سیره فاطمی، شاخصه مهر و اعتدال دینی و عامل وحدت اسلامی

، افتخار دانش پور - عضو هیأت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی - در یادداشتی که به مناسبت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) در اختیار ایسنا قرار داده است؛ ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا (س) و با اشاره به جایگاه شخصتی حضرت و تاکید بر این موضوع که در دنیای امروز که دنیای پست مدرن است، بستر مناسبی را برای الگو گرفتن از فرهنگ، سنت و دین فراهم آورده است؛ چراکه در دوران مدرنیته هر موضوع مرتبط با سنت و دین، نفی و تنها پدیده‌های دوران رنسانس بررسی می‌شد؛ از این رو می‌توان نکات مثبت فرهنگ‌ها، ادیان و سنت‌ها را در کنار هم مورد توجه قرار داد؛ به همین جهت شرایط فعلی برای الگو قرار دادن بانوی مکرم اسلام به عنوان موجود اکمل و معرفی این الگو به جهان، حکیمانه و از شایسته‌ترین سیاست‌های راهبردی در گفتگوی تمدن‌هاست؛ زهرای اطهر سلام الله علیها شخصیت بی‌بدیل تاریخ است که می‌تواند الگوی زن و مرد عالم باشد. پیامبر اعظم (ص)، ایشان را "سیده نساء العالمین من الاولین و الآخرین" معرفی می‌نمایند.

مشروح این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:

فاطمه (س) یک موجود نیست، یک عالم است، بلکه دو عالم؛ عالم ماده و متافیزیک (با توجه به تعبیر نبوی (ص) که در مورد ایشان می‌فرمایند "فاطمه حوراء انسیه") همان گونه که آب دریا در کوزه نمی‌گنجد، فاطمه (س) نیز در قالب لفظ و واژگان جای نمی‌گیرد و در تعریف این بانوی گرانقدر همان بس که فاطمه را فاطمه بدانیم. بانویی با جمع شؤون مختلف که با هیچکس قابل قیاس نیست جز با خودش.

با توجه به نامه اخیر مقام معظم رهبری به جوانان غربی مبنی بر دعوت به اسلام کاوی و یافتن اسلام ناب از طریق مصادیق راستین، آشنایی با شخصیت حضرت صدیقه طاهره (س) و سیره ایشان، می‌تواند یکی از نمونه‌های بارز اسلام واقعی باشد و جوانان را از طریق فاطمه پژوهی با اسلام حقیقی که به دور از هرگونه خشونت و تزویر است، آشنا سازد و در نتیجه این شناخت، اسلام را آئینی معتدل مبتنی بر فطرت، عدالت و محبت بیابند.

نکته حائز اهمیت در مطالعه سیره آن بزرگ بانو آن است که زهرای اطهر (س) با عمری بسیار کوتاه اما پربار، شخصیتی فراگیر داشته و خطابه به یادگار مانده از ایشان منشوری جهانی است که می‌تواند مایه وحدت و انسجام بین مسلمین شود. از این منظر حضرت زهرا (س) یک الگوی فراگیر و مطلق است که به شهر، دیار و زمان خاصی بستگی ندارد و الگوی همه قرون و اعصار است، نه قرن و عصر خاصی و می‌تواند، در همه زمینه‌ها، سرمشق نسل امروز و فردا قرار گیرد.

می‌توان با معرفت او و با محبت به او که شناخت و مهری کمال ساز است، به فرهنگی متعالی و بسیار ارزشمند دست یافت. هنوز ناگفته‌ها، ناشنیده‌ها و نانوشته‌ها در موردش بیش از گفته‌ها، شنیده‌ها و نوشته‌هاست و مجال بسیاری برای جستجو در اعماق دریای وجودش باقی است که هرچه غور بیشتری نمائیم به عمق وسیع‌تری برسیم.

