مردم هر سال گذر از پاییز و ورود به زمستان را با شب چله یا همان شب یلدا جشن میگیرند. یلدا بلندترین شب سال است که خانوادههای ایرانیها در کنار گپوگفت، در این شبنشینی سفره چله خود را پهن میکنند.
، با وجود این رسم دیرینه، اما شب چله امسال با سالهای پیش تفاوت بسیار دارد و در بحبوحه گرانی بیسابقه، خرید خوردنیها و تنقلات شب چله بهویژه آجیل که یکی از اصلیترین خوراکیها است، بسیار کمتر از گذشته شده است. کافی است در این روزهای پایانی پاییز که تنها یک روز تا رسیدن شب چله باقی مانده سری به فروشگاهها و مغازههای آجیلفروشی بزنید و به برچسب قیمتها نگاه کنیم. اشتباه نیست، قیمتها نسبت به سال گذشته گویا سر به فلک کشیدهاند.
گرانی آجیل در آستانه شب یلدا
عضو هیئت مدیره اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان چندی پیش به خبرنگار ایسنا از افزایش 40 درصدی قیمت آجیل در ماههای اخیر خبر داد.
«حسین جوانی» با اشاره به عواملی همچون افزایش هزینههای معیشت باغداران و نرخ ارز، صادرات آجیل مرغوب و سرمازدگی برخی محصولات چون پسته، گفت: احتمال دارد در آیندهای نزدیک اندکی قیمت آجیل کمتر شود، تا یک ماه پیش همه خریدها به صورت نقدی بود و کسی حاضر نبود پول خود را چند روز بعد دریافت کند، اما اکنون که بازار ثبات بیشتری دارد خریدهای غیرنقدی بیشتر شده و با ثبات قیمت آجیل و خشکبار ارزان میشود.
اما برچسب قیمتها در بازار واقعیت دیگری را نشان میدهد و قیمت انواع آجیل در آستانه شب یلدا افزایش قابلتوجهی داشته است.
مهین، خانم میانسال و خانهدار است و هرماه برای خرید ملزومات منزل خود بر روی حقوق ماهیانه همسرش برنامهریزی میکند. او میگوید: تا چند ماه پیش، با بخشی از درآمدمان مغز بادام، پسته، گردو، تخمهکدو، فندق و ... خریداری میکردم، اما اکنون با توجه به گرانی موجود در بازار توانی برای خرید ندارم.
او ادامه میدهد: مصرف دانههای روغنی برای بچهها خیلی لازم است، اما متأسفانه قدرت خرید بسیار کم شده و در 6 ماه گذشته خرید آجیل نداشتم.
سهراب، بازنشسته و سرپرست یک خانواده چهار نفره است. او میگوید: حقوق بازنشستگی من و همسرم معمولاً رفاه نسبی مناسبی را برای ما فراهم میکرد، اما امسال باوجودی که دیگر هیچ هزینهای برای دانشگاه دو فرزندم پرداخت نمیکنیم، قدرت خریدمان بسیار پایین آمده است.
او میافزاید: امسال خرید آجیل از فهرست خریدهای ماهیانه خانوادهمان حذف شده و تنها به خرید گردو برای موقع صبحانه بسنده کردهایم.
«سعید»، صاحب آجیلفروشی در یکی از مناطق مرکزی اصفهان است. او درباره افزایش قیمتها، میگوید: آجیل به خصوص پسته در این ایام بسیار گران شده است و متأسفانه مردم قدرت خرید زیادی ندارند و روز به روز تعداد مشتریها کمتر میشود.
او ادامه میدهد: تا مدتی پیش برخی محصولات را که ماهها پیش با قیمت کمتری خرید کرده بودیم در مغازه ذخیره داشتیم، اما اکنون همه محصولات با قیمت روز از باغداران خریداری میشود و ناچار با قیمت روز به مشتری میفروشیم.
«مجید»، مغازهدار دیگر در اینباره، میگوید: تا سال پیش مغازهها برای خرید آجیل شب یلدا شلوغ بود و حتی در پاسخ به مشتریان فرصت نداشتیم، اما امسال خبری از آن شلوغی نیست و خریدهای مردم بسیار محدود و اندک است.
بیچاره دامادها!
از سوی دیگر یکی از رسوم شب یلدا، بردن «شب چلهای» برای نوعروسهاست، اما این تمام ماجرا نیست و قصه در اینجا ختم نمیشود. این رسم زیبا مانند بسیاری از رسوم قدیمی گرفتار تجملات و حواشی بسیار است.
مریم که برادرش به تازگی ازدواج کرده، دراینباره میگوید: کل هزینه تهیه شب چلهای همسر برادرم 12 میلیون تومان شده است که نیمی از این پول صرف خرید یک جفت النگو طلا و نیمی دیگر صرف خرید آجیل، میوه، شیرینی، تنقلات، لباس و کفش شد. البته هنوز گلآرایی و تزئین انجام نشده که آن هم هزینه دیگری دارد.
او پرداخت چنین هزینه را برای انجام هرچه بهتر این رسم لازم میداند و میگوید: متأسفانه یا خوشبختانه رسوم در فرهنگ ما وجود دارد و هر فرد در حد توان باید این رسم را به جا بیاورد.
اما مینا، تازهعروس جوانی که تنها چند ماه از ازدواجش گذشته و در دوران عقد است که تفکر دیگری دارد. او میگوید: ازدواج ما درست کمی پیش از گرانیهای امسال بود. از همینرو توان برگزاری بسیاری از رسوم را نداشتیم و با همفکری همسرم قید بسیاری از آنها را زدیم.
او درباره خرید شب چلهاش، میگوید: در توافق با خانواده همسرم این رسم را ساده برگزار میکنیم و تنها یک جفت کفش و کیف خرید کردیم قرار است که همسرم و خانوادهاش تنها با یک جعبه شیرینی در شب یلدا کنارمان باشند.
«ویدا» دانشجوی رشته جامعهشناسی در مقطع کارشناسی ارشد نیز دراینباره، میگوید: شب چله هم مانند دیگر رسوم فرهنگ ما، از شکل اولیهاش خارج شده و تنها به صحنهای برای نمایش و مسابقه داراییهای مردم تبدیل شده است.
او ادامه میدهد: متأسفانه در این مسابقه عروس و دامادها بیشتر از اینکه به فکر زیاد کردن علاقه و محبتشان تنها با هدیه دادن و هدیه گرفتن باشند، مغلوب رفتارهای غلط خانوادههایشان شدهاند.
انتهای پیام
ثبت نظر