قسم مودب است و می فروشد!/چالش های کارگردان فیلم «قسم» در تولید و اکران

فیلم «قسم» جزء فیلم های پر سر و صدای جشنواره امسال بود که اتفاقا نظر مساعد داوران را هم در بخش های مختلف داشت. بی تردید موضوع بکر، سبک کارگردانی متفاوت تنابنده در لوکیشن محدود، بازی های درخشان و فیلمبرداری از نقاط قوت این فیلم بودند که تنابنده در این باره به خبرگزاری برنا می گوید:

این روزها در هفته اول اکران فیلم «قسم» هستیم که همانطور که می دانید به شکل آزاد روی پرده سینما می رود، اما با این حال خداراشکر با استقبال عالی مردم روبه رو بوده است.

محسن تنابنده درخصوص وضعیت اکران می گوید: قاعدتا در زمانی که تکلیف سرگروه اکران معلوم می شود می توانیم در شرایط بهتری بازخورد بگیریم. اما این روزها متوجه شدم که مخاطب فیلم نظر مساعدی داشته است و این مسئله خستگی این کار سخت را از تن من و همکارانم به در می کند.

بازیگر سریال «پایتخت» درباره نگارش فیلمنامه و سبک و سیاق کارگردانی اش می گوید: این قصه و بسط آن در فیلم «قسم» بسیار سخت بود. موضوع فیلم، قصه ای است که 5 سال پیش اتفاق افتاده و الان توسط گروهی پیگیری می شود و عملا روایت آن نمی توانست به شکل عادی پیش برود. نوشتن این داستان به دلیل تقدم و تاخری که داستان داشت برای من خیلی سخت بود. در این شرایط من باید دنبال تکنیکی در کارگردانی می گشتم که در این لوکیشن بسیار کوچک، موضوع درآمده و قصه و لحظات جنجالی اش زده شود.

تنابنده می گوید: پیدا کردن این تکنیک، آوردن داستان در یک اتوبوس 40 نفره با آن لوکیشن محدود و کمبود زوایایی که وجود داشت کار ما را سخت کرده بود. اما امروز محصول همان است که فکر کردیم.

نشان دادن اینکه در یک اتوبوس در بسته گره ای ایجاد می شود و این اتفاق بین همه مسافران رخ می دهد و کم کم داستان برای همه به موضوع تبدیل شده و همه ی 40 نفر  یواش یواش به مکاشفه می رسند تا گره باز  شود، کار ساده ای نبود. جالب است بدانید خیلی از کارگردانان حرفه ای و کاربلد گفتند اگر ما بودیم همچین فیلمی را نمی ساختیم.

قطعا ساخت فیلمی در اتوبوسی محدود، در فصل پاییز که آفتاب زود غروب می کند و نور سریع می رود، حفظ  راکوردها در این شرایط، همراه با 40 نابازیگر به علاوه چند بازیگر تئاتری و 3 بازیگر حرفه ای مثل حسن پورشیرازی و مهناز افشار ریسک محسوب می شود اما آن را به جان خریدیم تا اتفاق باید رخ دهد.

محسن تنابنده درخصوص حضور مهناز افشار در این فیلم می گوید: این طبقه اجتماعی و این هیبت از این پرسوناژها توسط خیلی از بازیگران بازی شده بود اما  مهناز افشار در این شکل و شمایل برای من خیلی نو و دیده نشده بود. در واقع دلیلم برای انتخاب مهناز افشار  بیشتر از این حیث بود که تاحالا همچین نقشی بازی نکرده است. و البته از طرفی بزرگترین چالش من انتخاب مهناز افشار بود چراکه شخصیت اول قصه در این نوع از فیلم، بایستی بار فیلم روی دوشش باشد. خانم افشار باید عین 40 نفر را روی دوشش می گرفت و جلو می برد. من دنبال این بودم که شخصیتم هم به لحاظ فیس دوست داشتنی باشد و تماشاگر با آن ارتباط برقرار کند و هم اینکه آنقدر حرفه ای باشد  که بتواند این نقش را با چالش ها و ریزه کاری هایی که دارد جذاب و دوستداشتنی و خاص از آب دربیاورد. این بود که در مجموع به مهناز افشار رسیدیم.

بازیگر فیلم «سن پطرزبورگ» درباره بازی خوب حسین پورشیرازی و انتخابش برای این نقش می گوید: دلیل انتخاب حسین پورشیرازی علاقه شخصی خودم به ایشان، حرفه ای بودن او و همچنین سر و شکل و هیبتی که به راننده اتوبوس ما می خورد.

او درباره آقاخانی هم می گوید: سعید به نظرم یکی از بهترین بازیگران این مملکت است و هر روز شکوفاتر می شود. سعید به این دلیل انتخاب من بود که خیلی به آن بافت و فضا و قصه می خورد و درباره مهران احمدی هم باید بگویم او خوب امتحانش را در طول این سالها پس داده است.

تنابنده درخصوص دیگر ویژگی های تولید این فیلم می گوید: یکی دیگر از چالش های سخت من در ساخت این فیلم به این مسئله برمی گشت که همه افراد این اتوبوس با هم فامیل بودند. پیدا کردن چند دایی، عمو، خاله و عمه که چهره هایشان بهم نزدیک باشد کار سختی بود وباید مراقب می بودیم تا میانگین سنی آنها هم به هم بخورد. این مسئله  مدت زیادی را به خود اختصاص داد.

او که در بازیگری و تیپ سازی یکی از کاربلدهای سینماست می گوید: در این فیلم نمی خواستیم فیلم با لهجه باشد اما از سویی هم نمی خواستیم آدم ها لحن سلیس تهرونی  داشته باشند. از همه سخت تر این بود که حرفه ای ها را طوری کنترل کنی که به 40 نفر دیگر نزدیک شوند. به نظرم عمده ترین چالش در این نوع فیلم ها این است که  کارگردان بتواند خودش و همه گروه حرفه ایش را همرنگ محیط و نابازیگرانی کند که کنارش هستند و از هارمونی و چارچوب بیرون نزند.

محسن تنابنده در پایان گفت: در فستیوال فجر فیلم خیلی مورد توجه قرار گرفت و جز فیلم های موفق آرای مردمی بود و در این یکی دو روزی هم که همراه با تماشاگران فیلم را دیدیم استقبال، خیلی خوب بوده و دوستان پخش تلاش می کنند فیلم در شرایط مطلوبی اکران و بفروشد . خودم فکر می کنم «قسم» فیلمی است که می تواند خوب بفروشد چون مودب است و به مخاطب احترام می گذارد.