موریانه زدایی از تنها بنای باقیمانده ایران از عهد تیموری در یزد

، علی اصغر صمدیانی یزد از اجرای عملیات کنترل و پاکسازی موریانه‌های بقعه «ستی فاطمه خاتون» همسر امیرچقماق خبر داد و اظهار کرد: این عملیات زیر نظر گروه تحقیقات و کنترل عوامل بیولوژیک پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی یزد انجام شد.

وی افزود: نوع ساختار و همچنین مصالح به کار رفته در این بنا، محیط آن را مستعد و مناسب فعالیت انواع آفات کرده است.

معاون میراث فرهنگی استان یکی از مهم‌ترین عوامل آسیب ‎ رسان در این بنا را عوامل بیولوژیک از جمله موریانه‌ها خواند و گفت: کاه موجود در ساختار این بنای عهد تیموری، زمینه مناسبی برای تغذیه موریانه‌های زیرزمینی فراهم کرده و در دیوارها و همچنین لایه‌های سطح زیرین تزئینات، آثار خوردگی شدید موریانه دیده می‌شد.

این مسئول، ریزش بسیاری از تزئینات در اثر سست شدن لایه‌های زیرین را به دنبال فعالیت جستجوگری موریانه‌های زیرزمینی و همچنین تغذیه از کاه موجود در آن عنوان کرد و افزود: علاوه بر مواد غذایی مناسب برای موریانه‌ها، ریز اقلیم موجود در بنا حاصل رطوبت به وجود آمده در آن از عوامل جذب موریانه‌های زیرزمینی در این اثر به شمار می‌آید.

صمدیان در رابطه با روش کنترل موریانه‌ها در این بقعه نیز تصریح کرد: با توجه به موقعیت بنا و شرایط ریز اقلیمی حاکم در قسمت داخلی بقعه اجرای روش «سد شیمیایی» با محدودیت‌هایی همراه بود که در قسمت پیرامونی بنا با روش ایجاد «سد سمی» از ورود موریانه‌هایی که کلنی‌هایی خارج از مجموعه بودند، به داخل بنا جلوگیری شد.

وی ادامه داد: مراحل اجرای سد شیمیایی شامل دریل زدن، تزریق محلول سموم فسفره و نیکوتینوییدها به وسیله سمپاش موتوری، استفاده از ملات مناسب برای پرکردن سوراخ‌ها در قسمت بیرونی بنا انجام شد.

معاون میراث فرهنگی استان، این بقعه را جزو یکی از بناهای شاخص یزد با قدمت و معماری منحصر به فرد، عنوان و خاطرنشان کرد: بقعه «ستی فاطمه خاتون» که در ضلع شمالی میدان امیر چقماق قرار گرفته، نمونه‌ای شاخص از معماری دوره تیموری است و از لحاظ تزئینات و شیوه معماری در نوع خود بی‌نظیر است چرا که این نوع گنبد منحصر به بناهای تیموری در آسیای مرکزی است که در ایران فعلی مانند آن وجود ندارد.

انتهای پیام