ملتی که دست در رنگ دارد، نمی‌تواند دست در جنگ داشته باشد

به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در آغاز این برنامه، اشرف بروجردی ـ رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ـ با بیان اینکه «قلم‌های لاجورد»، تلاشی برای رابطه فرهنگی میان دو ملت ایران و افغانستان است، اظهار کرد: این نمایشگاه، محصول کار آنانی است که روح لطیف خود را به ودیعه نهاده‌اند. زیرا از هنر هر ملت، آنچه حرف اول را می‌زند، هنر نقاشی است و حتی در کتیبه‌ها و سنگ نبشته‌ها، نقش است که مانده و بیانگر دوران زیسته مردم در آن روزگار است.

او به آیه قرآن که می‌فرماید «سوگند به قلم و آنچه می‌نگارند»، اشاره کرد و گفت: از این رو، هرچه از قلم تراوش می‌کند، می‌تواند موثر باشد زیرا ترسیم‌گر لحظاتی از ویژگی های آن دوران است و می توان سرنوشت ملت ها را با قلم رقم زد و به مردم یادآوری کرد.

بروجردی سپس درباره افغان‌های مهاجر گفت: ملت افغانستان روزهای سختی را سپری کردند و شاید ما میزبانان خوبی نبودیم. البته ما هم شرایط دشواری را پشت سر گذاشتیم؛ جنگ را و اکنون تحریم را و در این میان، البته بزرگی آنها می تواند بر تک تک ما اثرگذار باشد و تعامل شان با مردن ایران می تواند برای همه درس آموز باشد. زیرا به تعبیر قرآن، مهاجرت گاهی ضروری است که می فرماید: «قَالُوا فِیمَ کُنْتُمْ قَالُوا کُنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا»، یعنی: می‏‌گویند در چه حال بودید پاسخ می‏ دهند ما در زمین از مستضعفان بودیم می‏‌گویند مگر زمین خدا وسیع نبود تا در آن مهاجرت کنید. از این جهت، مهاجرت این فرصت را می آفریند که خلاقیت‌ها و توانایی ها و استعدادها را در معرض دید و شنید عموم قرار داد و باید از نعمت‌ها استفاده کرد.

او ادامه داد: ما با دوستان افغان، در کنار یکدیگر، زندگی کردیم و اهداف بشری را پیش بردیم. برای آنان هم این فرصت ایجاد شد که با وجود همه کاستی‌ها، استعدادهایشان بروز یابد. امروز، هنر نقاشی و خطاطی توانسته برای نسل فردا ذخیره‌ای ایجاد کند که تصویرگر حقایق است که با بیان نمی‌توان به تصویر کشید. اگر سختی گذشته مانع از آن شده تا از ظرفیت وجودی شان بهره ببرند اما حالا به منصه ظهور رسیده است.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اضافه کرد: بشریت امروز باید یاد بگیرد برای حفظ کرامت و نقطه اوج تعالی خودش و سرمایه ای که آیندگان از آن بهره ببرند، باید در حوزه علم و دانش و هنر ظهور و بروز یابد. در این اثنا، باید قدردان کسانی باشیم که هنرشان را در اختیار ما قرار می دهند. ملت‌ها فارغ از سیاست‌ها، می توانند باهم باشند و برای نجات بشر تلاش کنند و گام بردارند تا احساس نشاط و شادابی را در جامعه تسری بخشند و تجربه آرامشِ در کنار هم بودن را فراهم کنند. باید همه هم‌دل و هم‌فکر و هم‌آوا باشیم تا بتوانیم تصاویری خلق کنیم که درس‌آموز باشد.

همکاری ایران و افغانستان می تواند محور همگرایی در منطقه باشد

سخنران بعد، نصیر احمد نور ـ سفیر جمهوری اسلامی افغانستان در ایران ـ بود.

او با ذکر این نکته که نسل جوان افغانستان، هرجا که هست، از ناحیه مهارت‌ها و استعدادها زبانزد خاص و عام است، گفت: در سال گذشته تحصیلی، جوانان افغان در کشورهای مختلف ازجمله ایران، روسیه، ترکیه، استرالیا و کشورهای اسکاندیناوی، در کنکورهای کارشناسی ارشد و دکتری، حائز رتبه‌های نخست شده‌اند.

