وزیر ارشاد: انقلاب را بدون نقش هنرمندان نمی‌توان روایت کرد

، در ابتدای مراسم نکوداشت شهید حسین قشقایی (جلوه جمال، معرفی شهدای عرصه هنر) که عصر و شامگاه شنبه ۲۹ دی‌ماه در سالن قشقایی مجموعه‌ی تئاتر شهر برگزار شد، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی به نقش هنر در شکل‌گیری انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ با ویژگی‌های متفاوتی تعریف می‌شود که یکی از آنها حضور اقشار وسیع و مختلف مردم در این انقلاب بود. ما انقلاب‌های متعددی در دنیا داشته‌ایم اما انقلاب اسلامی ایران ویژگی‌های خاص خود را داشت که از جمله آنها این بود که اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه حضور فعالی در آن داشتند.

او ادامه داد: وقتی به حوزه‌های مختلف فرهنگی در آن دوره نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که اهالی رسانه و مطبوعات در تصویرسازی‌ها و همچنین اعتصاب‌های مطبوعات و سکوت‌ها کمر رژیم‌ شاه را شکستند. اهالی رسانه در سال ۵۶ و ۵۷ توانستند با سکوت یا بیانشان فعالیت موثری داشته باشند. همچنین جریان موسیقی ما در دهه ۴۰ و ۵۰ به فضای حماسی کمک کرد. وقتی نزدیک به مقطع انقلاب می‌شویم جریان‌سازی موسیقی‌ را می‌بینیم. شعر هم در قالب‌های مختلف تاثیر بسیاری بر انقلاب داشت و حس درونی مردم را بازگو می‌کرد. با همین نگاه، انقلاب ایران همراه با شعر و شعار شد. در هنرهای تجسمی و طراحی و نقاشی هم همینطور است. عکاسی مقطع انقلاب هم سهم قابل توجهی از ثبت لحظه‌های انقلاب را داشته است.

وزیر ارشاد درباره سهم هنرهای نمایشی هم بیان کرد: در مقطع انقلاب شاهد هنرهای نمایشی و نمایش‌های سیاسی - اجتماعی رو به رشد هستیم. این آثار گاهی در مراکز رسمی و بسیاری مواقع در شرایط غیر رسمی اجرا شدند که در خط فضای سیاسی اجتماعی روز بودند. بنابراین انقلاب اسلامی ایران نمی‌تواند بدون نقش هنرمندان روایت شود و ما نیازمند به بیان نقش و سهم هنرمندان در این آفرینش و رستاخیر ملی هستیم.

صالحی در پایان گفت: هنرمندان و سایر اصحاب فرهنگ در دوران انقلاب با سلایق و گرایش‌های مختلف اما در مسیر داشتن ایرانی آزاد و مستقل هم‌جهت بودند. ما بخش‌های ناخوانده‌ای از هنر داریم. کتاب «جلوه جمال» چندی پیش درباره هنرمندان شهید منتشر شد. ما باید نقشی که هنرمندان داشتند را بیشتر بدانیم. اکنون در چهلمین سالگرد شهادت شهید حسین قشقایی هستیم و این بهانه‌ای شد تا از کسانی که در این رستاخیر نقش داشتند یادی کنیم.

قطب‌الدین صادقی - کارگردان و بازیگر تئاتر و سینما - نیز به عنوان سخنران بعدی مراسم با بیان اینکه «من در ابتدا نمی‌دانستم شهید قشقایی کیست اما فهمیدم که یک شخصیت تئاتری بوده است»، اظهار کرد: این شهید با حادثه‌ای که برایش رخ داده شاید تعداد کارهایش زیاد نباشد اما با همان نمایشنامه‌هایش و همچنین نمایش‌هایش در حسینیه ارشاد فهمیدم یک شخصیت تئاتری جذاب داشته است. او از نسلی از هنرمندان است که خوشبختی را مفهومی اجتماعی می‌دانسته است. «پرومته» پیشتاز کسانی است که جانشان را برای دیگران فدا می‌کنند و رنج‌هایی را متحمل می‌شوند. هر جامعه‌ای متناسب با ظرفیت‌های خود پرومته‌هایی دارد. شهید قشقایی هم یک شخصیت عادی نبوده و ارزش نمادین داشته است. او در دوره‌ای بحرانی کاری کرده که باید از او تقدیر کرد.

او افزود: آرمان‌های بزرگ در پی شعارهای بزرگ است که تحقق پیدا می‌کند. یکی دو دهه است که تئاتر به ورطه تخیلات فردی رسیده است و از اجتماع دور شده است و تفاوت زیادی با پیش و پس از انقلاب پیدا کرده است. کاش زودتر از اینها به چنین شهیدی پرداخته می‌شد. هنگامی که جامعه به مقطعی می‌رسد که ارزش‌هایش سست می‌شود، تنها در پرتو کسی که می‌تواند آنها را یادآوری کند به ریل اصلی برمی‌گردد و انحراف را تصحیح می‌کند. این شهید چنین کاری کرده است. او مرد ارزشمندی بوده است. در زمانی که خوشبختی‌های جمعی ما کم‌رنگ شده است با یادآوری او می‌توان این موضوع را دوباره به جامعه برگرداند.

