در دیدار هنرمندان با رییس‌جمهور چه دغدغه‌هایی مطرح شد؟

شب گذشته دیدار و ضیافت افطار حسن روحانی، رییس‌جمهور با حضور تعدادی از هنرمندان عرصه‌های مختلف، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و حسین انتظامی و هنرمندانی از جمله نادر برهانی مرند، لوریس چکناواریان، سیدجمال ساداتیان، حسین فرح‌بخش، منوچهر شاهسواری، احمد عربانی، حمیدرضا نوربخش، مرتضی رزاق کریمی، بهروز شعیبی، ایرج راد، هادی حیدری، شهرام گیل‌آبادی، فریدون جیرانی، مرتضی شایسته، رضا خلج، شاهین فرهت، شهرام کرمی، بهرام شفیعی، علیرضا تابش و مانی رهنما  برگزار شد. 

برای اطلاع از آنچه هنرمندان در این نشست با رییس‌جمهور گفتند و دغدغه‌هایی که مطرح کردند با ایرج راد گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

*شما یکی از مهمان‌های افطاری رئیس جمهور بودید. فضا چطور بود و چه بحث‌هایی مطرح شد، چون شما همیشه در این سال‌ها دغدغه تئاتر را داشتید.

کسانی که آنجا بودند هر کدام به فراخور حال درباره رشته‌ای که مرتبط با آنهاست صحبت‌هایی را مطرح کردند و اشکالات یا انتقاداتی را گفتند. درباره تئاتر هم از طرف مدیرعامل خانه تئاتر مطالبی مطرح شد، هم من یک سری مسائل کلی که الان مدت‌هاست به دنبال انجام آن هستیم برای تسریع آن مطالبی را گفتم. مطالبی که من گفتم درباره امنیت شغلی، حقوق ایام بیکاری و انجمن صنفی هنرمندان بود. به خاطر اینکه از برنامه چهارم توسعه قرار بر این بود که چنین کاری شکل بگیرد ولی متاسفانه انجام نشد، تا اینکه در برنامه ششم توسعه مجددا این مسائل مطرح شد و قرار شد در سال اول راهکارهای این مساله از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین شود و برای تصویب به مجلس شورای اسلامی تصویب شود. متاسفانه در سال اول چنین کاری انجام نشد ولی در سال ۹۷ بالاخره من این مساله را عنوان کردم و  دوستان دیگری هم از این قضیه پشتیبانی کردند که این کار به سرانجام برسد و تکلیف مساله امنیت شغلی جامعه هنری مشخص شود.

*این فقط نظر شما بود یا صنف‌های دیگر هم با آن موافق هستند.

دوستان در صنف‌های دیگر هم در جریان قرار گرفتند و خوشبختانه از حدود هفت، هشت ماه پیش جلساتی در روزهای چهارشنبه –البته نه به طور دائم، با وقفه‌هایی- تشکیل شد که کلیه صنوف در آن حضور داشتند. یعنی علاوه بر خانه تئاتر، خانه سینما، خانه موسیقی و همینطور صنوف دیگری که در زمینه مطبوعات بودند و کسانی که در زمینه‌های هنرهای تجسمی فعالیت دارند، نماینده‌های همه اینها پیگیرانه در این جلسات حضور پیدا کردند.

ما براساس مساله امنیت شغلی و حقوق ایام بیکاری، آیین‌نامه‌هایی تنظیم کردیم و از طرف صنوف مختلف تعیین وتصویب شد. الان بیشتر درباره مساله انجمن صنفی که پیگیرانه به دنبالش هستیم که همه صنوف باشند، درحقیقت شامل نوعی قانون کار باشد که بتواند شکل واقعی خودش را پیدا کند. من این را عنوان کردم و خواهش کردم در این مساله تسریع شود و باز نیمه‌کاره باقی نماند. آقای رئیس جمهور درباره آنچه دیگران گفتند و آنچه ما گفتیم مستقیما جوابی ندادند و اینها را به وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی ارجاع دادند که پیگیر این مسائل و موضوعاتی که مطرح شده باشند و گزارش چگونگی این کارها را هم اعلام کنند. در ادامه صحبت هم آقای رئیس جمهور به مسائل دیگری پرداختند که آنها هم درباره بعضی از مسائلی بود که آگاهی از آن می توانست برای جامعه هنری کمک‌کننده باشد ولی آنچه جامعه هنری تقاضا کردند نکاتی بود که به وزیر ارجاع داده شد برای پیگیری و اجرایی شدن.

*احتمالا با توجه به وضعیت و شرایط اقتصادی کشور رئیس جمهور هم خواسته‌هایی از اهالی هنر داشتند.

