«سایه، روشنِ»؛ جشنواره‌ی فیلم کوتاه سپری شده

، سی و پنجمین جشنواره فیلم کوتاه تهران با اکران فیلم‌هایی در ژانرهای داستانی، مستند، تجربی، انیمیشن و بین‌المللی شامگاه چهارشنبه (۲۲ آبان) با اعلام برگزیدگان خود به پایان رسید.

بعد از برگزاری هر رویدادی بحث انتقادات و پیشنهادات از آن جشنواره بسیار گرم است، برخی از فیلمسازان آثار کوتاه  که در این جشنواره شرکت کردند، از تعداد بالای آثاری که در این دوره پذیرفته شدند شکایت داشتند و معتقد بودند رقابت به این شکل درست و منطقی نیست. برخی دیگر هم این تنوع آثار را راهی برای بالا بردن کیفیت جشنواره می‌دانند. در این میان محل برگزاری جشنواره در پردیس سینمایی ملت و همچنین لزوم وجود امکانات رفاهی از دیگر نکاتی بود که انتقاداتی را به همراه خود داشت.

در ادامه برای بررسی این مسائل و دیگر نکاتی که در جشنواره فیلم کوتاه امسال رخ داد ایسنا با برخی فیلمسازانی که آثارشان در این دوره حضور داشتند، گفت‌وگویی انجام داد تا ابعاد مختلف این موضوع مورد ارزیابی قرار بگیرد.

محمد اسماعیلی سازنده فیلم کوتاه داستانی «موج کوتاه» که در این جشنواره حضور داشته درباره برگزاری جشنواره فیلم کوتاه در پردیس ملت گفت:  این مکان سینمای مناسبی برای برگزاری جشنواره‌ها یا رویدادهای اینچنین نیست. زیرا هم دسترسی نامناسبی دارد و هم پارکینگش جوابگو نیاز همه شرکت کنندگان نیست. شکل معماری این سازه هم به طریقی است که امکان ایستادن و فضاهایی برای گردهمایی ندارد اما سالن‌ها کیفیت و استاندارد خوبی برای نمایش فیلم‌ دارند. سانس‌بندی‌ها هم به طریقی بود که بیشتر فیلم‌ها در دو سانس امکان نمایش پیدا کرده بودند، یک سانس صبح و یک سانس بعدازظهر. 

او با تاکید بر اینکه "اعتبار جشنواره‌ها به هیئت داوران یا هیئت انتخاب آن است و نه تعداد آثاری که در آن شرکت می‌کنند" گفت: ما باید بپذیریم که همه آثار نباید به یک جشنواره وارد شوند. اگر می‌خواهیم فیلم‌های زیادی به یک جشنواره وارد شوند و فقط قصد نمایش این آثار را داریم، باید یک بخش جنبی برای آن در نظر بگیریم. داشتن این نگاه کمی، ضرر بسیاری را به ما وارد می‌کند بنابراین وقتی تعداد زیادی فیلم انتخاب می‌شوند و می‌گویند در سالن‌های نمایش مخاطبان بسیاری به صورت ایستاده آثار را تماشا کردند صرفا یک نگاه کمی است. هرگاه توانستیم رضایت آن تعداد مخاطب را جلب کنیم، کار به درستی انجام شده است.

این فیلمساز ادامه داد: اگر قصد ما ایجاد فرصتی برای نمایش آثار کوتاه است، انجمن سینمای جوان می‌تواند با امکاناتی که در اختیار دارند به طریقی دیگری به این هدف دست پیدا کند. حضور تعداد آثار زیاد و با سطح کیفی متفاوت باعث ایجاد توقع در فیلمسازانی می‌شود که قصد دارند تا در سال آینده در این جشنواره شرکت کنند. بنابراین اگر اثرشان پذیرفته نشود می‌گویند چرا سال گذشته اثری با همین مضمون حضور داشته اما امسال مورد قبول نبوده؟

اسماعیلی که برای ساخت اثرش جایزه بخش بهترین کتاب و سینما را به دست آورد، درباره آرا مردمی هم گفت: در سال‌های گذشته رای‌گیری‌ آرا مردمی با خلاهایی مواجه بود اما اکنون شرایط خیلی بهتر شده و خطاها به مقدار زیادی کاهش داشته است. نکته اصلی و مهم در این رای‌گیری‌ها، باکس‌های نمایش فیلم‌ها است. اینکه اثرت در چه باکسی و با چه تعداد فیلمی ترکیب شده است بر روی جذب مخاطب و رای که می‌دهند موثر است. اما در این مسیر، به فرآیند رای‌گیری و صحت و سلامت آن کاملا مطمئن هستیم.

