محمد (ص)؛ آغاز و پایان نبوت

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید ابراهیم لواسانی پیرامون ویژگی‌های حضرت محمد(ص) به عنوان «خاتم‌الانبیا» اظهار کرد: میلاد پیغمبر(ص) میلادی است که از جهات مختلف قابل بررسی است؛ به جهت ظاهری این میلاد با اسرار بسیار و اتفاقات ظاهری توأم شده است و زمانی که رسول خدا(ص) به دنیا آمدند، چند رخداد مهم در دنیا اتفاق افتاد؛ به طور مثال طاق کسری ترک برداشت و این از نشانه‌های حتمی میلاد آن حضرت بود. همچنین، شیطان در میان آسمان و زمین به ناله بانگ برداشت.

وی افزود: همچنین از جهت باطنی، روح پیغمبر (ص) ما طبق برخی روایات چندهزارسال قبل از خلقت آدم آفریده شد و ایشان اول خلق عالم هستی هستند و اول موجودی که خداوند در عالم هستی پس از ذات خودش آفریده است، نور پیغمبر ما بوده است. همچنین در زیارت جامعه نیز آورده شده «فخلقکم الله انوارا و جعلکم بعرشه محدقین»؛ یعنی شما نورهایی هستید که دور عرش الهی حلقه زده‌اید و موجودی نزدیک‌تر از شما به خداوند نیست و طبیعتا نزدیکتر از همه ائمه اطهار به ذات خداوند، ذات رسول خدا(ص) است.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: بنابراین، خلق اولی که حال می‌خواهد به صورت جسمانی و با بدن در این عالم جلوه‌گری کند، زمانی آمده که عقول مردم کامل شده و تحمل این عقل کل و نور مطلق را داشته باشد؛ لذا در باطن اول‌الانبیا و در ظاهر خاتَم‌الانبیا است. به علاوه «خاتَم» یعنی نگین و کسی که ارزش همه انبیا و تمام عالم آفرینش به اوست، کسی که به حسب ظاهر پایان انبیا و در حقیقت پدر همه انبیا و شروع همه نبوت است.

لواسانی ادامه داد: آن حضرت می‌فرماید بر چهره من علائم و نشانه‌هایی است و حاکی از آن است که پدر آدم هستم و نه آدم پدر من؛ یعنی این نور پیغمبر ما است که حضرت آدم را ارزش داده است. همچنین، این که خداوند امر می‌کند ملائک بر آدم سجده کنند، در روایت بیان شده به جهت نور پیغمبر ما است که در روح حضرت آدم بوده و به واسطه این نور و نفس و ذاتی که در روح آدم قرار داشت، باعث شد که مسجود همه ملائک قرار گیرد.

وی عنوان کرد: از جهت باطنی، پیغمبر(ص)، کسی است که ما از او تعبیر به «حقیقت محمدیه» می‌کنیم؛ به این معنا که این بدن و ظاهر تنها نبوده و تولد ظاهری بدنی هرگز ملاک نیست؛ بلکه در حقیقت نزول نور پرودگار از عالم ملکوت به عالم ملک و ظاهر است که به واسطه این بدن آمده و اکنون نور، حقیقت و جان او همه عالم را اشراب و سیراب می‌کند.

این کارشناس مذهبی با بیان این که محمد(ص) پدر همه انبیا و به تعبیری پدر همه موجودات است، گفت: پیامبر(ص) می‌فرمایند که من و علی(ع) دو پدر این امت هستیم. پدر و مادر ظاهری در این عالم موجب به وجود آمدن اولاد می‌شوند و فیض و عنایتی از آن‌ها ایجاد شده و اولاد و فرزندانشان به وجود می‌آیند، در حالی که پیامبر(ص) پدرِ نفسی و نه پدر ظاهری است که هردم از جانب پروردگار به حقیقت نفوس، فیض وجود عطا می‌کند و ما و همه خلقت، در حقیقت فرزندان او هستیم.

لواسانی با اشاره به سخن «انا و علی ابوا هذه الامة» گفت: این سخن را ترجمه زیادی کرده‌اند و محققین و مفسرین آن را به این صورت معنا کردند که پیامبر(ص) «مانند» پدر امت هستند؛ اما این‌گونه نیست و ایشان به واقع پدر ماست؛ به این معنا که باعث وجود ما است و بودِ ما به واسطه او است و هردم به عالم، هستی عطا می‌کند. پس او پدر امت نیست؛ بلکه پدر کل خلقت و آفرینش است و اگر کسی این موضوع را درک کند، درمی‌یابد که رسول خدا(ص) بیشترین حق را به گردن همه خلقت دارد. لذا این میلاد را باید با چشمی دیگر و با دید معرفتی نگریست که نوری که هستی‌ده به همه عالم هستی است، حال به صورت ظاهری و بدنی نیز بشر را به سمت هدایت می‌کشاند.

وی تصریح کرد: پس آن که به این حقیقت آگاه بوده و معرفت دارد، عارف و در واقع پیروی آن حضرت است. لذا منظور پیامبر(ص) از این کلام که می‌فرماید من پدر امت هستم، به معنای کسی است که می‌داند آن حضرت پدر اوست؛ و الا تمام خلقت از ایشان فیض وجود گرفته، کامیاب و کامروا خواهند شد.

وی در پاسخ به سوالی پیرامون ویژگی‌های اسلام به عنوان آخرین دین گفت: آخرین دین به این معناست که چون بشر هرچه می‌گذرد عاقل‌تر، کامل‌تر و به‌روزتر می‌شود، طبیعتا باید به جایی برسد که تحمل آن عقل کل را داشته باشد و این عقل کل، یک عقل بشری ظاهری که تنها بخواهد فهم و درکی داشته باشد، نیست؛ بلکه به معنای عقل درونی و بارورشده و با ادراک کلی است که در قلب هم نشسته است. و هم غیر از عقل و درجه بسیار پایینی است که ادراک جزئی و صور اشیا را دارد و به ظاهر اکتفا کرده است. در حالی که آنچه ادراک کلی و بلندی دارد و با آن به درجات بالا و نورانی می‌رسد، عقل گفته می‌شود.

این کارشناس مذهبی با بیان این که اولین چیزی که خداوند آفرید عقل و اولین چیز هم نور پیغمبر(ص) بوده است، تصریح کرد: کلمه عقل در لغت یعنی نگهدارنده انسان و چیزی که او را از هرگونه آفت ظاهری، باطنی و جسمی و روحی نگه می‌دارد. بنابراین، عقل کل موجودی است که همه آفرینش را با دست خود نگه می‌دارد و نه تنها فکر و درک را پر می‌کند، بلکه درون انسان را هم با نوری نگه داشته و مصون می‌دارد.

لواسانی ضمن اشاره به این مطلب که باید تلاش کرد با سجایای اخلاقی آن حضرت آشنا و از اعماق نفوس با ایشان ارتباط برقرار کرد، گفت: این ارتباط برای همه بشریت میسر و سازنده است و زمانی که «محمدی» شدند، کمال نفس خود را یافته و به فعلیت رسانده و از نور الهی پر کرده‌اند.

انتهای پیام