دراین باره حرفی زده نشد ولی طبیعتا نقش خود هنرمندان و کسانی که در زمینه‌های مختلف هنری و فرهنگی کار می‌کنند و تاثیرات آنها بر جامعه و کارهایی که می‌توانند در زمینه‌های مختلف انجام بدهند مشخص است. نقش پررنگ کسانی که در این زمینه‌ها و عرصه‌ها کار می‌کنند بر کسی پوشیده نیست و طبیعتا باید حمایت شوند تا بشود از توانمندی‌های آنها به صورت گسترده استفاده شود. ایشان خواسته‌ای نداشتند ولی آنچه هنرمندان مطرح کردند در ارتباط با مسائلی که برای گسترش فضاهای فرهنگی و ارتباطهای فرهنگی و تولیدات در این زمینه‌ها بود که برای مردم بود. تاییدیه ایشان بر این بود که جامعه هنری توانمندی‌های مختلف در عرصه‌های فرهنگی دارد و می‌تواند کمک‌کننده باشد و برای گسترش فضاهای فرهنگی و فرهنگ کشور تاثیرگذار باشد.

بیشتر در زمینه مسائل کتاب، موسیقی، تئاتر و سینما صحبت شد.

*اشاره به اینکه اخیرا تئاتری دیده باشند که نشد؟

نه. ولی یکی از دوستان ما یک تقاضایی کردند که بسیار بجا بود. از ایشان تقاضا کردند که به دیدن تئاتر بیایند. خود من هم در صحبت‌های خصوصی این موضوع را به ایشان گفتم و این را تاکید کردم و خواستم حتما به دیدن تئاترها بیایند تا در جریان کارهایی که هنرمندان تئاتر انجام می‌دهند قرار بگیرند.

*نظرشان چه بود؟

گفتند که حتما برای دیدن تئاتر خواهند آمد.

*الان اگر بخواهید تئاتری را توصیه کنید که ایشان ببینند...

من همه تئاترها را ندیدم.

*کلا تئاتری که فکر می‌کنید باید دیدنش را به یک رئیس جمهور توصیه کرد چه تئاتری است؟

الان نمی‌توانم بگویم. به عقیده من برای رئیس جمهور دیدن اکثر تئاترها توصیه می‌شود. به خاطر اینکه تئاتر در یک راه و روندی است که آشنایی با کیفیت و تمامیت آن می‌تواند باعث شناخت بیشتر تئاتر و جامعه تئاتر شود. می‌شود تئاترهایی را پیشنهاد کرد که الان روی صحنه هستند.

*شما همچنان گلایه‌هایتان را درباره اینکه ستاره‌های سینما وارد تئاتر شدند دارید؟

این مسائل البته آنجا مطرح نشد و جایش نبود. ولی در کل هنرمندانی داریم که اصلا از تئاتر به سینما رفتند و با تئاتر آشنایی دارند. اما اگر فقط به صرف اینکه به تئاتر بیاید به دلیل اینکه فروش بیشتر داشته باشد و شخصی هم که به تئاتر می‌آید با تئاتر آشنایی نداشته باشد، آموزش‌های لازم را در زمینه تئاتر ندیده باشد و صرفا به خاطره چهره وارد تئاتر شود، هم به ضرر خود آن فرد خواهد بود و هم نفعی برای تئاتر نخواهد داشت. هر کسی می‌تواند در هر زمینه‌ای اگر آشنایی کامل داشته باشد توانایی خودش را عرضه کند، این خوب است.

*الان ولی هنرمندان تئاتر در سال‌های اخیر در سینما درخشیده‌اند. هادی حجازی فر و هوتن شکیبا و ...

طبیعتا بازیگرانی که از دل تئاتر به سینما رفته اند به دلیل سابقه قبلی که در تئاتر داشتند و تجربه‌هایی که در این زمینه داشتند، به اضافه یاد گرفتن تکنیک‌هایی که در سینما لازم است در نظر گرفته شود، توانستند اکثرا موفق باشند و موفق بودند. خیلی جاها سینما از طریق هنرمندان تئاتر تقویت شده. ولی اینکه کسی صرفا کار سینما کرده باشد، بخواهد به تئاتر بیاید او هم باید علاقمند باشد، نه اینکه فقط آمده باشد روی صحنه و به عنوان اعتبار صحنه خواسته باشد کاری انجام بدهد، این به نفع خودش هم نیست. باید آشنایی با تئاتر داشته باشد و بعد به این کار گرایش داشته باشد. در حقیقت نه به خاطر چهره به تئاتر آمده باشد به خاطر علاقه واقعی و خواستن کار و اجرای تئاتری با شناخت کامل آمده باشد. این متفاوت است.