بررسی ضرورت بازنگری در شیوه آموزش هنرهای تجسمی

به نقل از ستاد خبری یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، بخش «کجا ایستاده‌ایم» در دومین روز ‏خود به سخنرانی دکتر «حامد کیا» عضو انجمن جامعه‬ شناسی ایران و انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات و ‏بررسی نسبت آموزش با خلاقیت در هنرهای تجسمی اختصاص داشت.‏

مؤلف کتاب «شکل‌گیری سوژه سیاسی در دانشگاه پسا انقلابی»، سخنان خود را با موضوع «معاصریت پریشان ‏در نظام آموزشی عالی هنر» و تمایز دو رویکرد هستی‌شناسی آموزش عالی هنر در ایران یعنی «تولید هنرمند ‏آوانگارد» و «تربیت هنرمند معاصر» و طرح این سوال که چرا پدیدۀ معاصریت در نظام عالی آموزش هنر ایران ‏دچار پریشانی و از هم گسیختگی است، آغاز کرد.‏

کیا با اشاره به اینکه به غیر از ادبیات و تاریخ هنر، هنر بصری شکلی پایدار و مسلط در ایران داشته است، ‏گفت: هنر بصری از نگارگری گرفته می‌شود و در دورۀ قاجاریۀ و مواجه نقاشان ایرانی، کمال‌الملک و شاگردان ‏او، با آثار غربی، باعث تحول در هنر بصری ایران شد که این رویکرد در ادامه حرکت خود به تأسیس هنرستان هنرهای زیبا، در زمان پهلوی اول، منجر شد. اما آنچه در این میان به دغدغه‌ای جدید در هنر ایران ‏تبدیل شد مفهوم «مدرن» و در ادبیات آن زمان، «آوانگارد» بودن بود.‌

وی در ادامه بررسی شیوه‌های مختلف آموزشی در دوره‌های مختلف تاریخی «اصالت صورت بیانی هنر» ‏به‌‬ مثابه امر مدرن را مرکز اصلی تفکر و نظام آموزشی در دوره‌های آتی دانست و تصریح کرد: مدرن بودن و ‏آوانگارد شدن در دوران پهلوی دوم با حمایت‌های سیاسی دربار همراه شد، اما یک چیز در این میان تبدیل ‏به مرکزیتی شد، که تا امروز ساختار آموزش عالی هنر ایران است و آن هم بازتاب عینی رویدادهای سیاسی ‏و بازتاب شیوه ارتباط ایران با دیگر فرهنگ‌ها بوده است.‏

این پژوهشگر در مرور هنر انقلاب و تغییر رویکرد جامعه هنری توضیح داد: بعد از انقلاب، دیگر هنرمند ‏آوانگارد بودن جایگاه و اهمیت گذشته را نداشت و هنرمند مکتبی و انقلابی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. اما این ‏رویکرد هم با تغییر و تحول‌های سیاسی و به دنبال آن فرهنگی دوباره با دغدغه‌های آوانگاردگرایی پیوند ‏خورد که البته پایه‬‌گذار آن دانشجوها بودند. در این روند، نظام آموزش عالی هنر ایران به برنامه‌ای برای ‏‏ «تولید هنرمند آوانگارد» تبدیل شد که بر خلاف مفهوم «تربیت هنرمند معاصر» است.‏

کیا در خاتمه بازنگری در شیوه نظام آموزش عالی و منابع علمی، همسو شدن با جریان‌های روز و کاربردی را مهمترین اقدام در حوزه آموزش و ایجاد تحول در هنرهای تجسمی دانست و حضور افراد متخصص و دانشگاهی در رأس اصولی بودن این تغییرات عنوان کرد.‏

نشست‌های تخصصی یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی روز پنجشنبه (۱۸ بهمن ماه) ساعت ۱۸ با ‏موضوع جامعه و خلاقیت در هنرهای تجسمی در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان ادامه خواهد داشت.‏

انتهای پیام