«خواندن متون ادبی به چه کار علوم انسانی می‌آید؟»

، در این برنامه که روز چهارشنبه (۱۵ اسفندماه) ساعت ۱۶ در دبیرستان تخصصی علوم انسانی شرف‌الدین (واقع در ولیعصر (عج)، بالاتر از طالقانی، خیابان گیلان، خیابان رودسر، پلاک ۵۳) برگزار می‌شود، زهیر توکلی، شاعر و پژوهشگر حوزه ادبیات سخنرانی می‌کند. 

در خبر برگزاری این نشست عنوان شده است: زندگی آدمی چنان آکنده از داستان و قصه است که ما دیگر حساسیت خود را نسبت به جاذبه‌ عجیب و ‌جادویی قصه، از دست داده‌ایم. یک رمان را در دست بگیرید و به کاری‌ که با شما می‌کند فکر کنید. البته نویسنده صرفا به تخیل ما سمت‌وسو داده و تعیین‌کننده‌ آن نیست.

حال بجا است پیش خود دنیایی خیالی بسازیم؛ دنیایی بدون ادبیات‌ و انسان‌هایی که نه شعر می‌خوانند و نه رمان. در این جامعه خشک و افسرده با آن واژگان کم‌مایه و بی‌رمقش،‌ بعضی از صفت‌ها وجود نخواهد داشت. بی‌گمان تحقق این ناکجاآباد، هول‌انگیز و بسیار نامحتمل است. اگر می‌خواهیم از بی‌مایگی تخیل و از امحای ناخشنودی‌های پرارزش خود که احساسات‌مان را می‌پالاید و به ما می‌آموزد به شیوایی و دقت سخن بگوییم‌ و نیز از تضعیف آزادی‌مان بپرهیزیم باید دست به عمل زده و به عبارت دقیق‌تر باید «بخوانیم».

یکی از اثرات سودمند ادبیات در سطح زبان تحقق می‌یابد. جامعه‌ای که ادبیات مکتوب ندارد،‌ در قیاس با جامعه‌ای که مهم‌ترین ابزار ارتباطی آن،‌ یعنی کلمات‌، در متون ادبی پرورده شده و تکامل یافته‌، حرف‌هایش را با دقت کم‌تر، غنای کم‌تر و وضوح کم‌تر بیان می‌کند. جامعه‌ای بی‌خبر از خواندن که از ادبیات بویی نبرده‌، همچون جامعه‌ای از کرولال‌ها دچار زبان‌پریشی است و به سبب زبان ناپخته و ابتدایی‌اش در برقراری ارتباط مشکلات عظیمی خواهد داشت. این در مورد افراد نیز صدق می‌کند. آدمی که نمی‌خواند، ‌یا کم می‌خواند یا فقط پرت و پلا می‌خواند،‌ بی‌گمان اختلالی در بیان دارد،‌ این آدم بسیار حرف می‌زند، اما اندک می‌گوید،‌ زیرا واژگانش برای بیان آن‌چه در دل دارد بسنده نیست.

زهیر توکلی، شاعر و نویسنده‌ ۲۰ سال است که در مدارس غیردولتی تهران به تدریس «ادبیات» مشغول است. او دو کتاب شعر منتشر کرده‌ و در حوزه تلخیص و بازنویس متون کهن ادبی هفت کتاب به چاپ رسانده است.

انتهای پیام