پیش‌بینی فروش سینماها در سال ۹۸

فیلم‌های اکران نوروزی در هفته‌ای که گذشت، معرفی شدند. سینماها آماده یک دوره پرفروش سه هفته‌ای می‌شوند. یک دوره ۲۱ روزه که هر سال رکوردهای تازه‌ای به‌جا می‌گذارد. در مقابل این دوره ۲۱ روزه، یک دوره هفت روزه هم وجود دارد که هفته پیش از آغاز اکران نوروزی است. در بسیاری از سال‌ها، کمترین میزان فروش فیلم‌ها در همین یک هفته اتفاق افتاده است، بنابراین بیراه نیست اگر بگوییم که قعر و قله بازار سینما در همین چهار هفته میان اسفند و فروردین، به‌هم دوخته شده‌اند. اما نسبت میان این دو دوره متفاوت، همیشه یکسان نیست.

گاهی اوقات افزایش قیمت بلیت سینماها در سال جدید، اختلاف میان تعداد بلیت‌های فروخته شده را به حداقل می‌رساند و گاهی با ثابت ماندن قیمت بلیت، این اختلاف به اوج می‌رسد. امسال قرار است که قیمت بلیت سینماها افزایش پیدا کند. درباره نتایج این اتفاق،‌ نظرهای متفاوتی وجود دارد. پیش‌بینی‌ها درباره فروش نوروزی سینماها در سال ۹۸ دست‌کم دو گونه است.

برخی می‌گویند با توجه به افزایش قطعی قیمت بلیت و شرایط اقتصادیکشور، استقبال عمومی از فیلم‌های روی پرده در طول سال ۹۸ کاهش پیدا خواهد کرد. طبق نظر این دسته از کارشناسان، قیمت بلیت در پردیس‌های سینمایی شهرهای بزرگ در سال جدید به آستانه ۲۰ هزار تومان می‌رسد و به‌رغم این افزایش قابل‌توجه، فروش مجموع سال ۹۸ به سختی می‌توان انتظار رکوردشکنی را در سال ۹۸ داشت. اما در مقابل کارشناسانی هم هستند که شرایط دشوار اقتصادی کشور را عامل اصلی افزایش فروش سینماها می‌دانند.

آنها اعتقاد دارند که به دلیل افزایش هزینه سفرهای تفریحی و سرگرمی‌های دیگر، رجوع به سینماها همچون چند سال اخیر افزایش پیدا می‌کند و مردم اوقات فراغت خود را در سینماها با هزینه‌ کمتری در مقایسه با هزینه سفر  سپری خواهند کرد.

نکته‌های بررسی بازار سینما

بررسی آثار افزایش قیمت بلیت بر بازار سینما را در دو وجه می‌توان بررسی کرد. یک وجه دامنه کوتاه‌مدت بازار سینما و دومی دامنه بلندمدت سینما است. بلیت سینماهای ایران در طول یک دوره ۵۰ ساله از ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۵ در حدود ۲۵۰۰ درصد افزایش داشته است. باید بررسی کرد و دید که آیا تعداد تماشاگران به نسبت جمعیت هم در همین حد و اندازه افزایش پیدا کرده است یا خیر؟ پرسش بعدی این است که آیا این نسبت، در فروش فیلم‌ها هم به همان اندازه بوده است؟ در نگاه اول ممکن است چنین فرض کنیم که فروش ۲۴۰ میلیارد تومانی سینما در سال ۹۷ حتی بیشتر از ۲۵۰۰ برابر فروش فیلم‌ها در سال ۱۳۴۷ باشد.نکته دیگر این است که در همه گزارش‌های فروش، تنها رقم گیشه فیلم‌ها ارائه می‌شود، در حالی که بررسی بلندمدت بازار سینما، نسبت میانگین هزینه‌ ساخت فیلم‌ها و میانگین میزان فروش آنها باید مورد توجه قرار بگیرد.