مرشد محسن میرزاعلی هم در ادامه این مراسم نقل‌هایی درباره شهدا و حضرت فاطمه (س) اجرا کرد.

در ادامه، حجت‌الاسلام و المسلمین ابوترابی امام جمعه موقت تهران نیز در سخنانی بیان کرد: روح آموزه‌های دینی، «نگاه به جامعه» است. اسلام در بین همه مکاتب نگاه ویژه‌ای به جامعه انسانی داشته است و انبیاء هم با همین نگاه برانگیخته شده‌اند و مخاطبشان هم جامعه انسانی است. جامعه انسانی زمانی در دایره عقلانیت قرار می‌گیرد که قیامش به قسط باشد. شهدا تمام هستی خود را برای جامعه‌ای که در آن حضور دارند تقدیم می‌کنند و چون این ایثار بسیار والاست باعث تعالی جامعه می‌شود. متن، تئاتر و فیلمی که خلق می‌شود، نقش انسان‌ساز دارد. امیدوارم خداوند دغدغه‌های ما را دغدغه جامعه انسانی قرار دهد.

همچنین در این نکوداشت از نمایشنامه‌ای با موضوع زندگی شهید حسین قشقایی نوشته ندا ثابتی رونمایی شد. ثابتی پژوهشگری است که درباره زندگی شهید قشقایی پژوهش‌هایی داشته و آن را در قالب کتاب داستان‌های دراماتیک با عنوان «در پی عشق دویدن» منتشر کرده است و اکنون این داستان توسط این پژوهشگر تبدیل به نمایشنامه شده است.

در ادامه مراسم نیز حسین قشقایی پسر شهید قشقایی در سخنانی گفت: من این افتخار را مدیون عزیران بانی امشب هستم و ادای احترام می‌کنم به همه کسانی که دغدغه هنر را دارند. این حرکت‌ها فارغ از اینکه درباره پدر من باشد یا هر شخص دیگری، زمینه‌ساز این خواهد بود که هنرمندان بیشتری دغدغه‌مند باشند زیرا خلاء این هنرمندان به‌شدت در جامعه امروز احساس می‌شود.

سپس هدایایی از طرف وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون هنری وزارت ارشاد، مدیرعامل مرکز هنرهای نمایشی، نویسنده کتاب «در پی عشق دویدن» و دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر به خانواده و همسر این شهید اهدا شد.

در این مراسم که به همت موسسه‌ی توسعه‌ی هنرهای معاصر و با همکاری مجموعه‌ی تئاتر شهر تهران برگزار شد، فیلم مستندی از زندگی شهید قشقایی به روایت نزدیکان و هنرمندان به نمایش درآمد. پخش نماهنگ و کلیپی از عکس‌های این شهید و تصاویر آثار نمایشی که به روی صحنه آورده نیز بخش دیگری از این مراسم بود.

یکی از نکات قابل توجه در حاشیه این مراسم، سوالات خبرنگاران از وزیر ارشاد با توجه به در پیش بودن جشنواره تئاتر فجر، بودجه تئاتر کشور و جشنواره فجر امسال و لزوم حمایت از گروه‌های تئاتری بود که البته صالحی به دلیل آنچه که آن را «لزوم حضور در کنار هنرمندان و مهمانان این مراسم» عنوان کرد، به این سوالات پاسخ نداد.

در این مراسم، سردار حسین دهقان وزیر پیشین دفاع، سیدمجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت ارشاد، قادر آشنا سرپرست موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران، شهرام کرمی مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی، اسماعیل خلج، داود فتحعلی بیگی، حجت‌الاسلام قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، شهرام گیل‌آبادی مدیرعامل خانه تئاتر، ایرج راد، محمود عزیزی، حمید شاه‌آبادی معاون صدای سازمان صداوسیما، کوروش زارعی، اصغر همت، سعید اسدی مدیر مجموعه تئاترشهر و برخی دیگر از چهره‌ها نیز حضور داشتند.

، شهید حسین قشقایی یکی از هنرمندان عرصه‌ی تئاتر بوده است که پیش از پیروزی انقلاب در سال ۵۷ به شهادت رسید. او تحصیلات خود را در دانشگاه هنر گذراند. نمایشنامه‌ی «نهضت حروفیه» از آثار قشقایی است که در زمان حیاتش امکان اجرای آن میسر نشد اما پس از شهادت او داود دانشور این اثر نمایشی را به روی صحنه برد.

خبرنگار: یگانه قاسمی

دبیر: حسام‌الدین قاموس مقدم

انتهای پیام