شاید خیال‌شان راحت است، دیگر باران نمی‌آید

، خانه تاریخی «حاجی‌باشی» یکی از سرشناسان شهر اراک را بعد از سال‌ها تعلل، آبان سال قبل در فهرست آثار ملی ثبت کردند، اما حدود یک ماه بعد براساس گفته‌های منتشر شده در آن زمان، ورثه با همکاری شهرداری اراک بخشی از ورودی عمارت و ایوان بنا را تخریب کردند. هر چند باز هم بعد از تعللِ یک هفته‌ای توسط میراث فرهنگی استان، قصد پیگیری مخربان این بنای تاریخ را کرد، اما بعد از ان هیچ خبری از ادامه‌ی اتفاقاتی که باید برای این بنا رخ دهد، در هیچ جائی مطرح نشد و سکوت خبری خانه‌ی «حاجی باشی» را گرفت.

خانه‌ی تاریخی قرارگرفته در مرکز شهر و انتهای خیابان جنت و درست کنار پارک جنتِ امروزی که اواخر دوره قاجار ساخته شد و زمانی بزرگترین کتابخانه شهر لقب گرفته بود...

قول میراث فرهنگی برای شکایت از وضعیت خانه حاجی‌باشی چه شد؟

سجاد عباسی، فعال میراث فرهنگی اراک، در این زمینه به ایسنا می‌گوید: هر چند خانه‌ی قاجاری «حاجی باشی» سال قبل در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، اما بعد از ثبت ملی بنا، بخشی از ورودی عمارت و ایوان بنا که باید آن را از خانه‌های قاجاری در اراک دانست که چند نمونه‌ی آن بیشتر باقی نمانده است، تخریب شد.

او با اشاره به بارش‌های شدید پائیزی که اراک هر سال در این فصل با آن مواجه است، ادامه می‌دهد: با توجه به بارش‌های فصل پائیز اگر به این خانه توجه نشود و مرمت‌های اضطراری که میراث فرهنگی دست‌کم می‌تواند آن را انجام دهد، صورت نگیرند، آن احتمالا تا بهار سال آینده به طور کامل تخریب می‌شود.

این کارشناس ارشد مرمت میراث شهری، بیان می‌کند: به نظر می‌رسد متولیان شهری و میراثی اراک اکنون ملکیت خصوصی خانه را دستاویزی برای بی‌توجهی و پیگیری نکردن وضعیت این بنا قرار داده‌اند، تا آن به هر شکلی که ورثه بخواهند از بین برود.

او با اشاره به صحبت‌هایی که میراث فرهنگی، سال قبل و بعد از تخریب بخشی از خانه مطرح کرده بود که از مالکان به دادگستری شکایت می‌کند، اظهار می‌کند: این در حالی است که بعد از آن هیچ اعلام عمومی از شکایت و نتیجه‌ی آن شکایت اصلا مطرح نشد، در واقع به نظر می‌رسد قضیه مسکوت مانده است.

از سوی دیگر یکی از مشکلاتی که می‌تواند آسیبی بیشتر از آن‌چه که ورثه به بنا وارد می‌کنند، وارد کند «طرح تفصیلی ۵۵ متری» یا خیابان امیرکبیر در شهر اراک است که هر چند قرار نیست در بافت قدیمی شهر اجرائی شود، اما شنیده می‌شود که ممکن است بخشی از خانه را نیز شامل شود.

این طرح قرار است در بافت مرکزی شهر اراک و تعدادی از خانه‌های مردم که متعلق به اجداد آن‌هاست، اجرائی شود، به حدی که آن‌ها تا کنون نسبت به اجرائی شدن آن معترض بوده‌اند، قرار است با اجرائی شدن این طرح، خیابانی چهار بانده در مرکز شهر ایجاد کنند.

شهرداری راضی شد یا متولیان میراثی اراک کوتاهی کردند؟

مهر ۱۳۹۵ نیز علی‌رضا عزیزی، معاون وقت میراث فرهنگی استان مرکزی در مورد این طرح تفصیلی اعلام کرده است: «مسئولانی که ده سال گذشته در میراث فرهنگی فعالیت داشتند، باید در هنگام تعریف پروژه ۵۵ متری، با تدوین اصلاحیه‌ای برای حذف این بنا از طرح فوق اقدام می‌کردند. متأسفانه امروز بسیاری از مسائلی که در گذشته با یک اقدام کارشناسی می‌توانست مرتفع شود، به مشکلات پیچیده‌ای تبدیل شده که برای حل آن باید مسیرهای پر پیچ و خم اداری و سازمانی را طی کرد که همین مسأله خود آسیبی به جهت هدر رفت زمان به پیکره بناها وارد می‌کند.

این خانه متأسفانه در مسیر خیابان ۵۵ متری قرار گرفته و در جلسه کارگروه گردشگری، اصلاحاتی را در خصوص آن مطرح کرده‌ایم که نیازمند مذاکره با مشاور این طرح است تا آسیبی به خانه تاریخی حاج باشی وارد نشود.

در کنار این مراحل ثبت، پیگیری و حل مشکلات پیش رو با شهرداری قرار دارد که نیازمند مذاکره با این سازمان است تا به نوعی این پروژه (۵۵ متری) اصلاح شود.»

اما به نظر می‌رسد بعد از گذشت حدود دو سال از این صحبت‌ها هنوز نه شهرداری راضی به اصلاح طرح شده و نه برای متولیان تاریخی اراک این اتفاق اهمیتی داشته که بخواهند آن رابه نتیجه برسانند!

انتهای پیام