حق مسلم مردم شوش، محوطه جهانی یا تخریب ثروت ملی شهر؟!

، صحبت‌های حجه‌الاسلام سید محمد امام، امام جمعه شهرستان شوش در دومین خطبه نماز جمعه ۱۴ دی این شهرستان، یک جمله را بیش از هر چیزی مورد تأکید قرارمی‌دهد؛ «زیر گذر شوش، حق مسلم مردم شوش است» آن‌هم در حالی که با بریدن این حکمِ هیچ اثر تاریخی در محوطه‌ی زیرگذر شوش وجود ندارد و باید هر چه سریع‌تر فقط در همین نقطه روگذر به زیر گذر تبدیل شود و این یعنی ثروت مردم یک شهر که نه، کشور، زیر چرخ لودرها له می‌شود! صحبتی که اگر بخواهیم از دید مثبت به آن نگاه کنیم، باید مقوله و مفهوم میراث‌ فرهنگی را مقصر وجود چنین ذهنیتی در نگاه امام جمعه شهرستان شوش بدانیم!

آیا اطلاعات کافی از آن‌چه که این شهر تاریخی در دل خود دارد و هنوز زیر خروارها خاک پنهان شده است، وجود دارد؟ ثروتی که می‌تواند بخش زیادی از مردم شهر را از بیکاری و فقر نجات دهد و راهِ ورودی گردشگران زیادی به این شهر تاریخی باشد؛ تا علاوه بر ایجاد اشتغال، به درآمدزایی مردم شهر نیز کمک کند.   

امام جمعه شهرستان شوش، در خطبه‌های قبل از نماز جمعه خود می‌گوید: «زیرگذر چهارراه شوش موضوعی است که نباید به این نحو، به این جاها کشیده شود، زمینی که جزو محدوده میراث فرهنگی نیست، بنابراین اعتراض برای آن معنا ندارد. از نظر قانونی و حقوقی به سازمان میراث فرهنگی خطاب می‌کنم علت این ممانعت چیست؟ در حالی که آن به هیچ وجه جز زمین‌های میراث فرهنگی نیست.»

وی در بخش دیگر صحبت‌هایش، دومین اعتراض خود را به ممانعت میراث فرهنگی برای ساخت پل نظام مافی در شوش بیان می‌کند و می‌گوید: «اعتراض دارم، چرا جلو ساختِ پل بیمارستان - پل نظام مافی- را گرفتید؟ که این می‌توانست باعث نجات خیلی‌ها باشد، جلوگیری از خیلی خطرات می‌توانست باشد. اکنون میراث فرهنگی زیر سؤال است، باید جواب این ملت را بدهد. مردم شوش خواستار اجرای هرچه سریع‌تر آن پل و آن زیرگذر هستند.»

او در بخشِ دیگری از صحبت‌هایش تاکید می‌کند: «در صورتی که آن‌ها بخواهند قانونی عمل کنند، ما هم اعلام همراهی می‌کنیم. همه مردم شوش به میراث فرهنگی احترام می‌گذارند.»

امام جمعه شهرستان شوش در بخش دیگری از صحبت‌هایش از صحبتِ علی‌اصغر مونسان - معاون رئیس جمهور و رئیس‌سازمان میراث‌فرهنگی - با مسئولان شهری شوش خبر می‌دهد و می‌گوید: آقای معاون، قول داده که کارشناسان بیایند و ببینند که این جا چیزی نیست، اگر چیزی دیدند - که نخواهند دید - مجوز زیرگذر را صادر کنند.»

میراث فرهنگی وظیفه‌اش را درست انجام داده؟

، در شرایطی امام جمعه شوش این حرف‌ها را می‌زند و بر احترام مردم شوش به میراث فرهنگی تاکید دارد که به نظر می‌رسد «اگر سازمان میراث فرهنگی استان خوزستان و شهرستان شوش، وظیفه خود را در قبال اطلاع‌سانی درست و مناسب به مسئولان شهری شوش انجام داده بودند و همه ضوابط میراثی و قوانین این دستگاه فرهنگی که مهم‌ترین وظیفه‌اش حفظ اموال فرهنگی و تاریخی هر نقطه از کشور است را به این مسئولان گوشزد کرده بودند، که این منطقه بخشی از عرصه‌ی جهانی شوش باستانی شوش است، قطعا همین مسئولان در خطبه‌های نماز جمعه خود بر حفاظت از آن‌ها تاکید می‌کنند؛ عرصه‌ای که در طول سال‌های گذشته حتی بسیار کوچک‌تر شده است!»