ام ابیها (س) یگانه دخت پیامبر مکرم اسلام (ص) شایستگی جهان شمولی و فراگیر شدن در عالم را داراست و این دنیای محدود فانی خاکی است که بر عظمت وجود و کمالاتش سر تعظیم فرو می‌آورد. از این رو پدر او را به این نام می‌خواند تا همانگونه که "ام "ریشه و اصل هر چیزی تلقی می‌گردد، ریشه و اصل نبوت حضرت خاتم (ص) و رسالت بیست و سه ساله‌شان در وجود دخت نازنینشان معنا پیدا کرده و عصاره و مظهر مهر و عشق و کمال و فضیلت باشد و این گونه به عالم معرفی شود.

این‌ها همه جلوه‌هایی از نور فاطمی است، می‌طلبد آهنگ زندگی خود را با نوای فاطمی هماهنگ کنیم، برای این همنوایی می‌بایست دفتر زندگی فرشی حضرتش را قدری تورق نمائیم تا با گوشه‌هایی از زندگی بهترین انسان تاریخ در نمایه‌های متفاوت به عنوان دختری دلسوز، همسری فداکار و مادری مهربان باروح مسیحایی عرشیش آشنا شویم و قدر و منزلت این آشنایی را در بکارگیری آنها به مثابه کلیدهای حیات زندگی ادا نمائیم.

در مجالی کوتاه لطایف و ظرایف نقش عاطفی و مادرانه زهرای مرضیه (س) را مورداشاره قرار می‌دهیم:

حضرت فاطمه (س) با تأسی به فرمایش پدر گرانمایه‌اش همسرداری را بهترین دروازه عروج زن از فرش به عرش دانسته و تمامی مساعی خویش را در ادای این فریضه واجب به احسن وجه بذل می‌نمود. هم چنین رسیدگی و محبت به فرزندان را بر هر کار دیگری مقدم داشته و معتقد بود که در نگهداری و پرورش فرزند، مادر نسبت به هر کس دیگری سزاوارتر است. یکی از محورهای اساسی مورد توجه حضرت زهرا (س) در تربیت فرزندانش، بعد پرستش و انجام تکالیف الهی بود. فاطمه (س) دین باوری و شوق بندگی معبود را از کودکی در جان و روح فرزندانش می‌دمید تا روح خدا پرستی و توحید را درک نمایند. این روش تربیت فاطمی به عنوان یک سنت پسندیده و قابل اجرا، در گفتار امامان معصوم (ع) نیز به چشم می‌خورد. اگر امام حسن (ع) با تمام حلم خویش در مقابل دشمن صبوری می‌کند و غریبانه جام زهر می‌نوشد، اگر امام حسین (ع) در آخرین لحظات حیات، زیر سخت‌ترین فشارها با خداوند سبحان نجوای عاشقی سر می‌دهد و عارفانه به مسلخ عشق می‌شتابد و اگر زینب (س) در مقابل شدت مصائب صبوری و استقامت می‌ورزد و خم به ابرو نمی‌آورد… د. همه و همه جلوه‌های تربیت فاطمی است.

در پرورش روحیه نوع دوستی و مواجهه با مشکلات نیز مشاهده حالات حضرت در حدیث معروف " الجار ثم الدار "و جریان انزال سوره هل اتی و … نمونه‌های بارز انتقال این فضائل و آموزش چگونگی تخلق به اخلاق الله از اوان طفولیت از سوی آن حضرت می‌باشد...

