فرش ترکمن کی مدیران را قانع می‌کند؟

، برای تکمیل پرونده و ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت ثبت جهانی فرش ترکمن، تا کنون جلساتی با فرماندار، معاون استاندار و رییس اداره صنعت، معدن و تجارت این شهرستان برگزار شده است اما این روند هنوز به نتیجه نرسیده است.

تکمیل یک پرونده برای ثبت جهانی مستلزم همکاری همه‌ی دستگاه‌ها است تا بعد از بازدید ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی آن پرونده به ثبت برسد؛ اتفاقی که با مشارکت همه دستگاه‌ها برای ۱۰ شهر و روستای صنایع دستی ایران در شورای جهانی صنایع دستی افتاد.

فرماندار گنبد کاووس درباره آخرین وضعیت جهانی شدن فرش ترکمن و مسکوت ماندن این پرونده به ایسنا توضیح داد: پروسه ثبت فرش ترکمن از مدت‌ها پیش از سوی رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان و مدیر میراث، صنایع دستی و گردشگری گنبدکاووس از اولویت‌های کاری این استان و شهرستان بوده است.

عبدالقدیر کریمی بیان کرد: باید چند جلسه مدیریتی برگزار می‌کردیم تا برخی از زمینه‌ها مثل کارگاه‌های فعال تحقق پیدا کند تا دوستان قانع شوند، فرش ترکمن در حوزه شهرستانی ما ظرفیت  ثبت جهانی را دارد. بیشترین تمرکزما طی ۲تا ۳ ماه گذشته برگزاری جلسات مدیریتی و هماهنگی‌های بین بخشی بین شهرستان واستان بوده است.

او با بیان اینکه ما این آمادگی را داریم و شک نکنید که این اتفاق خواهد افتاد، افزود: حوزه‌هایی که باید فعال می‌شده، فعال شده است. حساس‌سازی در حوزه دستگاه‌ها و مدیرانی که با فرش ترکمن مرتبط هستند نیز انجام شده و دقیقا مدیران توجیه هستند که موضوع ثبت جهانی فرش ترکمن تا چه اندازه برای ما مهم است.

قول می‌دهم فرش ترکمن ثبت جهانی شود

فرماندار گنبدکاووس با اشاره به وجود برج قابوس در شهرستان گنبد کاووس، اضافه کرد: از زمانی که برج قابوس ثبت جهانی شد ضمن اینکه برای مردم استان یک افتخار محسوب می‌شود ظرفیت فوق العاده‌ای نیز ایجاد کرد که ظرفیت‌های گردشگری گنبد را بیشتر به مردم معرفی کند و این یک برند برای استان شد و مدیران به خوبی دراین زمینه توجیه شدند. من نیز به دلیل علائق شخصی و جایگاه مدیریتی به شدت روی این موضوع حساس هستم و قول می‌دهم که فرش ترکمن ثبت جهانی شود.

کریمی درباره مدت زمان این موضوع  اظهار کرد: پس از برگزاری جشنواره اقوام در گنبد و سپری شدن هفته وحدت همه تمرکز خود را روی همین موضوع می‌گذاریم و بسیج می‌شویم تا آنچه را که دوستان تصمیم گیرنده برای ما شرط گذاشتند یک به یک انجام دهیم.

او درباره تعطیلی بازارچه صنایع دستی گنبد کاووس نیز توضیح داد: در این بخش مشکلاتی وجود دارد. به لحاظ مکان‌یابی جای خوبی برای بازارچه صنایع دستی انتخاب نشده که باید برای آن فکری کنیم، یک سری مشکلات جانبی هم فعالان و تولیدکنندگان صنایع دستی داشتند که با آنها هم صحبت کردیم و در این مباحث به جمع بندی رسیده‌ایم، ضمن اینکه تلاش می‌کنیم مرکز پایانه تخصصی صادرات صنایع دستی در گنبد ایجاد کنیم.

فرماندار گنبدکاووس ادامه داد: ساختمان مناسبی وجود دارد که مالکیت آن قطعی نیست اما تلاش می کنیم این ساختمان بزرگ را که مناسب پایانه تخصصی صادرات صنایع دستی است تملک کرده و در گنبد کاووس راه اندازی کنیم. اگر مرکزپایانه تخصصی صادرات صنایع دستی راه اندازی شود چه در زمینه فرش و چه در زمینه صنایع دستی و حتی تولیدات خانگی ترکمن می تواند بخش عمده ای از انتظارات ما را برطرف کند.

