فالوئرها در صف

، پرسه در میان راهروهای نمایشگاه کتاب به سمت غرفه‌هایی که صف‌های امضای کتاب‌شان تا چند متر آن‌طرف‌تر کشیده است، هدایت‌مان می‌کند. جست‌وجو در لابه‌لای جمعیت گاهی نگاه‌مان را به کتابی که همراه چهره نویسنده‌اش روی بنر در قاب سلفی‌ها جای می‌گیرد می‌رساند. برخی دیگر از سلفی‌ها هم البته اصرار دارند چهره نویسنده را هم در خود جای بدهند تا احتمالا لایک بیشتری بگیرند. 

دروغ چرا، راستش را بخواهید نه ما و نه تعدادی از چهره‌های ادبی حاضر در همان حوالی نمی‌دانیم این شاعر یا نویسنده که در صف امضا و سلفی‌اش ایستاده‌اند، اصلا کیست.

کمی آن‌طرف‌تر هم باز انگار بازار اینستاگرام برای بازدیدکنندگان داغ است. اما این‌بار نه تنها داغ، بلکه اصلا گواه است. یکی به دیگری می‌گوید که چطور فلانی را نمی‌شناسی؟! مگر ندیدی که ۹۰ کا فالوئر دارد؟! آن یکی هم انگار قانع می‌شود و رمانی را که در دست دارد به مجموعه شعر این یکی که فالوئر بیشتری دارد، ترجیح می‌دهد. 

کمی گپ‌وگفت با برخی ناشران نشان می‌دهد که اصلا انگار آمده‌اند تا این‌گونه باشند و ناشر چنین کتاب‌هایی. 

روابط عمومی یکی از همین نشرها با افتخار می‌گوید که در کنار فروش کتاب یکی از نویسندگانی که به تازگی در اینستاگرام به‌عنوان نویسنده برای خودش فالوئر جمع کرده است، توانسته کتاب فلان نویسنده مطرح را بفروشد. او می‌گوید مگر مردم تا چند سال کتاب‌های مطرح ادبیات کلاسیک جهان را می‌خرند و اگر بخواهند به امید آن‌ها باشند اصلا صنعت نشر نمی‌چرخد و این اقتصاد نشر است.

از آن طرف یکی دیگر از دست‌اندرکاران همین نشرها می‌گوید رسانه دوران به اوج رسیدن کتاب‌های ادبیات کلاسیک جهان مجله‌ها بوده‌اند و حالا رسانه اینستاگرام است. اما باید دید وقتی یک شبکه اجتماعی مثل اینستاگرام معیار صلاحیت می‌شود، محصولات‌ حاصل از آن چه جایی در دنیای ادبیات خواهند داشت؟

در  روزهای نمایشگاه کتاب کم به گوش‌مان نرسید مکالمه‌های بازدیدکنندگان یا اظهارات خودشان در گفت‌وگو با ما که می‌گفتند «آمده‌اند عکس و امضا بگیرند» و بعد هم کتاب خریده‌شده را در قفسه گوشه اتاق راهی خاک خوردن کنند. 

فالوئرها برای امضا گرفتن و عکس با نویسنده صف‌های طولانی می‌بندند و بی‌ این‌که نگاهی به دیگر کتاب‌ها و نمایشگاه بیندازند از همان طرف راه‌شان را برای آپلود عکس‌ها در اینستاگرام کج می‌کنند.  البته این رفتار تمام مخاطبان کتاب نیست و طرفداران حرفه‌ای کتاب معیار سنجش‌شان برای خرید کتاب چیزهای دیگری است نه تعداد فالوئرها؛ هرچند در این بین برخی ناشران بگویند آن‌چه تکانی به فروش کتاب‌ می‌دهد همان مخاطبان صفی و فالوئرها هستند، اما بسیار هستند ناشران، نویسندگان و مخاطبانی که با این موج‌ها همراه نمی‌شوند. 

انتهای پیام