نگاهی به حاشیه‌ اخیر ارکسترهای دولتی و پاسخ به آن

، ماجرا از آنجا شروع شد که میانه مهر ماه امسال بنیاد فرهنگی هنری رودکی به عنوان متولی ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران اعلام کرد که در راستای شناسایی و جذب نوازندگان توانمند که به همکاری با ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران تمایل دارند، اقدام به برگزاری آزمون نوازندگی می‌کند.

در فراخوان اعلام شده بود که نوازندگان سازهای زهی شامل ویولن، ویولا، ویولنسل، کنترباس، سازهای بادی چوبی شامل فلوت، ابوا، کلارینت، فاگوت و سازهای بادی برنجی شامل هورن، ترومپت، ترومبون، توبا می‌توانند در این آزمون شرکت کنند. آذر ماه تنها نمرات و اسامی نفرات برتر آزمون نوازندگان سازهای زهی بنیاد رودکی اعلام شد.

در ادامه خبری از خروج چند نفر از نوازندگان ارکستر ملی ایران منتشر شد؛ به این ترتیب که با توجه به برگزاری این آزمون (که با حضور اعضای ارکسترها و نوازندگان برگزار شد) ۱۰ نفر از نوازندگان قدیمی ارکستر جای خود را به چند نوازنده جدید دادند. با این حال طبق گزارش یکی از رسانه‌ها نوازندگانی که از ارکستر ملی کنار گذاشته شده‌اند نسبت به نحوه برگزاری و نتایج این آزمون گله‌مند هستند و حتی می‌گویند در نتایج این آزمون دستکاری انجام شده است.

سپس شهرداد روحانی، رهبر و مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران روز گذشته (هفتم بهمن ماه) در حاشیه تمرین این ارکستر به خبرنگاران توضیح داد: آزمون نوازندگی ارکستر درست مانند ارکسترهای حرفه‌ای دنیا انجام شد. هیچ‌کس نمی‌دانست نام نوازنده چیست و او پشت یک پرده می‌نواخت. از این رو چند نوازنده به بدنه ارکستر اضافه شده که تعدادی از آن‌ها شهرستانی هستند؛ البته این نوازندگان تا آخر امسال دوره آزمایشی دارند تا سطح کیفی و نظم و کار گروهی آن‌ها مشخص شود. در سال جدید مطمئناً عده‌ای به استخدام ارکستر درمی‌آیند.

او البته ترجیح داد درباره حاشیه‌های ارکستر ملی ایران صحبتی نکند.

حالا روابط عمومی بنیاد رودکی متنی را از زبان حسن سهرابی، معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی منتشر و آن را برای رسانه‌ها ارسال کرده است که در ادامه می‌توانید توضیحات سهرابی را در این زمینه بخوانید:

حسن سهرابی توضیحاتی را در خصوص برگزاری آزمون نوازندگی سازهای زهی ارائه کرد و گفت: آزمون نوازندگی ارکسترها در چنین شکل وسیعی برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی برگزار شده است؛ از شاخصه‌های منحصر به فرد این آزمون می‌توان به دو نوبت فراخوان عمومی در کل کشور، تدوین شیوه‌نامه جامع آزمون و تصویب آن در هیأت مدیره بنیاد، عدم رؤیت نوازندگان از سوی داوران در هر دو مرحله، نظارت هیأت ژوری ۷ نفره بر کلیه مراحل فنی آزمون اشاره کرد.

او ادامه داد: این آزمون در راستای شناسایی و جذب نوازندگان توانمند و ارزیابی سطح توانایی نوازندگان شاغل در ارکسترها، فرصت برابری در اختیار همه استعدادهای موسیقی در سراسر کشور بود؛ موضوعی که تداوم آن قطعاً ایجاد انگیزه‌ای برای تمامی جوانان علاقه‌مند برای نمایش توانمندی‌های خود ایجاد می‌کند. اتفاقی که در تمام ارکسترهای بزرگ جهان هم مرسوم است. این در حالی است که ارکسترها پیش از این یا آزمونی نداشتند و یا آزمون‌های محدودی هم که صورت گرفته با فراخوان عمومی و دارای هیأت ژوری مستقل نبوده است. شناسایی استعدادها و ایجاد زمینه حضور آن‌ها در بالاترین سطح نوازندگی بخشی از وظایف بنیاد رودکی است؛ چه اینکه در اساسنامه بنیاد بر موضوع «شناسایی استعدادهای درخشان هنری ملی» تاکید شده است.