کریمی همچنین در پاسخ به اینکه آیا قبل از تکمیل پرونده ثبت جهانی فرش ترکمن برنامه‌ای برای راه‌اندازی بازارچه فرش در این شهرستان دارد یا خیر، بیان کرد: ما به معنای بازارچه و یا راسته فرش فروش‌ها چیزی نداریم اما به صورت پراکنده در گنبد فروشگاه‌های بسیار بزرگ و قابل توجهی در حوزه فرش ترکمن داریم.

او اعلام کرد: همچنین بازارچه‌های سنتی موردی در گنبد داریم که به صورت فصلی چه در گرگان و چه در گنبد برگزار می‌شوند و تولیدکنندگان فرش ترکمن، محصولات خود را عرضه می‌کنند اما بازاری مثل تبریز، مشهد یا یزد نداریم چرا که آنها به لحاظ تاریخی یک سبقه قدیمی در زمینه تولید فرش دارند اما در شهرستانی مثل گنبد این زمینه وجود ندارد.

نمی‌خواهم توجیه یا دفاع جانبدارانه کنم

فرماندار گنبد کاووس درباره یکی از مشکلات شهرستان گنبد و نبود تابلوهای راهنما برای رسیدن به مقاصد مهم گردشگری نیز توضیح داد: من این موضوع را قبول دارم و آن را جزو یکی از آسیب‌های این حوزه می‌دانم. سه هفته پیش جلسه‌ای در این باره با دوستان اداره کل میراث فرهنگی برگزار کردیم. دستور کار جلسه هم این بود که دستگاه‌های مرتبط مثل میراث، شهرداری، حمل و نقل، راه و شهرسازی یا فرمانداری چه اقداماتی را انجام دهند تا گردشگری که از کشورها یا استان‌های دیگر به گلستان می‌آید، گنبد کاووس را به عنوان دومین شهر بزرگ استان و یکی از شهرهای تاریخی که حرف برای گفتن دارد به شکل ساده‌تری به مردم معرفی کنیم.

کریمی اضافه کرد: مسیرهای دسترسی به مراکز گردشگری گنبد به سختی پیدا می‌شود. این جزو مشکلات ماست و در همان جلسه هم برای دستگاه‌ها یک سری ماموریت مشخص کردیم و قرار شد با محوریت فرمانداری یک سری تابلوهای راهنمای حوزه گردشگری به بهترین و شکیل ترین شکل ممکن تهیه شود. مسوول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبد کاووس نیز ماموریت پیدا کرد که این موضوع را پیگیری کند. همچنین هرکدام از دستگاه‌های دیگر مثل پایانه‌ها، راه و شهرسازی، شهرداری و شورای شهر پیگیری مربوط به هر بخشی را پذیرفتند.

او تصریح کرد: من به شما قول می دهم که طی ۳ تا ۴ ماه آینده دغدغه‌هایی که مطرح کردید و درست هم هست و اصلا نمی‌خواهم توجیه یا دفاع جانبدارانه کنم برطرف کنیم. من به مدیریت خانم آتابای در میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبد کاووس اعتقاد دارم، زیرا او به درستی در این حوزه کار می‌کند.

تشکیل کارگروهی برای نصب اِلمان‌های فرش ترکمن

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبد کاووس نیز، گفت: یکی از وظایفی که این اداره پیگری می‌کند، نصب اِلمان‌هایی از نقوش فرش این منطقه در سطح شهرستان است. اِلمان‌ها و بیوگرافی‌هایی نقوش فرش‌هایی که از ذهن یک مادر ترکمنی  برخواسته است. به همین دلیل در این زمینه کارگروهی تشکیل شده و طراحی‌هایی صورت گرفته است و تا کنون توانستیم یک اِلمان را برای یکی از میدان‌ها طراحی تا بتوانیم آن را قبل از نوروز ۱۳۹۸ نصب کنیم.

مریم آق آتابای درباره چگونگی معرفی افسانه‌ها و فلسفه اِلمان‌های فرش ترکمن، توضیح داد: هر کدام از نقوش فرش ترکمن بیوگرافی دارد برای مثال «ماری گول» یکی از گل‌های اصلی ترکمن است و در ثبت ملی و جهانی به آن توجه شده است. این اِلمان جای پای شتر است و ما سعی کردیم کتیبه‌هایی از این طراحی‌ها و الِمان‌ها داشته باشیم تا آنها را در هر نقطه‌ای از شهر معرفی کنیم. البته قبل از آنکه ما این کار را شروع کنیم، شهرداری گنبد کاووس دور میدان یادبود این شهر چنین کاری را انجام داده است.

