اولین جلسه از سلسله نشستهای نقد کتاب در سال جاری با عنوان «نقد و تحلیل گونه خاطره با تکیه بر آثار حمید حسام» در موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
، سردار حمید حسام در این نشست گفت: در جامعه امروز نویسندگان به دو گروه تقسیم میشوند. یک گروه کسانی هستند که امری مانند خاطره را از ابتدا تا انتها با عناصر و عوامل تاریخی شرح و بسط میدهند. نگاه دوم نگاهی است که در برآیند موضوعات تاریخی مجاز به ارائه یک کار ادبی محض هستند که یک نگاه کاملاً افراطی است.
سردار حسام بیان کرد: خاطره یک موضوع تاریخی است و در زمان و مکان خاصی اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به اینکه کلی گویی، خودسانسوری و فراموشی از آفتهای خاطره گویی است گفت: قبل از خاطره گویی باید تحقیق کنیم و نویسنده باید شکاف بین حادثه و حال را قبل از هر چیز درک و تحقیق کرده باشد.
سردار حسام همچنین گفت: گونه خاطره را باید تلاقی خاطره و ادبیات دانست و پایه آن را تاریخ بدانیم و نمایش و ارائه آن با استفاده از عناصر ادبی ممکن است.
وی ادامه داد: اولین و اصلی ترین گام در مستندنگاری سوژه است زیرا همه خاطره دارند اما تمامی آنها قابل ارائه نیست. باید به دنبال سوژههایی رفت که میتواند نماینده گروهی باشد اما آفت بزرگ خاطره نویسی و خاطره نگاران در امروز این است که خودشان را به خاطراتی که راوی میگوید محدود کردند.
در ادامه نشست، دکتر محمد سنگری با اشاره به اینکه خاطره با تاریخ و ادبیات پیوند پیدا کرده است گفت: خاطره از سازههایی برخوردار است و عمده خاطرات آقای حسام خود نگاشته نیستند البته این ویژگی در مجموعه آثار گلعلی بابایی نیز وجود دارد.
دکتر سنگری بیان کرد: مرجع روایت در خاطره اهمیت زیادی دارد و مخاطب در مراحل بعد مطرح است.
وی با اشاره به اینکه در خاطره گویی بحث سانسور نیز وجود دارد گفت: فضایی که خاطره در آن بیان و یا شکل گرفته است نیز اهمیت دارد و در نوع خاطره گویی اثرگذار است.
دکتر سنگری با بیان اینکه عنصر زمان و مکان در شکل گیری خاطره مؤثر است و در بافت و ساخت خاطره نیز اثر میگذارد تاکید کرد: آقای حسام در چند حوزه کار کرده است، از جمله داستان کوتاه و رمان اما حوزه فعالیت فعلی شأن خاطره است.
وی اظهار کرد: آقای حسام در حوزه ادبیات داستانی اثر آفرین بوده است در دهه ۷۰ نگاهش به ادبیات داستانی و بعد از آن به سمت خاطره سوق پیدا کرده است.
دکتر سنگری با اشاره به اینکه کسی میتواند خاطرات را درست نگارش کند که محقق باشد گفت: جغرافیای جنگ در آمیخته شده و باید تطبیق داده شوند و برخی از حوادث مفقود شده و برخی از خاطرهها گفته نمیشود.
وی بیان کرد: برخی از کتابها در بازنگریها فربه شدند و دیگر خاطرات نیست بلکه زندگی نامه است.
دکتر سنگری با اشاره به اینکه امروزه با کثرت خاطره مواجه هستیم ادامه داد: آقای حسام سرشار از پاورقی است که این ویژگی آثارش را مستند کرده است، البته در آثار ایشان صبر، صراحت و صداقت نیز وجود دارد.
وی گفت: گاهی اوقات آن قدر از عناصر داستانی بهره میگیریم که خاطره گم میشود البته آثار آقای حسام این گونه نیست.
دکتر سنگری در پایان خاطر نشان کرد: یکی از زیباییهای آثار آقای حسام تقدم و تاخرهای آنهاست و چنان کتاب خوب شروع میشود که یک کتاب در مقدمه آن نهفته است.
انتهای پیام
ثبت نظر