عوامل بازدارنده

افزایش قیمت بلیت سینماها، اگرچه یک عامل اصلی در میزان فروش سینماها است اما تنها عامل آن نیست. ترکیب فیلم‌های روی پرده، شیوه تبلیغات و اطلاع‌رسانی و... نیز در میزان فروش، ‌تاثیرگذارند. بر اساس آنچه در جشنواره فیلم فجر امسال اتفاق افتاد، به‌نظر می‌رسد فیلم‌هایی که در فهرست انتظار اکران برای سال ۹۸ حضور دارند، بازار بالقوه خوبی خواهند داشت. این در حالی است که افزایش تعداد فیلم‌های کمدی هم به کمک بازار خواهد آمد.

به‌رغم این مساله، افزایش قیمت بلیت‌ها و احتمال افزایش نرختورم در سال ۹۸ همزمان با افزایش حداقلی حقوق کارگران و کارمندان، یک عامل بازدارنده است. اگر این اتفاق‌ها را خنثی‌کننده همدیگر بدانیم، به‌نظر می‌رسد که فروش سینماها در سال آینده اختلاف خیلی چشمگیری با فروش امسال نداشته باشد. نکته دیگر این است که فیلم «هزارپا» با فروش ۴۰ میلیارد تومانی در سال ۹۷، یک ابرپرفروش اکران بوده است که رکوردش به سختی ممکن است در اکران ۹۸ شکسته شود.

چیزی که با ضریب اطمینان بیشتری می‌توان گفت این است که سال آینده سال تثبیت رکوردهای سال ۹۷ است. به این معنی که بسیار بعید است رکوردهای اکران در نوروز، پرفروش‌ترین فیلم و... که در سال ۹۷ اتفاق افتاد، در سال ۹۸ شکسته شود.

نشانه‌های رونق

به تازگی اتفاقی جدید در تاریخ ثبت فروش‌های سینما رخ داده است. آمار فروش دو فیلم محبوب مردمی در جشنواره فیلم فجر منتشر شده است؛ فیلم‌های «تختی» به کارگردانی بهرام توکلی و «متری شیش و نیم» به کارگردانی سعید روستایی. این دو فیلم که از روز ۲۵ اسفند در کنار دیگر فیلم‌های منتخب، روی پرده اکران نوروزی می‌روند، در جشنواره فیلم فجر که بهمن ماه امسال برگزار شد، پا به پای هم در رقابت بر سر عنوان محبوب‌ترین فیلم مقاومت کردند اما در نهایت گوی رقابت را فیلم سعید روستایی ربود. اختلاف بسیار ناچیز فیلم‌های محبوب تماشاگران، یک بازار قابل‌توجه را در سال آینده نوید می‌دهد.تاکنون بر اساس آماری که در سامانه فروش سینمای ایران بارگذاری شده است، فیلم سینمایی «متری شیش و نیم» سعید روستایی، ۶۲ میلیون و ۳۹۵ هزار تومان در ایام جشنواره فروش داشته است.

این میزان فروش مربوط به حدود پنج هزار مخاطب است و در روزهای ۱۳ تا ۱۸ و ۲۲ بهمن‌ماه که همزمان است با ایام جشنواره فیلم فجر این رقم‌ها اعلام شده است که به‌نظر می‌رسد این اطلاعات از فروش، تنها ۸ سینمایی است که جزئیات فروش خود را در این سامانه قرار داده‌اند.  فیلم سینمایی «غلامرضا تختی» بهرام توکلی نیز که از جمله فیلم‌های اکران نوروزی است و در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر برای نخستین‌بار رونمایی شد، فروشی حدود ۶۰ میلیون و ۲۵۵ هزار تومان با داشتن ۵ هزار و ۸۴۸ مخاطب داشته است.

این میزان فروش برای روزهای ۱۳ تا ۱۸ و ۲۲ بهمن‌ماه بوده است. با توجه به میزان محبوبیت نزدیک به‌هم فیلم‌ها، به‌نظر می‌رسد که دیگر فیلم‌های محبوب جشنواره که در طول سال آینده روی پرده می‌روند، با استقبال عمومی مواجه شوند. این یعنی بازار سال آینده امیدهایی هم برای حفظ استانداردهای سال  ۹۷ دارد.

شایان ربیعی