آن‌هم در شرایطی که پیش از این و در زمانی که باستان‌شناسان در حال تهیه‌ی عرصه و حریم شهر جهانی شوش بودند، نسبت به وضعیت تاریخی این محوطه تاکید فراوان شد، حتی وقتی بحث اجرائی شدن طرح «زیرگذر» مطرح شد، کار مطالعات به مهدی امیدفر - باستان شناس - سپرده شد و او نیز بعد از انجام مطالعات باستان‌شناسی در سال‌های گذشته، اعلام کرد که این منطقه باستانی و فرهنگی است و دارای بقایای معماری و «گورستانی از صدر اسلام» است و با آن اعلام بار دیگر عرصه بودن این بخش از شهر باستانی شوش برای محوطه‌ی میراث جهانی شوش تأئید شد.

نمونه‌ی بارز وجود آثار تاریخی، آخرین گودبرداری انجام شده در ششم دی در منطقه‌ی پل روگذر شوش - اندیمشک بود، که با گودبرداری‌های انجام شده تعداد زیادی یافته‌های فرهنگی و تاریخی به دست آمد، اما به نظر می‌رسد هنوز آن طور که باید این قصه را به گوش مسئولان شهری نرسانده‌اند تا آن‌ها نیز پا به پای میراث‌فرهنگی برای حفاظت از این محوطه تلاش کنند و از سوی دیگر با درخواست از مسئولان راه و شهرسازی برای بررسی گزینه‌ی «ایجاد جاده کمربندی» به فکر مناسب سازی این محوطه و جذب گردشگر و راه کسب درآمد بهتر و تامین امنیت جانی و مالی مردم شهر باشند.

شوش را با زیرگذرش می شناسند یا آثار تاریخی؟

به قول امام جمعه شوش، ایجاد مسیری امن و مطمئن برای رفت‌وآمد مردم شهر شوش حق مسلم آن‌هاست اما چرا هم تاکیدات نسبت به ایجاد زیرگذر در فقط همین مکان مطرح می‌شود؟! البته این حرف را افراد دیگری هم که لباس روحانیت بر تن داشتند، در یکی دو تجمع چند ده نفری برخی مردم در محل زیرگذر مطرح کرده و گفتند شما با این ممنوعیت جلو پیشرفت مردم شوش را حتی در قیاس با شهرهای همسایه و مجاور شوش می‌گیرید.

برخلاف این نظرها با یک حساب دو، دو تایی می‌توان گفت نتیجه این نیست که مخالفت با زیرگذر، مخالفت با توسعه‌ی شهر است، اتفاقا اگر قدری ظریف‌تر به این نکته توجه شود، این مخالفت در حمایت از مردم شوش است، مردمی که دنیا آن‌ها را با همین نقاطِ تاریخی و باستانی‌اش می‌شناسند، نه با زیرگذرها و رو گذرهایی که هر کدام عمری فقط چند دهه‌ دارند.

یکی از مهمترین نقاط شناسای شوش برای مردم از دیرباز تا امروز را می‌توان مقبره «دانیال شوش نبی» دانست. مقبره‌ای با پیامبری که 9 هزار سال پیش زندگی می‌کرده و حالا هر سال گردشگران زیادی برای دیدن مقبره‌اش به شوش می‌روند، از سوی دیگر آثار تمدنی شوش هم در همین راستا قرار دارند، می‌توان تصور کرد که اگر این میزان گردشگر برای دیدن این مکان‌ها به شوش نروند، میزان درآمد مردم شوش و توسعه‌ی شهری شوش از وضعیت امروزی هم عقب‌تر بوده است؛ مانند بسیاری از شهرهای همسایه و مجاور این شهر باستانی.

به هر حال، افرادی که اراده‌شان ایجاد زیرگذر به شکلی که اکنون برخی مسئولان شوش می‌گویند، نیست از منفعت مردم شوش حمایت می‌کنند؛ منفعتی که یکی دو ساله نیست و می‌تواند صدها سال پشتیبان مردم این شهر باستانی باشد. برخلاف این صحبت‌ها، اصلا این طور نیست که امروز حفاظت از میراث فرهنگی برای مردم است، بلکه برخی بیان و تریبون‌ها سعی می‌کنند این بحث را تلقین می‌کنند.

انتهای پیام