او همچنین درباره وضعیت موزه فرش این شهرستان بیان کرد: این موزه در سال ۱۳۹۲ راه اندازی شد و توانستیم تعدادی از فرش‌های موزه را به عنوان نمونه‌هایی از صنایع دستی استان جمع آوری کنیم و به نمایش بگذاریم. تعدادی از این فرش‌ها برگرفته از نقوش اصلی فرش ترکمن است که با سفارش به یک بافنده پیشکسوت ترکمن بافته شده تا نمونه‌هایی از نقوش اصلی فرش ترکمن را داشته باشیم. برای مثال «قبسه گل»، «طغرل گل» و «آینه گل» طرح‌هایی هستند که متاسفانه در چند سال اخیر کمتر در فرش‌های ترکمن استفاده می‌شود وطرح‌های آن را برای احیا به یک بافنده معاصر سفارش دادیم.

یک پروژه ویژه برای شهر گنبد کاووس

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبد کاووس اضافه کرد: بخش دیگری از فرش‌ها نیز با اعتباری که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این کار اختصاص داد، خریداری شده و سعی کردیم از آنها را از اقصی نقاط استان گلستان از جمله آق قلا، کلاله، بندر ترکمن و شهرهایی که قوم ترکمن در آن زندگی می‌کنند، تهیه کنیم. همچنین سعی کردیم فرش‌هایی انتخاب کنیم که مواد اولیه‌ی آن مثل پشم مرینوس، کُرک و ابریشم اصیل و رنگ آمیزی آن گیاهی باشد. در حال حاضر فرش‌های به نمایش درآمده در موزه گنبد کاووس دارای این ویژگی‌ها هستند.   

آق آتابای با بیان اینکه موزه فرش نیازمند اعتبار است و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درصدد است اعتباراتی را برای آن و برج گنبد قابوس در نظر بگیرد تا بتواند این موزه را تکمیل و تجهیز کند، اعلام کرد: در واقع گنبد کاووس موزه نداشت و امیدوارم بتوانیم بعد از تصویب اعتبارات لازم، موزه شرق گلستان را در پارک داریوش ایجاد کنیم. زمین این موزه را شهرداری در اختیارمان گذاشته است تا موزه فرش ترکمن در آن ساخته شود. همچنین امسال مبلغ  یک میلیارد  و ۲۰۰ میلیون تومان برای این پروژه در نظر گرفته شده است. طرح مطالعاتی این موزه که یک پروژه ویژه است نیز آماده شده و فقط باید ساخت آن را شروع کنیم.

او درباره اینکه در حال حاضر گنبد کاووس چند کارگاه قالی بافی دارد؟ توضیح داد: از سال ۱۳۸۴ به بعد مدیریت حوزه فرش ایران به اداره تجارت، صنعت ومعدن سپرده شد و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نمی‌تواند در این زمینه آمار دقیقی بدهد زیرا آمار اصلی دست ما نیست اما با توجه به بسته فرهنگی که اداره میراث برای هنرمندان بافنده دارد تا کنون حدود ۴۸۰  بافندها در حوزه گلیم بافی تحت پوشش ما است.

این مسوول درباره بسته شدن بازارچه صنایع دستی نیز بیان کرد: متاسفانه نبود طرح مطالعاتی برای ایجاد این بازارچه موجب شد که ما در این زمینه با مشکلاتی مواجه شویم. با وجود اینکه این بازارچه در کنار برج قابوس است اما با نداشتن فضای پارکینگی  و برخی مشکلات مهندسی دیگر مواجه است. با قول‌هایی که شهردار و فرماندار گنبد کاووس داده‌اند، فضای مناسبی برای ایجاد بازارچه صنایع دستی به صورت دائمی خواهیم داشت. موضوع زمین آن نیز در شورای اداری مطرح شده است که بتوانیم در جلسه آینده به تصویب برسانیم.

آق آتابای درباره وضعیت گردشگری شهر گنبد کاووس نیز اظهار کرد: به واسطه حضور اقوام مختلف از جمله سیستانی‌ها و بلوچ‌ها، شاهرودی‌ها، کردها و جاذبه‌هایی مثل مجموعه سواری کاری و اسبدوانی، برج جهانی قابوس، دیوار دفاعی گرگان، شهر جرجان و تالاب‌های بین المللی گنبد، مسافران بسیاری از شهرها و استان‌های مجاور داریم. اما نیاز به تبلیغات گسترده برای معرفی شهرستان گنبد کاووس داریم. خوشبختانه امسال برای دومین بار جشنواره فرهنگ و اقوام استان گلستان بعد از گرگان در گنبد کاووس برگزار شد. یکی از نکات مهمی که در سال‌های گذشته تجربه کردیم این بود که به دلیل تنوع فرهنگ و اقوام و نوع پوشش و خوراک آنها استقبال بسیاری از این جشنواره شد و این برگه برنده‌ای است که بتوانیم به صورت دائمی آن را در سطح شهر برگزار کنیم.

انتهای پیام