بلاکچِین آینده هنر را امن‌تر می‌کند/ فراهم شدن نقد تکنولوژیک آثار

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نمایش آثار سه نسل از هنرمندان نامی کشور و معرفی پروژه کاما چِین (فرآیند ثبت آثار هنری در بلاک‌چِین) تلفیقی از هنر و تکنولوژی با حضور جاوید رمضانی کارشناس هنری، فاروق مظلومی منتقد، وهاب منتظری وکیل پایه یک دادگستری، رضا رهنما کارشناس ارشد آی تی و مونا خوش اقبال مدیر موسس مجموعه فرهنگی هنری کاما شنبه ۱۱ آبان در گالری کاما برگزار شد. مونا خوش‌اقبال مدیر گالری کاما در ابتدای نشست گفت: آثار ۳۷ هنرمند و از هر کدام ۵ اثر در بلاک‌چِین به صورت مستقیم توسط هنرمندان ثبت شده است که عصر روز گذشته نیز ۲ اثر از هنرمندان در گالری باروک به نمایش گذاشته شد.

یکی از معضلات ما در دنیای امروز هنر با وجود کپی‌های بسیاری که از آثار هنری وجود دارد و قابل تشخیص هم نیستند، مساله اصالت و ثبت اصالت استوی درباره لزوم ثبت اصالت هنری اظهار کرد: یکی از معضلات ما در دنیای امروز هنر با وجود کپی‌های بسیاری که از آثار هنری وجود دارد و قابل تشخیص هم نیستند، مساله اصالت و ثبت اصالت است. تیم کاما با تلاش یک سال و نیمه، توانست فناوری متشکل از تکنولوژی و هنر را شکل دهد تا هر کسی که درگیر این حوزه است، از پیشینه و اصالت اثر مطلع شود.

رضا رهنمای مقدم مدیر آی‌تی مجموعه کاما در توضیح عملکرد این سیستم گفت: این پروژه بر اساس بلاک‌چِین نوشته شده است البته اینطور به نظر می‌رسد که مشابه سیستم بیت کوین است اما این تکنولوژی، پایه‌ای قدیمی دارد و بر اساس انتقال اطلاعت پِیر تو پِیر است اما کلیت آن به این شکل است که فقط یک ارگان بر آن نظارت دارد.

وی با توضیح برخی پروتکل‌های داخلی مجموعه کاما، بیان کرد: استفاده ما در بلاک‌چِین دیتابیسی است اما فرق آن با دیتابیس معمولی این است که در دسترس است و هر کسی می‌تواند دسترسی داشته باشد اما قابل تغییر نیست چون بر اساس رمزارزها فعال شده است و این رمز ارزها، ارزهایی هستند که بر پایه تکنولوژی بلاک چین فعال هستند. یک اثر به عنوان یک ارزش یا وَلِت و برای هر فردی نیز یک ولت دیگر ثبت می‌شود. ولتی که برای یک اثر تعیین می‌شود قابل نظارت چند نفری است.

به گفته رهنمای مقدم، بلاک‌چین کاما بر اساس بلاک‌چین نِم نوشته شده است چون سرعت بالاتر و امکانات بیشتری دارد.

وی در توضیح امنیت این سیستم نیز گفت: تگ‌های شرکت ان اف سی ای پشت آثار چسبانده می‌شوند و به مانند هولوگرام عمل می‌کنند. این تگ‌ها، آیدی‌های یونیکی به ما می‌دهد و هیچگاه تگی با آیدی مشابه تولید نمی‌شود. اطلاعات برای هر اثر و تگ مربوطه متفاوت است و وقتی به اثر الصاق می‌شوند فعال هستند و این خاصیت را دارند که کپی نشوند. این تگ‌ها بر اساس الگوریتم‌هایی که خودمان تعیین کردیم، نوشته شده‌اند و غیرقابل هک شدن هستند.