او در پایان صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه "جایزه گرفتن یا نگرفتن در یک جشنواره اهمیت چندانی ندارد" بیان کرد: ارتباطی که بین فیلمساز و مخاطبی که تاکنون او را ندیده، برقرار می‌شود از نکات مهم برگزاری یک جشنواره است. اگر یک فیلمساز بتواند چنین ارتباطی را با مخاطب خود بگیرد جشنواره کار خود را به درستی انجام داده است. این را برای کسانی می‌گویم که اکنون یا به شدت از گرفتن جایزه خوشحال هستند و یا اینکه از پذیرفته نشدن و یا حتی جایزه نگرفتن ناراحت هستند. این در حالی است که قطعا اگر هیئت داوران و انتخاب تغییر می‌کردند و افراد متفاوت‌تری بودند آثاری که در جشنواره وارد می‌شدند هم تغییر می‌کرد.

باید باکس‌های نمایش فیلم ترکیبی از همه انواع فیلم‌ها باشد

دلاور دوستانیان که با فیلم «داستان فیکا و فیدان» در بخش مستند این دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران شرکت کرد، در گفت‌وگویی با ایسنا بیان کرد: کیفیت نمایش فیلم در پردیس سینمایی ملت مناسب و استاندارد است اما متاسفانه در موقعیت خوبی در شهر واقع نشده و دسترسی به آن مشکل است.

این فیلمساز ادامه داد: بهتر است فیلم‌ها در باکس‌های نمایش با هم ترکیب شوند. سانس‌های داستانی همیشه پرمخاطب‌تر هستند و استقبال بیشتری از آنها می‌شود اما در باکس فیلم‌های مستند یا انیمشین و تجربی حضور مخاطبان کم‌تر است. بنابر این تعداد آرای تماشاچیان هم نسبت به فیلم‌های داستانی کمتر می‌شود که ضربه زیادی به این فیلم‌ها می‌خورد. اکنون در برگزاری جشنواره‌های منطقه‌ای، شاهد این اتفاق هستیم که در یک باکس نمایش فیلم همه نوع فیلمی دیده می‌شود که در این حالت عدالت بیشتری هم رعایت شده و تمام فیلم‌ها دیده می‌شود.

دوستانیان با اشاره به نحوه رای گیری آرا مردمی هم گفت: در زمان سانس‌های نمایش فیلم برای باکس فیلم‌های داستانی مسئولین پخش آرا مردمی تا آخرین نفری که وارد سالن شد ایستادند و این برگه های رای را به دست مخاطبان رساندند اما در زمان نمایش فیلم مستند این اتفاق نیفتاد.در این دوره تعداد آثار زیادی در بخش رقابتی جشنواره حضور داشتند و این اتفاق خوبی نبود. یکسری از فیلم‌های داستانی که در این جشنواره شرکت کرده بودند، از نظر ساخت و کیفیت سطح بالایی نداشتند اما به دلیل همان دسته‌بندی‌هایی که برای نمایش فیلمها وجود دارد، مخاطب بسیاری را به خود جلب می‌کردند درحالی که فیلم‌های مستند بسیار خوبی اکران میشدند اما مخاطب زیادی نداشتند.

او در پایان صحبت‌های خود با انتقاد به نحوه داوری بیان کرد: داوری‌ها باید به صورت تخصصی انجام شود نه سلیقه‌ای و مشخص نیست که چه نکته‌ای را مدنظر خود قرار داده‌اند و یک اثر را به عنوان فیلم برگزیده‌ معرفی کرده‌اند.

استقبال زیاد، علاوه بر آنکه برای فیلمساز هیجان انگیز بود، اما باعث بی‌نظمی شد!