سهرابی اضافه کرد: بنیاد رودکی از سال ۱۳۹۳ ارکسترهای ملی ایران و سمفونیک تهران را تحویل گرفته و در تمام این مدت دغدغه ثبات و رشد این ارکسترها را داشته است. شاهدی بر این مدعا تدوین نظام مزدی ارکسترها در ۷ رده حقوقی در هیأت امنای بنیاد است؛ ارکسترها در این دوره برای نخستین بار دارای بودجه سنواتی شدند و راهی برای حفظ و ارتقای ارکسترها پیش پا نهاده شد.

گام اول؛ تدوین ساختار آزمون

معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی با بیان اینکه ضرورت برگزاری آزمون نوازندگی در بنیاد رودکی، برای همه ارکان مدیریتی این مجموعه پذیرفته شده بود، اظهار کرد: برای برگزاری نظام‌مند آزمون نوازندگی در بنیاد رودکی، در گام نخست به دنبال تدوین شیوه‌نامه آزمون رفتیم. در این شیوه‌نامه بخش‌های مختلف برگزاری آزمون پیش‌بینی و بستری فراهم شد که پس از این هم آزمون‌های بنیاد رودکی به شکل مستمر و نظام‌مند برگزار شود. در شیوه نامه چارت آزمونی دو مرحله‌ای طراحی شد؛ پس از تدوین دستورالعمل و مفاد امتحانی، کار برگزاری آزمون وارد مراحل اجرایی شد.

سهرابی توضیح داد: بر اساس پیش بینی انجام شده، نخست فایل‌های اجرای تصویری نوازندگان خارج از ارکستر دریافت شد که در آن نوازندگان رپرتوار تعیین شده توسط هیأت ژوری را اجرا کردند. لازم به ذکراست حتی در این مرحله هم تصویر نوازندگان توسط داوران مشاهده نشد و دریافت فایل تصویری تنها به منظور احراز هویت شرکت کنندگان بود؛ در گام بعدی فایل‌های ارسالی داوری شده و نوازندگان منتخب برای آزمون حضوری دعوت شدند. اولین فراخوان آزمون ۱۱ مهرماه امسال همزمان با درج در سایت بنیاد رودکی و اطلاع رسانی در رسانه‌ها، در روزنامه‌های کثیر الانتشار درج شد؛ این فراخوان یک نوبت دیگر نیز تمدید شد.

۳ لیست برای هیأت ژوری

معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی گفت: سه لیست مختلف از استادان به نام ایرانی برای دعوت به هیأت ژوری تهیه شد که از این میان با تصویب هیأت مدیره بنیاد رودکی ۵ نفر به همراه رهبران دو ارکستر ملی و سمفونیک به عنوان هیأت ژوری انتخاب شدند. در روز ۴ آبان ماه نشست هیأت انتخاب برای بازبینی فیلم‌ها برگزار شد. در ششمین روز آبان ماه نتایج آزمون انتخابی اعلام و ۱۷ نوازنده ویولن، ۸ نفر ویولا، ۱۲ نفر ویولنسل و یک نفر کنترباس با تأیید هیأت ژوری به آزمون حضوری دعوت شدند. در مجموع ۱۲۰ نوازنده سازهای زهی از اعضای ارکسترها و منتخبان شامل سازهای ویولن، ویولا، ویولنسل و کنترباس برای مرحله حضوری حائز شرایط شناخته شدند که هیأت داورانی که ۲ نفر از آن‌ها ساز تخصصی‌شان ویولن، یک نفر ویولا و ۲ نفر ویولنسل بود به داوری سطح توانایی آنها پرداختند.

آزمونی در سطح استاندارد برگزار کردیم

سهرابی توضیح داد: آزمون حضوری با حضور اعضای ارکسترها و نوازندگان منتخب، در ۳ روز، ۳۰ آبان، اول و دوم آذرماه برگزار و تلاش شد استانداردهای آزمون‌های حرفه‌ای جهانی رعایت شود؛ صحت برگزاری تمامی مراحل آزمون به تأیید و امضای اعضای محترم هیأت داوران و اعضای محترم هیأت مدیره بنیاد رودکی که در جلسه حضور داشتند رسید.

