه بسیاری از فعالان عرصه نشر و حتی مؤسسات فرهنگی قرار دارد.
با وجود ادعای رضوی مبنی براین که «کتاب شب» قدیمیترین کتاب صوتی منتشر شده در کشورمان به شمار میآید اما این برنامه هیچگاه در قالب کتاب صوتی منتشر نشده! رضوی در توضیح بیشتر این نکته میگوید: «با آن که «کتاب شب» مبنایی برای انتشار این قبیل کتابها شد اما بواسطه بدقولی مسئولان فرهنگی وقت رادیو هیچگاه فرصت انتشار آن فراهم نشد. در همان سالهای ابتدایی قراری مبنی براین گذاشته شده بود که برنامه هر هفته در پایان آن در قالب لوحی فشرده منتشر شود و ابتدای هفته بعد در کیوسکهای مطبوعاتی در دسترس علاقهمندان قرار بگیرد، هرچند که مسئولان وقت بدقولی کردند و این اتفاق هیچگاه رخ نداد. در آن سالها حتی بحث کتابهای صوتی درمیان نبود.»
رضوی با اشاره به اینکه سالهای نوجوانی و جوانی او و هم نسلانش در حالی سپری شده که رادیو جایگاهی بسیار پررنگتر از امروز میان مخاطبان داشته، ادامه میدهد: «در آن سالها رادیو تنها وسیله سرگرمیمان به شمار میآمد. بنابراین عجیب نیست اگر ببینیم که در آن دوران این رسانه از قدرت اثرگذاری بسیاری برخوردار بوده که قصه شب را میتوان از بازماندگان رکورددار آن روزگار دانست؛ برنامهای که البته همچنان در کانون توجه علاقهمندان رادیو قرار دارد.» رضوی میگوید: «متأسفانه برنامههای ادبی و مرتبط با کتاب جایگاه چندانی دربرنامههای رادیویی ندارند، مگر از سوی افرادی که علاقهمندی و دغدغه جدی در این خصوص دارند.
حالا شرایط به گونهای شده که برنامههای رادیویی با اشتباهات بسیاری پخش میشوند.» این گوینده رادیو دلیل بخش قابل توجهی از آسیبی را که متوجه زبان فارسی شده در نتیجه عملکرد رسانهها میداند و میافزاید:«در گذشته تصور من و همکاران هم نسلم براین بود که ما پاسدار زبان فارسی هستیم و وظیفهای سنگین در این رابطه داریم. اما حالا اینچنین نیست و برای مسئولان امروز رادیو و تلویزیون چیزی جز تأمین بودجه و ساخت سرهمبندی شده برنامهها مهم نیست.»
او در پایان این را هم اضافه میکند که در شرایط فعلی که بسیاری از کارشناسان فرهنگی از کاهش سرانه مطالعه میگویند با ساخت چنین برنامههایی میتوان مردم را بیش از پیش متوجه ضرورت کتابخوانی کرد.
ثبت نظر