سحر ستوده کارگردان فیلم کوتاه داستانی «هدیه» که در سی و پنجمین جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشته نیز بیان کرد: این اولین تجربه من برای کارگردانی فیلم کوتاه بود اما به عنوان مخاطب در جشنواره‌های سال‌های گذشته شرکت کرده بودم، با این اوصاف وقتی شنیدم که امسال قرار است این جشنواره در پردیس ملت برگزار شود مقداری نگران شدم.

او ادامه داد: فضای داخلی پردیس ملت و همچنین امکانات سالن‌ها و دیگر شرایط رفاهی‌اش مانند وجود پارکینگ و موقعیت قرارگیری‌اش در شهر تهران خیلی مناسب برگزاری یک جشنواره نیست. به ویژه انکه امسال استقبال هم بسیار بالا بود و همین امر باعث برخی بی نظمی‌ها شده بود. من برای دیدن فیلم خودم وقتی به پردیس ملت رسیدم با صف بسیار طولانی‌ای مواجه شدم که اگر در میانه‌ی صف دوستانم را نمی‌دیدم قطعا امکان تماشای اثر خودم را از دست می‌دادم. این استقبال برایم بسیار هیجان انگیز بود اما اطلاع رسانی مقداری ضعیف عمل می‌کرد و نشانه‌ای مبنی بر اینکه من خودم فیلمساز هستم و اجازه دهید حداقل فیلم خودم را ببینم وجود نداشت.

این فیلمساز با اشاره به نحوه رای گیری آرای مردمی هم توضیح داد: در این دوره چیزی دیدم که برایم سوال بزرگی ایجاد کرد. در دست یکی از دوستان فیلمسازم که بعدش هم اثرش جزء آرا مردمی شد، مقدار زیادی برگه رای دیدم. این درحالی بود که من انتظار داشتم هر کس یک برگ رای داشته باشد و حتی در شرایط دیگری شاهد بودم که تعدادی نمی‌دانستند دقیقا بعد از اتمام هر سانس باید رای دهند و بعد از اصرار بسیار زیاد در زمان دیگری رایشان را به صندوق انداختند.

محیط مناسبی برای ارتباط با مخاطب و دیگر فیلمسازان وجود ندارد

امید شمس از دیگر فیلمسازانی که با ساخت فیلم کوتاه داستانی «قرار» در این دوره جشنواره شرکت کرده بود بیان کرد: امسال به جهت آنکه سر فیلمبرداری اثر جدید برادران ارک در تبریز بودم نتوانستم در جشنواره حضور داشته باشم اما همانطور که از شرایط مشخص بود، امسال تعداد زیادی فیلم در جشنواره به نمایش درآمدند و استقبال هم زیاد بوده به همین دلیل بسیاری از دوستانم با من تماس می‌گرفتند و می‌گفتند که نتوانستند فیلم مورد نظرشان را ببینند و شاهد مقداری بی‌نظمی بودند. خوبی پارسال این بود که یک فیلم تقریبا به طور همزمان در دو سالن به نمایش درمی‌آمد و تعداد فیلم‌ها هم کمتر بود و نهایتا در یک سالن تعدادی روی زمین می‌نشستند و نه اینکه اصلا نتوانند وارد سالن شوند.

این فیلمساز افزود: پردیس ملت هم از جهت موقعیت جغرافیایی دسترسی مطلوبی ندارد و هم محیط داخلی آن کوچک است و هم‌ محیطی که بتوان در آن فیلمسازان باهم و یا با مخاطبانشان ارتباط برقرار کنند وجود ندارد. این مشکلات پارسال هم وجود داشت و امسال هم بیشتر شده بود. با این حال نکته جذاب جشنواره بحث رای گیری است که هر روز می‌توانی متوجه شوی چه اثری بیشتر مورد استقبال قرار گرفته و در این مسیر قطعا خطاهایی هم رخ می‌دهد اما می‌توان به آن اعتماد کرد، زیرا در این سالها همان فیلمی که همه حدس می‌زدیم، جایزه آرای مردمی را بگیرد، این جایزه را به دست آورد.

انتهای پیام