دولت سیزدهم خزانه را مقروض تحویل گرفت نه خالی

، سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: در دولت قبل علی‌رغم بی‌عملی در افزایش درآمدهای پایدار دولت هزینه‌های جاری به‌ شدت افزایش یافت و به عبارتی دولت قبل با رشد هشت برابری نقدینگی هزینه‌های خود را از جیب مردم تامین کرد، در این‌ بین بیشترین آسیب به قشر متوسط و کم‌درآمد وارد شد و عبور ضریب جینی از ۴۰ واحد بیانگر افزایش فاصله طبقاتی است.

هزینه‌های جاری در دولت گذشته بیش از ۶٫۴ برابر شد؛ برای تامین این هزینه‌ها علاوه بر انتشار قابل‌توجه اوراق مشارکت و انتقال بدهی به دولت فعلی، به اذعان رییس‌کل بانک مرکزی وقت به استفاده از پول پرقدرت روی آورد و نتیجه هم شد عبور نقدینگی از مرز ۴ هزار هزار میلیارد تومان و تورم ۵۰ درصدی؛ تنها در ۵ ماه آخر دولت قبل ۵۴ هزار میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی استقراض شد و این در حالی بود که حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان تخصیص بدون وجود منابع در خزانه گیر کرده بود؛ یعنی دولت سیزدهم خزانه خالی نه خزانه مقروض را تحویل گرفت.

 اگر دولت موفق شود تغییر ریل بودجه یعنی کنترل ریشه‌های تورم و ایجاد رشد اقتصادی را محقق کند و برای شش سال متوالی به رشد اقتصادی هشت درصدی برسیم؛ اقتصاد کشور تازه به سال ۱۳۹۰ برخواهد گشت. بر همین اساس دولت سیزدهم از بدو آغاز فعالیت رویکرد غلط استفاده از پول پرقدرت را ممنوع کرد؛ از سوی دیگر با ایجاد برنامه‌ریزی دقیق موفق به افزایش درآمدهای کشور در بخش درآمدهای نفتی و غیرنفتی شد؛ در اثر همین رویکرد هم علاوه بر تامین هزینه‌های جاری رکورد تاریخی پرداخت ۲۰۰ هزار میلیارد تومان به اشتغال بخش‌های عمرانی به ثبت رسید.

دولت در پایان سال گذشته علاوه بر تامین غیرتورمی هزینه‌های جاری و عمرانی بخش قابل‌توجهی از بدهی اقشار مختلف را هم پرداخت کرد؛ حتی تنخواه ۵۴ هزار میلیارد تومانی که صرف خاصه‌خرجی‌های دولت قبل شده بود را تسویه نمود. همین رویکرد منجر به منفی شدن رشد نقدینگی بعد ۹ سال در فروردین امسال شد.

البته باید گفت غلبه کامل بر معضلات کهنه ساختاری بودجه نیازمند برنامه‌ریزی و اندیشیدن تمهیداتی است که مسلما طی دوره مالی یک‌ساله امکان‌پذیر نمی‌‏باشد. در مورداستفاده از تنخواه‌گردان خزانه، برای ماه‌های ابتدایی سال، با عنایت به تاخیر در کسب درآمدها و الزام به پرداخت هزینه‌ها در زمان سررسید آنها، عموما دولت در ماه‌های اولیه سال از تنخواه استفاده می‌کند و به‌تدریج طی سال، با تامین درآمدها و منابع بودجه عمومی کشور، تنخواه‌گردان خزانه را تسویه می‌کند، اما دولت سیزدهم هزینه‌های کشور در دو ماه ابتدایی سال را بدون استفاده از این تنخواه انجام داد.

دولت در ماه‌های ابتدایی سال علاوه بر تمرکز بر افزایش درآمدها بر استفاده از ابزارهای غیرتورمی تاکید کرد؛ یکی از این راه‌ها استفاده از منابع موضوع ماده (۱۲۵) قانون محاسبات عمومی کشور است. مطابق این ماده «خزانه مجاز است برای رفع احتیاجات خود از موجودی حساب‌های اختصاصی ازجمله حساب تمرکز درآمد شرکت‌های دولتی و سپرده موقتا استفاده نماید مشروط بر اینکه بلافاصله پس از درخواست سازمان ذی‌ربط وجوه استفاده شده را مسترد دارد.»

مزیت این روش این است که از وجوه راکد می‌توان بهره برد و بلافاصله با اعلام نیاز، تنخواه تسویه می‌شود. در هر صورت دولت بر تبعات و اثرات کسری بودجه و مزمن شدن آن و راه‌های تامین و نتایج به‌کارگیری آنها وقوف کامل دارد و در هر برهه زمانی از بهترین گزینه قابل‌اجرا استفاده کرده است. ضمن اینکه همواره خود را متعهد به تسویه بدهی‌ها دانسته و شاهد این مدعا تسویه کامل اوراق سررسید شده در سال گذشته و در ماه‌های اخیر است.