مدیر آی‌تی کاما در پاسخ به مهر درباره پیش‌بینی جعل شدن آثار در بلک‌چِین گفت: تگ را می‌توانیم تغییر دهیم اما حقیقت این است که هک کردن این سیستم واقعا غیرممکن است. حتی اگر کامپیوترهای کوانتومی نیز بتوانند اقدام برای هک کردن کنند چون الگوریتم ساده‌ای ندارد، ممکن نخواهد بود.

فاروق مظلومی نیز با بیان اینکه در حال حاضر تنها داده‌های توصیفی آثار هنری در بلاک‌چین وارد شده‌اند، گفت: در مرحله ابتدایی بعد از ورود داده‌های توصیفی، ورود داده‌های هندسی را پیشنهاد دادم چون می‌توانیم چندین لایه اطلاعاتی توصیفی و هندسی را شاهد باشیم و این موضوع، منجر به مطالعات تطبیقی می‌شود. چراکه هنرمندان از اصالت‌سنجی ناقص آثارشان ناراضی هستند.

وی افزود: با روی کار آمدن بلاک‌چِین، امکان نقد تکنولوژی آثار هنری نیز پدید خواهد آمد.

رهنمای مقدم نیز گفت: تداوم اصالت نیز مهم است و بحث این است که وقتی تگ روی اثری نصب می‌شود ثبت شدن روی بلاک‌چِین است و انتقال و ثبت اطلاعات انجام شده است. تضمین اجرایی، بودن روی بلاک چین است و قطعا اگر تکنولوزیرجدیدی بیاید برای انتقال تکنولوژی جدید اقدام می‌شود.

خوش‌اقبال در ادامه در پاسخ به اینکه آیا هنرمندان غیر از هنرمندان گالری کاما نیز می‌توانند از این سیستم بهره‌مند شوند، گفت: بلاک چِین، فقط مختص به کاما نیست؛ ما مجموعه‌ای داریم که مراحل ثبت آن در داخل و خارج کشور ادامه دارد. پروژه‌های کاما در سطح ملی و برای همه هنرمندان پیش‌بینی شده است و جامعه هنری را پوشش می‌دهیم. بنابراین این روند، مستلزم این است که مالکان آثار درخواست دهند تا آثارشان در این سیستم ثبت شوند.

وی در پاسخ به مهر درباره رایزنی با ارگان‌های ف هنگی هنری به منظور استفاده از این سیستم امنیتی بالا بیان کرد: در حال رایزنی با فرهنگستان هنر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم. همچنین آمادگی داریم تا هنرمندان و مجموعه‌داران، آثارشان را در بلاک‌چِین ثبت کنند.

خوش‌اقبال نیز تاکید کرد: مجموعه کاما، وظیفه الصاق تگ و نگاه داشتن آن را دارد و دخالتی در تعیین اصالت اثر نداریم.

وهاب منتظری وکیل مجموعه کاما نیز درباره بار حقوقی این سیستم گفت: ما در بلاک چین درباره مالکیت فکری و معنویت اثر صحبت می‌کنیم چیزی که عمرش در ایران شاید به ۸۰ سال برسد. مالکیت فکری صنعتی در سایت قوه قضاییه قابل پیگیری است اما هیچ صحبتی از ثبت مالکیت فرهنگی هنری نشده است. طبق قانون مدنی ایران، ثبت این سند که توسط هنرمند درخواست داده شده و مهر دادگستری دارد قابل استناد است و قوه قضاییه اعلام کرده هر چه ثبت شود می‌تواند معترض هم داشته باشد و بررسی خواهد شد. قرار نیست اگر بلاک چین ثبت کند، نظر کارشناس وحی منزل باشد.

وی افزود: کارشناسی، فرآیندی جدا است و منِ نوعی به عنوان یک خریدار هزینه کارشناسی را پرداخت می‌کنم و با سند صحت و سند کارشناسی به کاما چین می‌آید اما باز هم ممکن است اثرم مدعی داشته باشد.

رمضانی در پایان بیان کرد: بلاک‌چِین در حال علمی کردن و در چارچوب قرار دادن اصالت سنجی آثار هنری است و عزم داریم آینده هنر را امن‌تر کنیم.