تلویزیون میان ماه عزا و ماه مبارک رمضان تفاوت قائل شود!

جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار برنا درمورد تاثیر تولیدات تلویزیون در ماه های مناسبتی بر مردم، گفت: یکی از ویژگی های مهم که می تواند در دستور کار رسانه های کشور از جمله صدا و سیما قرار گرفته و برای آن برنامه ریزی مطلوبی صورت گیرد، ایام مناسبت های ملی، اجتماعی و دینی است. این مناسبت ها شرایطی را فراهم می آورند تا رسانه ها به ویژه صدا و سیما بتوانند با ارائه برنامه های مناسب و شایسته بین خود و مردم پل ارتباط قوی و فرهنگی بزنند. اما متاسفانه در سال های اخیر کمتر دیده شده سازمان صدا و سیما با لحاظ فرهنگ، سلیقه و نیاز مخاطب دست به تولید برنامه های مناسب در مناسبت ها بزند. به گونه ای که در زمان و مناسبت شادی ها از جمله ایام نوروز متاسفانه ما شاهد تولید برنامه ها و به خصوص سریال های مناسب این ایام که پاسخگوی شایسته انتظار مخاطب باشد نبودیم. ویژگی دیگری که مناسبت ها دارند با توجه به نوع مناسبات می تواند پلی بزرگ برای اتصال جامعه با صدا و سیما ایجاد کند که سبت های مذهبی و در راس آنها ماه مبارک رمضان است.

آذین با تاکید بر اینکه صدا و سیما باید هنرمندان کاربلد را به تلویزیون برگرداند، افزود: صدا وسیما با تولید برنامه های رمضانی که ماه عبادت شادی و خودسازی مسمانان است باید افزون بر درنظر گرفتن مولفه های ماه مبارک رمضان همراه و همگام با مخاطبان به معنویت ها پرداخته و با درنظر گرفتن خصوصیات این ماه به همدلی و همراهی مخاطبان مسلمان تلویزیون بپردازد. یکی از مهم ترین مولفه هایی که این سازمان باید در تولید برنامه های مناسبتی برای ماه مبارک مبارک رمضان درنظر بگیرد افزون بر لحاظ محتوا مذهبی توجه به شادی و امید در برنامه های تولیدی است. اما این مهم درست از زمانی که مدیریت صدا و سیما دچار تغییرات مکرر شده و پای هنرمندان حرفه ای سینما و تلویزیون، کاربلدان و برنامه ساز از تلویزیون بریده شده به ندرت در تلویزیون قابل مشاهده بوده است.

وی ادامه داد: در واقع اغلب تولیدات مناسبتی چه در برنامه های اجتماعی، سرگرمی و سریال ها آثاری متوسط و گاه با سوژه های تکراری و بیشتر از آنچه امیدوار کننده باشند با ارائه داستان های ناامید کننده و تلخ و سیاه باعث آزار مخاطب شده اند. این رخ داد در دو سال اخیر به شدت باعث ریزش مخاطب تلویزیون شده است.

آذین با اشاره به جای خالی سریال های طنز در ماه رمضان گفت: امسال هم گرچه دست صدا و سیما در ارائه دست کم مجموعه های تلویزیونی برای ماه مبارک رمضان چندان خالی نیست اما با توجه به تبلیغات ارائه شده و نمایش تیزرهای سریال هایی که برای ماه رمضان درنظر گرفته شده می توان دریافت که این سریال ها هم چندان همسو با ذوق و سلیقه فرهنگ و نیاز مخاطب نیستند. به عبارت دیگر نه آن خصوصیات لازمه یک سریال معناگرای رمضانی را دارند و نه می توانند به نیاز مخاطب که امروزه بیش از هر مسئله دیگر باید مدنظر صدا و سیما قرار گیرد پاسخ دهد.

