کارنامه «اوج» در آستانه هشت سالگی/ موعد بازنگری و آسیب‌شناسی است

به گزارش خبرنگار مهر، امروز ۲۷ خردادماه هشتمین سالروز تأسیس سازمان هنری رسانه‌ای «اوج» است؛ سازمانی که در این سال‌ها تحت ریاست احسان محمدحسنی قرار داشته و علاوه‌بر فعالیت‌های کلان فرهنگی حضوری جدی و پررنگ در عرصه تولید آثار سینمایی و تلویزیونی داشته و توانسته آثار قابل دفاعی همچون «بادیگارد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، «تنگه ابوقریب» ساخته بهرام توکلی، «ایستاده در غبار» ساخته محمدحسین مهدویان، فصل پنجم سریال «پایتخت» ساخته سیروس مقدم و… را به سرانجام برساند. اوج به همین پشتوانه و در کمتر از یک دهه جایگاه خود را به‌عنوان یکی از کمپانی‌های مهم فیلمسازی کشور تثبیت کرده است.

یکی از تلاش‌های «اوج» در این چند ساله این بوده که بر خلاف روال مرسوم نهادهای سرمایه‌گذار دولتی که تنها با طیفی خاص که متناسب با سیاست‌هایشان همکاری داشته‌اند، با افرادی از جریان‌های مختلف کار کرده و در این مسیر تجربه‌های موفقی را هم پشت‌سر گذاشته است.

اما با این وجود طبیعتاً انتقادهایی هم نسبت به عملکرد این سازمان وجود داشته است؛ مهمترین این انتقادات هم این بوده که سازمان اوج در مواردی مانند عابربانک برای فیلمسازان طیف‌های مختلف ظاهر شده و از آنجایی که به لحاظ مالی شرایط مناسبی دارد، تعادل موجود در میدان رقابت با تولیدکنندگان بخش خصوصی را برهم زده است. محمدحسنی اما در نشستی که در تابستان سال ۹۶ با خبرنگاران داشت به طور تلویحی این انتقادات را رد و عنوان کرد: «یکی از افتخارات اوج این است که بستری برای شناسایی استعدادهای خوش ذوق و مؤمن و محل رشد این جوانان است و در این ۶ سال مثل یک آزمایشگاه عمل کرده و می‌توان آن را مانند پژوهشگاه رویان دانست.»

به مناسبت هشتمین سالروز تأسیس این سازمان با محمدحسین لطیفی و مسعود ده‌نمکی که پیش از این با ساخت سریال «سر دلبران» و فیلم «زندانی ها» با اوج همکاری داشته‌اند و همچنین محمدرضا ورزی که کارگردانی مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» را در کارنامه خود دارد، به گفتگو نشستیم تا آن‌ها از نگاه خود نقاط ضعف و قوت این سازمان از ابتدای فعالیت تا به امروز را فهرست کنند.

ملاک «خودی بودن» است!؟

محمدحسین لطیفی که سابقه همکاری با سازمان «اوج» در پروژه تلویزیونی «سر دلبران» را داشته است، درباره عملکرد این سازمان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: سازمان رسانه‌ای «اوج» یک سازمان قوی و مؤثر با بنیه مالی قابل توجه در فضای سینما و تلویزیون این سال‌ها بوده است اما به نظر می‌رسد استراتژی واحد و مدونی در انتخاب پروژه‌ها وجود نداشته، یا اگر استراتژی بوده درست اجرا نشده است.

کارگردان «روز سوم» ادامه داد: بعضی از پروژه‌هایی که این سازمان تولید کرده، شروع خوبی نداشته و قاعدتاً به نتیجه خوبی نرسیده است. من به‌عنوان یک برادر خونی، فیلمسازی که با این دوستان آشنا هستم و انرژی و علاقه‌شان را می‌شناسم باید بگویم، شاید در بعضی انتخاب‌ها خودی بودن ملاک بوده و نتیجه به دلیل همین روابط محفلی در خور این سازمان و چشم اندازهایی که دارد، نشده است.

لطیفی در بخش دیگری از سخنانش گفت: استفاده از نظر سینماگران و کارشناسان دلسوز از هر قشری که هستند می‌تواند تهیه و تدوین یک استراتژی را ممکن سازد. پس از آن شیوه نظارتی باید وجود داشته باشد تا محصولات، از یک نظام فکری و کیفیتی پیروی کنند.

کارگردان مجموعه «صاحبدلان» ادامه داد: متأسفانه در فضای سینما معمولاً درباره منفعت مالی همکاری با سازمان اوج صحبت می‌شود. این معرفی و تبلیغ خوبی برای این مجموعه که کار فرهنگی می‌کند، نیست. شاید بهترین تعریف و تبلیغ برای یک نهاد فرهنگی و سینمایی این باشد که من با آن همکاری می‌کنم چون می‌توانم مسائلی را مطرح کنم که در همه موسسه‌ها و نهادها نمی‌شود.

لطیفی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به فضای همکاری در این سازمان گفت: سال‌هاست که ما در سینما و تلویزیون، احترامی که لازم است، ندیده‌ایم اما دوستان در اوج رفتاری محترمانه با سینماگران و هنرمندان دارند و این ویژگی خوب را در تمام این سال‌ها حفظ کرده‌اند.

امتیاز میدان‌دادن به جوان‌ترها

محمدرضا ورزی کارگردان باسابقه سریال‌های تلویزیونی هم به خبرنگار مهر گفت: عملکرد سازمان اوج در تولید فیلم، سریال و مستند قابل توجه و در فضای رسانه مؤثر و مفید است. هر چند همه آثاری که تولید شده به یک اندازه موفق نبوده‌اند، اما حاصل سیاستگذاری‌ها و انتخاب‌های اوج امیدوارکننده و موفق بوده است.