وی توضیح داد: برای این آزمون کارت‌های ورود به جلسه به صورت بی‌نام طراحی شد و به تشخیص هیأت ژوری آزمون در پشت پرده برگزار شد و حائلی بین نوازنده و هیأت ژوری تعبیه شده بود. همچنین فرد ناظری تمام فرآیندها را کنترل می‌کرد و تمامی مراحل نیز مستند شد؛ به عبارت دیگر نهایت وسواس به خرج داده شد تا نوازنده و داور شناختی از هم نداشته باشند.

سهرابی ادامه داد: روز ۲۷ آذر نفرات برگزیده آزمون در سایت بنیاد رودکی معرفی شدند که اصحاب خوب رسانه نیز به بازنشر این خبر پرداختند. در نهایت ۲۳ نوازنده جدید جذب ارکسترها شدند. این افراد نمراتی بالای ۶۰ در آزمون به دست آورده بودند. از سوی دیگر ۱۳ نفر از نوازندگان ارکستر نمراتی زیر ۵۰ داشتند که بنیاد رودکی در این مرحله و با تاکید بر اصل شایسته سالاری از آن‌ها در ارکسترها استفاده نخواهد کرد که البته بیشتر آنان در حال حاضر دارای قرارداد با بنیاد رودکی نیستند هر چند بنیاد رودکی در خصوص تمامی این افراد تا پایان سال نسبت به پرداخت حقوق و مزایای آنان بر اساس آخرین قراردادشان اقدام خواهد کرد.

او بیان کرد: از سوی دیگر فرصت دوباره‌ای در برابر این نوازندگان است تا با حضور در مسترکلاس‌ها در آزمون بعدی که فروردین‌ماه ۱۳۹۸ است بتوانند توانمندی خود را نشان دهند؛ نکته حائز اهمیت اینکه جوانان توانمند و باانگیزه‌ای که در گذشته علیرغم شایستگی به راحتی امکان حضور در ارکسترها را نداشتند امروز شناسایی و به آنها امکان حضور در ارکسترها به صورت آزمایشی داده شد. همکاری آنان به صورت آزمایشی به هیچ عنوان به معنای نادیده انگاشتن حقوق مادی آنها نیست. افراد جذب شده با ارکسترها همکاری می‌کنند و در این دوره دستمزد فعالیت خود را دریافت خواهند کرد.

مهر تأیید هیأت ژوری بر آزمون

وی تاکید کرد: تمامی بخش‌های فنی این آزمون مورد تأیید هیأت ژوری که در نوع خود از متخصص‌ترین مدرسان و نوازندگان سازهای زهی هستند و همچنین رهبر دو ارکستر قرار گرفت. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بنیاد رودکی برای تقویت توان نوازندگان خود طی دو سال گذشته مجموعه‌ای از مستر کلاس‌هایی با تدریس استادان خارجی برگزار کرده است؛ افرادی که موفق به کسب نمرات بالایی نشده و از همراهی با ارکسترها در دوره فعلی بازمانده‌اند یا در این مسترکلاس‌ها غایب بوده‌اند و یا استادان کلاس‌ها امتیازات منفی به آن‌ها داده‌اند که در صورت لزوم گزارش آن مسترکلاس‌ها منتشر خواهد شد.

سهرابی گفت: با این آزمون توانستیم بخشی از نقاط ضعف در جذب نوازندگان در ارکسترها را برطرف کنیم.‌

وی ادامه داد: ارکستر سمفونیک تهران، ۲۸ و ۲۹ فروردین ماه و ارکستر ملی اوایل اردیبهشت ماه اجرا دارند؛ بنا بر این لازم بود که لیست نهایی نوازندگان ارکستر در یکی دو ماه مانده به پایان سال بسته شود تا بتوان برنامه‌ریزی منسجمی برای سال آینده داشت. نباید فراموش کرد که انسجام و نظم ارکسترهای ملی و سمفونیک از افتخارات فرهنگی دولت تدبیر و امید است و این انتظار می‌رود که این ساختمان که امروز به بنایی درخور تبدیل شده همچنان نظم خود را داشته باشد و در سال آینده نیز ان‌شاءالله شاهد اجراهایی شایسته از این دو ارکستر باشیم؛ ارکسترهایی که برآیندی از توانمندی نوازندگان کشور است و وظیفه ما است که کیفیت آن را حفظ کرده و ارتقا دهیم.

انتهای پیام