کاهش اغواگری در بورس با اجرای عرضه اولیه به «روش ترکیبی»

، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت و گو با پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) در واکنش به حاشیه‌های ایجاد شده برای روش جدید عرضه اولیه اظهار داشت: عرضه اولیه روش‌های مختلفی دارد و روش جدید بیشتر برای برخی از شرکت‌های کوچک کاربرد دارد.

محمدعلی دهقان دهنوی به تلاش شرکت‌ها برای عرضه سهام خود در بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: در ابتدا از حضور شرکت‌ها اعم از شرکت‌های کوچک و بزرگ در بازار سرمایه جهت تامین مالی از طریق این بازار در راستای توسعه شرکت و فعالیت‌های خود استقبال خواهیم کرد.

وی با تاکید بر اینکه نمی‌توان چنین امکانی را از پیش‌روی شرکت‌ها حذف کرد بلکه باید این مسیر برای ورود شرکت‌ها به بورس باز باشد، گفت: در گذشته مشکلات بسیاری در مسیر ورود شرکت های کوچک برای حضور در بورس قرار داشت که سازمان بورس با تلاش بیشتر در صدد حذف یا رفع موانع موجود برای سهولت ورود شرکت‌های کوچک به بورس پیش رفت.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به مشکلات عرضه سهام شرکت‌های کوچک در بورس تاکید کرد و افزود: برای مثال اگر ٢٠ درصد از سهام این شرکت‌های کوچک در بازار سهام عرضه می‌شد، سهام تخصیص یافته به هر فرد به دلیل تقسیم میان تعداد انبوهی از سهامداران، از ارزش چندان بالایی برخوردار نبود.

دهقان دهنوی به مشارکت حدود سه میلیون سرمایه‌گذار در عرضه اولیه‌ها اشاره کرد و گفت: ممکن است در عرضه اولیه با تقسیم این مقدار کم سهام میان سه میلیون سهامدار مثلا ١٠ هزار تومان سهام به هر سهامدار اختصاص یابد و به دلیل ارزش پایین این مقدار سهم، سهامدار دیگر توجه چندانی را به این سهام در پرتفوی خود ندارد و رسوب سهام به این شکل کمکی به شناوری سهم نمی‌کند.

وی معتقد است: قرار گرفتن یک شرکت کوچک با شناوری پایین در پرتفوی سهامداران، زمینه ایجاد تخلفاتی از نوع دستکاری قیمت، اغواگری و افزایش قیمت سهام بیش از ارزش ذاتی آن سهم را فراهم می کند و در نهایت سهام برخی از شرکت‌های کوچک به طعمه ایجاد تخلفات در بازار تبدیل می‌شوند.

تبدیل سهام برخی از شرکت‌های کوچک به طعمه ایجاد تخلفات در بازار

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه باید مانع طعمه شدن سهام شرکت‌های کوچک برای تخلف‌ها در بازار شد، ادامه داد: با توجه به وجود چنین مشکلی در عرضه اولیه سهام شرکت‌های کوچک، سازمان بورس باید اقدامی را برای رفع چنین مشکلی در عرضه اولیه انجام می داد که به دنبال آن تصمیمات لازم برای تغییر روش عرضه اولیه اتخاذ شد.

وی اظهار داشت: از طرف دیگر به دلیل وجود جذابیت در قیمت‌گذاری عرضه اولیه‌ها، سهامداران به دنبال مشارکت در این عرضه‌ها هستند به همین دلیل باید راهی اندیشیده می‌شد تا عرضه اولیه در اختیار عموم قرار بگیرد.

دهقان دهنوی با بیان اینکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابزاری برای ورود غیرمستقیم سرمایه‌گذاران به بورس است، گفت: ما بارها به سهامداران خرد، افرادی که دانش و اطلاعات از بورس ندارند و از زمان کافی برای تحلیل سهام برخوردار نیستند روش غیرمستقیم را توصیه و ترویج کرده‌ایم و عرضه‌های اولیه از طریق روش جدید با رفتن به صندوق‌های سرمایه‌گذاری عملا به صورت‌ غیرمستقیم به همین افراد تخصیص پیدا می‌کند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: بخشی از عرضه اولیه شرکت‌های بزرگ و متوسط هم به همین ترتیب در اختیار صندوق‌ها قرار می‌گیرد و سهامداران می‌توانند با خریداری یونیت‌های صندوق‌ها از سرمایه‌گذاری در بورس از مشارکت در عرضه اولیه بهره‌مند شوند.

امکان خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در عرضه اولیه برای عموم

وی با تاکید بر اینکه خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در عرضه اولیه برای عموم امکان پذیر است، اظهار داشت:  این اقدام علاوه بر اینکه روش بهتری برای سرمایه‌گذاری مردم در بورس است، سبب انتقال و تجهیز منابع در صندوق‌ها می‌شود، همچنین زمانی که سرمایه‌گذاران حرفه‌ای سهامدار یک شرکت باشند امکان ایجاد دام برای دستکاری قیمت و اغواگری کمتر خواهد شد.

دهقان دهنوی تاکید کرد: برای شرکت‌های بزرگ و متوسط بخشی از سهام آنها به صندوق سرمایه‌گذاری تعلق می‌گیرد و برای سهام شرکت‌های کوچک هم همه سهام وارد صندوق می‌شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: در آینده سهم این بخش از  عرضه در صندوق‌ها را برای شرکت‌های بزرگ و متوسط بیشتر خواهیم کرد، همچنین به دنبال طراحی صندوق‌های عرضه اولیه هم هستیم که نسبت بالاتری از سهام عرضه اولیه در ترکیب دارایی این نوع صندوق وجود دارد و عملا جذابیتی نزدیک به عرضه اولیه مستقیم در بر خواهد داشت.

وی افزود: همچنین نکته دیگری که لازم به ذکر است این است که بر رفتار صندوق‌ها در رابطه با سهام عرضه اولیه نظارت داریم و سهمیه صندوق‌هایی که دید کوتاه‌مدت نسبت به این نوع سهام داشته باشند کم یا حذف خواهد شد.

دهقان دهنوی اظهار کرد: علاوه بر این ضمن اینکه از هر پیشنهادی برای بهبود یا اصلاح این روش جدید به شرط ترویج رویکرد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم استقبال می‌کنیم، در رابطه با دامنه نوسان در عرضه اولیه هم برنامه‌هایی داریم که به تدریج اجرا خواهد شد