این کارگردان ادامه داد: شما اگر بررسی کنید متوجه می‌شوید که هیچ نهاد و ارگانی مانند اوج تنوع محصول نداشته، ضمناً هیچ نهادی به اندازه اوج به جوان‌ها میدان کار نداده، برای آنها فرصت نساخته و حمایت و هدایتشان نکرده است. من بسیاری از مستندهای اوج را دیده و مخاطب این آثار هستم. بسیاری از سازندگان این آثار، جوان‌هایی مستعد، خلاق و مبتکر هستند.

ورزی: ما نباید فکر کنیم سازمانی با ابعاد اوج فقط بیگ پروداکشن تولید کند بلکه اندیشه و نگاه حرفه‌ای در کار رسانه مهم است. می‌شود این دغدغه را در درام خانوادگی، فیلم کودک یا حتی سینمای اجتماعی هم آورد این نویسنده و کارگردان در بخش دیگری از سخنانش گفت: ما نباید فکر کنیم سازمانی با ابعاد اوج فقط بیگ پروداکشن تولید کند بلکه اندیشه و نگاه حرفه‌ای در کار رسانه مهم است. می‌شود این دغدغه را در درام خانوادگی، فیلم کودک یا حتی سینمای اجتماعی هم آورد. سریالی مانند «پایتخت» یکی از بهترین دستاوردهای این سازمان در حوزه تلویزیون است. در کنار آن، نمی‌شود از جذابیت و عظمت «به وقت شام» غافل شد. تنوع محصول و ورود به حوزه‌های مختلف تجربه‌های بسیاری برای این دوستان به همراه آورده است که می‌تواند مسیر حرکت آنها را در آینده هموار کند.

ورزی درباره جایگاه سازمان رسانه‌ای اوج بین سینماگران گفت: دوستانی که با این سازمان همکاری کرده‌اند، راضی بوده و حاصل کارشان هم نمره قبولی می‌گیرد. چهره‌های شاخص و معتبری با این مجموعه کار کرده‌اند و این قابل توجه است. در بخشی هم که اوج به عنوان یک نهاد فرهنگی باید کشف استعداد و حمایت می‌کرده، واقعاً خوب عمل کرده و جوان‌های بسیاری از دل همکاری با این سازمان کشف و دیده شده‌اند. امیدوارم این حرکت، همچنان دغدغه مدیران این سازمان باشد.

این کارگردان اظهار کرد: انتقادها و حتی هجمه‌هایی به این سازمان وجود دارد که بعضی منصفانه و برخی ناعادلانه است. هر نهادی، نقاط ضعف و قوت دارد و اوج در آینده باید نقاط قوتش را تقویت و پررنگ‌تر کند. امروز این سازمان، جایگاه معتبری بین سینماگران دارد و یک کمپانی بزرگ و تعیین‌کننده است که محصولاتش دیده و ارزیابی می‌شود. این جایگاه نباید مخدوش شود.

«اوج» در فضای صمیمی انتقادات را بشنود

مسعود ده‌نمکی کارگردان فیلم سینمایی «زندانی‌ها» که نوروز امسال روی پرده سینماها بود نیز درباره عملکرد این سازمان ضمن ارائه پیشنهاداتی به خبرنگار مهر  گفت: به نظرم سازمان اوج در هشتمین سالگرد تاسیس خود باید یک بازنگری و آسیب شناسی اساسی در روند خود انجام دهد.

وی افزود: اوج از منتقدان دعوت کند تا در فضای صمیمی انتقادات را بشنود و بتواند برای ادامه روند کاری خود تصمیماتی درست و تدابیری شاخص را اتخاذ کند.

کارگردان فیلم سینمایی «اخراجی‌ها» روند فعلی سازمان اوج را رو به رشد دانست و اظهار کرد: روند کلی اوج در طول این سال‌ها همواره در حال تکامل بوده است. ورود بچه‌های سازمان اوج به عرصه نمایش، تبلیغات و اکران می‌تواند گامی در جهت تکمیل چرخه صنعت، سینما و هنر باشد؛ اقدامی که در سال‌های اخیر شاهد آن بودیم و سازمان اوج را از یک تولیدکننده صرف به یک کمپانی فیلمسازی که در همه وجوه دستی بر آتش دارد تبدیل کرده است.

ده نمکی افزود: کارنامه سازمان اوج کارنامه قابل دفاعی است. رویکرد جوان گرایی که در ابتدا هم فلسفه وجودی شکل گیری اوج بوده، بسیار ارزشمند است و می‌تواند الگویی باشد برای سایر ارگان‌ها و سازمان‌هایی که مشابه اوج فعالیت می‌کنند.

کارگردان «رسوایی» بیان کرد: توجه به فیلم اولی‌ها در کنار با تجربه‌های عرصه سینما سبد فرهنگی است که همیشه مورد غفلت قرار گرفته و با روی کار آمدن دوستان در سازمان اوج این مسئله به خوبی حل شده است.

ده نمکی در پایان با اشاره به لزوم ورود سازمان اوج به ساخت آثار طنز با مضامین انقلابی اظهار کرد: به نظر بنده دستِ گفتمان انقلاب در حوزه اجتماعی و طنز خالی است. سبک زندگی ایرانی اسلامی باید در فیلم‌ها مورد توجه قرار بگیرد و پیشنهادم به سازمان اوج این است که روی موضوعات اجتماعی و زبان طنز بیشتر تمرکز کند چرا که بر اساس مخاطب شناسی مردم ایران، حوزه طنز طرفدار بسیاری دارد و می‌توان گفتمان انقلابی را در بستر طنز باز تعریف کرد.