سوزن دوزی، هنری برای هر زمان

افشین باباحسینی در گفت‎وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: هنرهای دستی تجلی زیبایی‎هایی نشأت گرفته از ذوق و سلیقه مردمان هر دیاری نشان‎دهنده توجه آنان به

پیرامون هزاررنگ و دنیای اطرافشان بوده  و هنر سوزن‎دوزی نیز از این هنرها جدا نیست.

وی سوزن‌دوزی را هنر نقش‌آفرینی با سوزن عنوان کرد و افزود: زمان رواج آن به‎عنوان یک هنر اصیل به‎طور کلی مشخص نیست اما از آنجایی که سوزن دوزی با طبیعت رابطه‎ای تنگاتنگ دارد پس می‎توان آن را در نهاد و سرشت آن یافت .

باباحسینی بیان کرد: سوزن دوزی را نمی‎توان به وقت خاصی اختصاص داد اما اگر بخواهیم زمان به فعلیت رسیدن آن را بررسی کنیم شاید در حدود 100 یا 200 سال پیش از ظهور و آمدن اسلام به ایران مربوط باشد که قومی به نام اسلاوها به ناحی‎ ای از بلوچستان آمده و در آنجا سکونت کردند .

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی لرستان اظهار کرد: این گروه از اسلاوها از طریق جاده ابریشم به این منطقه آمدند و این قوم پرورش کرم ابریشم و به‎دست آوردن نخ از پیله‎های ابریشم و استفاده در پارچه بافی و سوزن دوزی را به زنان بلوچ آموختند .

وی خاطرنشان کرد: قبل از رواج پارچه خارجی این منطقه به لحاظ تامین لباس و پارچه خودکفا بود که به افراد متخصص این کار جولاهک می‎گفتند و زنان بلوچ با ظرافت‎کاری‎های خاص خود هنر سوزن دوزی را رواج می‎دادند که در کنار زنان، مردان نیز به نوبه خود در این امر یاری می‎رساندند .

باباحسینی با بیان اینکه کارهای سخت و خشن این هنر را مردان و کارهای ظریف را زنان بر عهده داشتند، گفت: سوزن دوزی به‎علت زیبایی و شهرتی که پیدا کرده فقط محصوربه این منطقه نیست بلکه آوازه آن فرسنگ‎ها فراتر از اینجا نیز رسیده و خود را به صورت‎های متفاوتی نشان داده است. به‎طوری‎که حتی در بین افرادی که قدرت آن را نداشته باشند تا پی به رموزی که در تار و پود آن وجود دارد ببرند اما از همان ظاهر زیبا و جذاب نهایت استفاده را خواهند برد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی لرستان تصریح کرد: سوزن دوزی هنری بوده که درسایر کشورها جایی برای خود باز نکرده و سازمان صنایع دستی هم به‎علت عدم تقاضای بازار در خارج از کشور اقدام قابل توجهی در این زمینه انجام نداده است با این حال کشورهای حوزه خلیج فارس، پاکستان، هندوستان و کشورهای اروپایی را می‎توان محل فروش نام برد .

وی ادامه داد: نقش و طرح که رکن اساسی در سوزن دوزی به شمارمی‎آید برای هر دوره سند هویتی است که معمولا از نسلی به نسل دیگر منتقل می‎شود. زنان بلوچ ممکن است بر اساس نوع سلیقه و تجربیات خود در نقوش تغییراتی بوجود آورند و نقوش را کم و زیاد کنند اما اصل آن و در واقع هویت آن نقش هرگز از بین نمی‎رود.

باباحسینی بیان کرد: سوزن دوزی در میان بلوچان کشورهای پاکستان، افغانستان و ترکمنستان نیز رواج دارد که سوزن دوزی بلوچان افغان شباهت زیادی با سوزن دوزی ترکمنستان دارد اما سوزن دوزی پاکستان همانند سوزن دوزی ایرانی از ظرافت و لطافت ویژه‎ای برخوردار بوده و تنوع بالای رنگ‎های سوزن دوزی بلوچی، همچنین استفاده از نقوش تاریخی و رمزآلود بر جذابیت سوزن دوزی بلوچی افزوده است.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی لرستان با بیان اینکه شیوه‌های گوناگون این هنر در اکثر مناطق استان و به طور ویژه شهرستان بروجرد رواج دارد، گفت: این رشته مختص استان‌های شمالی و جنوبی و سیستان بلوچستان است و در مورد ثبت و صادرات آن به دلیل اینکه جز رشته‎های بومی استان نیست نمی‎تونیم فعالیتی داشته باشیم.
 

منبع:ایسنا