یکی از بزرگ‌ترین درس‌های عملی از حضرت زهرا (س) حضور فعّال در صحنه‌های اجتماعی سیاسی با حفظ عفّت و حجاب و ارزش‌های وجودی زن است که تبلور آن در انقلاب اسلامی، جلوه یافت و الگویی برای زنان مسلمان در سطح جهان گردید. تأسی به اسوه و الگوی برتر زنان جهان، حضرت زهرا (س)، گامی نوین و حرفی نو مطرح ساخت که زن مسلمان در اقصی نقاط جهان، از آسیا تا آفریقا، از اروپا تا آمریکا، می‌تواند با تکیه بر الگوی عملی فاطمی، به خودباوری و احیای هویّت اسلامی دست یازد؛ همچنان که زنان مسلمان در سطح جهان با احیای عزّت اسلامی و مبارزه با ساختارهای موجود و جنبش‌های فمنیستی و قوانین موجود در جهت تثبیت ارزش‌های زن مسلمان گام برداشتند.

قدرت یافتن جنبش‌های زنان مسلمان و حضور آن‌ها در عرصه‌های بیداری و حق طلبی، نماد بارزی است که با پیروی از الگوی آموزه‌های دینی فاطمی به وجود آمده است؛ به گونه‌ای که رسانه‌های غربی همواره از تأثیر انقلاب اسلامی و تغییر رویه زنان مسلمان در سراسر جهان سخن گفته‌اند؛ صحبت از زنانی که روزی در فرهنگ برهنگی غوطه‌ور بودند و امروز با شناخت حقیقت وجودی خویش، در جبهه جنگ و جهاد و شهادت تا مرحله ایثار جان نیز گام نهاده‌اند.

دخت گرامی پیامبر (ص)، با اخلاق و رفتار و کارنامه عملی و فکری خویش، مکتبی را برای زنان پایه‌گذاری کرد که زمزم تکامل و تعالی و چشمه سار والای کرامت انسانی است، زنان امروز نیز با تأسّی به این اسوه و الگوی برتر، می‌توانند به گسترش ارزش‌های دینی بپردازند و با ایجاد حسّ مسئولیت پذیری، خودسازی، روحیه شهادت طلبی، دفاع، انفاق، ایثار، استقامت، پایداری و صبر، تلاش کنند تا در جهان امروز، به جایگاه حقیقی خویش دست یابند و بدین وسیله، با بازبینی سنّت‌های جاهلی و احقاق حقوق الهی و شرعی و تکیه بر هویّت اسلامی، با حفظ حجاب به عنوان نماد استقامت و پایداری، مسیر فاطمی را ادامه دهند.

در روزگاری که دشمنان در حرکتی پرشتاب با تجهیزات کافی رسانه‌ای در صدد تلاش برای محبوب سازی برای نسل جوان بر آمده‌اند و تلاش دارند که این نسل را از مصادیق حقیقی محبت (اسلام، قرآن و اولیا الله) دور کرده و به سمت و سوی محبت‌های مجازی رهنمون شوند، چه بهتر آنکه به عنوان راه کاری تدافعی و پدافندی غیر عامل در نقطه مقابل این تهاجمات پرچم محبت اهل بیت (ع) که به سفارش پیامبر عظیم الشأن (ص) ادای حق مزد رسالت ایشان است، را با قوت و حمیت بیشتر به اهتزاز در آوریم. او همانند پدر بزرگوارش آشنای طریق و از فراز و نشیب‌های راه با خبر و با آگاهی دادن از خطرات مسیر، انسان سالک را از مهالک آن ایمن گردانده و سر انجام به مقصود خواهد رساند.

هم چنین با نهادینه کردن محبت زهرای اطهر (س)، می‌توانیم سیره بی بدیل مادر نمونه عالم و قطب عالم امکان را در قلب و جانمان نهادینه کنیم و در برابر مخاطرات، خود و نسل آینده مسلمانان را بیمه نمائیم.

بدانیم وی کیمیای محبت در این عالم است. شناختش محبت آفرین است و محبتش تحول آفرین. خوشا به حال کسانی که تشنگی حیات دنیا را با جام مهر فاطمی سیراب می‌سازند و پروانه وار گرد شمع وجود مسیحاییش می‌گردند، تا در آخرت نیز دستگیرشان باشد و به سر منزل مقصودشان رهنمون.

انتهای پیام