وی افزود: صدا و سیما باید آگاهانه میان ماه عزا و ماه مبارک رمضان تفاوت قائل شود. سال گذشته اغلب برنامه و سریال های تلویزیون ناامید کننده و غم انگیز بود، اگر قرار باشد امسال هم این سازمان بر همان مدار حرکت کند باز هم شاهد ریزش مخاطب و به ناچار روی آوردن بخش های دیگری از مردم به سوی استفاده از برنامه های نه چندان پسندیده ماهواره ها باشیم. لذا دعوت از علاقه مندان حرفه ای و تولید برنامه های مناسب ایام ویژه رمضان و تغییر در نوع نگاه و برنامه ریزی برای تولید در این سازمان نه فقط در آن مناسبت ها بلکه در طول سال با توجه به خواست ها و انتظارهای مردم می تواند صدا و سیما را که متاسفانه در چند سال اخیر کاملا در مدار و مسیر انحصارگرایی کامل و اسپانسرزدگی قرار گرفته از مهلکه ای که گرفتار آن است نجات دهد.

جبار آذین در پایان با اشاره به تاثیر منفی و مخربی که اسپانسرها روی صدا و سیما گذاشتند بیان داشت: متاسفانه در چند سال اخیر این نگاه فرهنگی نیست که بر برنامه ها تولیدات و سریال های تلویزیون سلطه دارد که در واقع سرمایه، نفوذ و نظر اسپانسرها تعیین کننده شده است. از این رو اسپانسرها با سرمایه گذاری و حتی دخالت در چگونگی شکل دهی قصه ها و استفاده از عناصر هنری و غیرهنری برای برنامه ها اساس برنامه ریزی در صدا و سیما را بهم ریختند که لازم است این معزل ضدفرهنگی از تلویزیون برچیده شود.

چشم هایمان در ماه رمضان به سریال های تکراری آی فیلم و تماشا است

حسین سلطان محمدی منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به اینکه صدا و سیما در ماه مبارک رمضان امسال سنت شکنی کرده است، گفت: آقای میرباقری برای ماه رمضان امسال وعده برنامه های شاد و مفرح دادند. برای مثال درعین حال که برنامه «ماه عسل» را نداریم؛ برنامه «عصر جدید» که در محتوا متنوع و سرگرم کننده است روی آنتن می رود. در هر حال امیدواریم صدا و سیما هرچه پیشفرض داشته است، درست از آب دربیاید.

این منتقد با بیان اینکه اقدام صدا و سیما در نداشتن سریال طنز غیرقابل پذیرش است افزود: وقتی سال ها مردم را به دیدن سریال طنز در ماه رمضان عادت می دهیم باید در همین مسیر پیش برویم تا قاعده برهم نخورد. این اقدامی که صدا و سیما انجام داده غیرمنتظره و نپذیرفتنی است در واقع صدا و سیما با این اقدام خود سنت شکنی کرده است. درست تر این بود حداقل یک سریال قصه طنز را از پیش می برد. بدیهی است اگر تمام سریال هایمان درام و عاشقانه باشد در فضای غمگین و مذهبی فرو می رود و این مفهومی که سال های گذشته در بین مردم جای انداختیم مبنی براینکه ماه رمضان مبارک و بهترین ماه مسلمانان است را به هم می ریزد.

وی ادامه داد: امیدوارم این سریال هایی که امسال صدا و سیما تدارک دیده آنقدر جذابیت داشته باشد که مردم پای تلویزیون بشینند. با این رویه ای که صدا و سیما پیش گرفته نشان می دهد دوباره داریم به سمت سریال های شیطان، فرشته، روح و ماوراء که فضای سنگین معنوی برای مخاطب ایجاد می کند بر می گردیم. در این شرایط باید چشم بدوزیم به شبکه های آی فیلم و تماشا تا ببینیم با سریال های تکراری چقدر می توانند مخاطب را پای تلویزیون نگه دارند.