او افزود: امروز به حکم مهاجرت اجباری و الهی، شهروندان ما در ۷۰ کشور جهان پراکنده هستند و ما شاهد نسل‌های دوم و سوم مهاجران هستیم. آنها از دانش و اخلاق‌شان در راه تعالی سود می‌جویند و عضو شوراهای محلی و ملی و حتی کابینه برخی کشورها شده‌اند و از این فرصت در گوشه و کنار جهان استفاده کرده‌اند. در ایران اما، به حکم همزبانی و ریشه‌های مشترک، این فرصت خیلی مساعد است. نسل جوان افغانستان، باید یک فرصت تلقی شود که شاید دیگر تکرار نشود. هرقدر آنها در ایران متخصص‌تر شوند، جایگاه خود را در افغانستان بازمی‌یابند و میان اقران خود، احساس سربلندی می کنند. در این میان، آنها برای تعالی دو کشور خواهند کوشید و در راستای منافع ملی دو کشور حرکت خواهند کرد.

اشتراکات فرهنگی کشورهای منطقه باعث همبستگی است

سپس احمد جلالی فراهانی ـ نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو ـ برای حاضران سخن گفت: من بنا به مسئولیتم در یونسکو و ازقضا سابقه طولانی در این سمت، تاریخچه ای از همکاری کشورها در میراث مشترک جهانی را در خاطر دارم. نمونه‌ای از آن، به سال ۲۰۰۵ برمی گردد که بنا بر پیشنهاد ایران، افغانستان، تاجیکستان و ترکیه مصوب شد، سال ۲۰۰۷، در هشتصدمین سال تولد مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی، به نام او نامگذاری شود.

او اضافه کرد: در آن زمان، من و سفیر وقت ترکیه و افغانستان صحبت کردیم و بنا شد مدال جهانی مولانا تاسیس شود. اگرچه همیشه کسانی هستند که نقاط مشترک را رها کنند و در قید اختلافات بمانند اما در مجمع عمومی یونسکو به تصویب رسید و در سند آن قید شد: «مولانا جلال الدین بلخی رومی یکی از بزرگترین شاعران، فیلسوفان و بشردوستان را که متعلق به کل بشریت است، با این وجود مردم افغانستان، ایران و ترکیه او را شاعری از آن خود می دانند. » و البته چه خوب که نه فقط ما، که همه جهان او را از آن خود می دانند و این نقطه قوت است زیرا همین مولانا کافی است تا کل منطقه را پیوند دهد.

این چهره فرهنگی بیان کرد: همه آثار ادبیات کلاسیک، با نام خدا آغاز می‌شود اما مولانا، آغازگرش با نِی است و بر شنیدن تاکید می کنند. گفت‌وگو کنیم و همدیگر را بشنویم که اگر چنین شود، بخشی از مشکلات جهان حل خواهد شد.

خطاطی و خوشنویسی خاص دو تمدن ایران و چین است

حجت‌الله ایوبی ـ دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران ـ نیز با یادی از دوران مسئولیتش در سازمان فرهنگی اکو و برپایی نمایشگاهی از هنر افغانستان در اصفهان گفت: آنجا دیدم که هنرمندان افغان چه ماهرانه دست در رنگ دارند و چه آثاری خلق کردند و چهره دیگری از افغانستان که جنگ بر آنها تحمیل شد را نشان دادند چون ملتی که دست در رنگ دارد، نمی تواند دست در جنگ داشته باشد.

او ادامه داد: همه کشورها، هنر شعر و موسیقی و نقاشی و مجسمه سازی را دارند اما هنر خطاطی و خوشنویسی خاص دو تمدن ایران و چین است و شناسنامه ما است. عرفان، از ارکان فرهنگ این سرزمین است و هرچه داشتند برای هنر خط ریختند چنانکه در همه حراجی‌های دنیا، بعید است یک یا چند اثر خوشنویسیِ ایرانی پیدا نکنید. امیدوارم خوشی و شادی به سرزمینی ما و افغانستان که در بلندترین شب سال هم خوش بودند و به جشن می نشستند و یلدا برگزار می‌کنند برگردد و هنرمندان در این خوشی و شادی، نقش اصلی را ایفا کنند.

این نمایشگاه که هدف از برگزاری آن گسترش تبادلات فرهنگی میان دو کشور دوست و همسایه؛ ایران و افغانستان عنوان شده است، تا چهارشنبه ۵ دی‌ در گالری ساختمان آرشیو ملی ایران میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.

انتهای پیام