نویسندگان دیگر حس و حال طنز نوشتن ندارند

علیرضا سبط احمدی تهیه کننده سینما و تلویزیون مشکلات موجود در جامعه را عامل ساخته نشدن سریال های طنز دانست و گفت: تمام ما تهیه کنندگان، کارگردانان، نویسندگان و مدیران تولید بارها و بارها شاهد این بودیم که صدا و سیما همیشه از کارهای طنز استقبال کرده و در جلسات مختلف همیشه از ما خواسته کار طنز ارائه دهیم تا مردم لذت ببرند اما باید بپذیریم روحیات و حس و حال نویسنده نزدیک به روحیات موجود در جامعه است.

وی در همین مورد ادامه داد: طنزی که بتواند از متن دربیاید، برای جامعه باشد و بتواند مردم را قلقلک دهد در فیلمساز بروز نمی کند. متاسفانه کشور ما مدت های طولانیست درگیر فشارهای اقتصادی و اجتماعی است و هر طرفی به آن فشار وارد می شود. نویسندگان و تولیدکنندگان هم در همین جامعه زندگی می کنند و طبیهی است حس طنز از آنها بر نمی آید. هرکدام از ما که در این جامعه زندگی می کنیم، وقتی به هم می رسیم به جای اینکه بگوییم و بخندیم بحث های سیاسی و اقتصادی می کنیم. متاسفانه در شرایط کنونی کمتر می بینیم که خانواده ها شاد و خوشحال باشند. برای مثال همین روزها که بحث گران شدن بنزین داغ است وقتی خیابان می رویم می بینیم مداوم همه در حال صحبت کردن از تاثیر گران شدن بنزین در سفره هایشان هستند. مسلم است در این شرایط هیچ کسی حال خندیدن ندارد.

سبط احمدی با اشاره به اینکه طنزهای سینما مبتذل هستند بیان داشت: طنزهایی که در سینما کار می شود طنزهایی نیست که با مردم بتوانند با آن جوشش پیدا کنند و با روحیات آنها سازش داشته باش، عموما طنزهایی است که با فضای اروتیک، شوخی های جنسی و جسمی ایجاد طنز می کند. این نوع طنز مبتذل است و هیچ ارزشی ندارد.

این تهیه کننده مشکلات اقتصادی و گران شدن همه دستگاه ها و ابزارها را عامل دیگری در ساخته نشدن سریال های طنز دانست و اظهار کرد: همانطور که عرض کردم از نظر من اولین دلیل در نساختن سریال های طنز نداشتن روحیه شاد در سازندگان ما است. دومین مورد مشکلات و مسائل اقتصادی است که امروزه گریبان گیر همه شده است. من به عنوان تهیه کننده اگر بخواهم دوربین را از تهران بیرون ببرم باید هزینه های بسیار سنگینی را متحمل شوم که با بودجه ناچیز صدا و سیما همخوانی ندارد. زمانی که تلویزیون دستش بازتر بود می گفت 6 کار برای فلان مناسبت بسازید تا ما از بین آنها 2 سریال را پخش کنیم باقی را هم بعد از مناسبت پخش می کنیم. صدا و سیما به مراتب با این روش کار کردن دست پخش، تهیه کننده، کارگردان و... را باز می گداشت تا اینکه کاری را دم مناسبت با عجله و هول هولکی تحت هر شرایطی بسازیم.

علیرضا سبط احمدی در پایان گفت: من می توانم همین لحظه  100 مورد قصه گریه داریم تعریف کنم اما دو مورد طنز  هم نمی توانم بگویم. متولین جامعه و دولت باید بازتاب این فشارهای اقتصادی و اجتماعی را که در جامعه وجود دارد ببینند و برای آن فکری کنند. وگرنه تا زمانی که شرایط جامعه به این صورت باشد هیچ کس حس و حال خندیدن هم  ندارد چه برسد به طنز نوشتن.