زیر و بم بودجه‌ی ۹۸ سینما / از حذفیات تا فرصت باقی‌مانده برای ستاره‌دارها

به گزارش ایسنا جدول کلی برنامه و بودجه سال ۹۸ سازمان امور سینمایی و سمعی بصری و مؤسسات مرتبط بر اساس مدل بودجه‌ریزی عملیاتی ۱۵ اردیبهشت‌ماه اعلام شد. این جدول که شامل برنامه و بودجه سال ۹۸ سازمان سینمایی است توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، بنیاد سینمایی فارابی، مؤسسه سینما شهر، انجمن سینمای جوانان ایران و خانه سینما به عنوان بازوی اجرایی سازمان سینمایی و محوریت حمایت از سینمای مستند و انیمیشن، سینمای حرفه‌ای ، توسعه زیرساخت و سالن نمایش فیلم، فیلم کوتاه و توسعه دانش فیلم‌سازی و فعالیت‌های جمعی و صنفی و رفاهی سینماگران و سایر فعالیت‌ها که توسط ستاد مرکزی سازمان اجرا خواهد شد و همچنین فعالیت ردیف ۴ در بخش سایر فعالیت ها در عرصه حفاظت و غنی‌سازی اسناد و میراث سینمایی کشور که توسط موزه سینما اجرا می‌شود، همراه با ارائه توضیحاتی منتشر شد.

اما با این اوصاف در بخش‌هایی از آن همچنان ابهاماتی وجود دارد و منابع خبری مختلف برداشت‌های متفاوتی از این جداول داشته‌اند. بر همین اساس ایسنا گفت‌وگویی با رمضانعلی حیدری خلیلی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی که مسئولیت انجام و تهیه این برنامه را بر عهده داشته انجام داده است.

این مدیر سینمایی در این نشست به برنامه‌های کلان سازمان سینمایی و وزارت ارشاد، تغییرات اعمال شده در جداول عملکردی سازمان سینمایی و ... اشاره کرد که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

رمضانعلی حیدری خلیلی در ابتدای صحبت‌های خود، انتشار برنامه و بودجه سازمان سینمایی و عملکرد آن و سایر اقدامات محوری که در راستای کلان برنامه شفاف سازی وزارت ارشاد است را به نفع سازمان سینمایی و سینمای کشور و حق طبیعی برای فعالان و دست اندرکاران سینما که نقش اصلی را در تولید، عرضه و نمایش و سایر کسب و کارهای سینمای دارند، دانست و استمرار آنرا برای ورود سرمایه جدید به سینما و ایجاد نظم و انضباط مالی مفید ارزیابی کرد.

بودجه، قانون، کلان برنامه‌ها و اقدامات حیاتی

وی در ادامه توضیحاتی از فعالیت‌های سازمان سینمایی و نحوه تدوین جداول اعتبارات انجمن‌ها و موسسات زیر مجموعه سازمان سینمایی ارائه کرد و گفت: برنامه و بودجه سازمان سینمایی تابعی است از قانون و موافقتنامه بودجه که در راستای وظایف و ماموریت‌های هدایتی، حمایتی و نظارتی سازمان سینمایی و کلان برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برنامه جامع سازمان سینمایی تنظیم شده و در سال جاری اجرا خواهد شد. همچنین بودجه سینما در قانون بودجه از ۵ برنامه توسعه دولت الکترونیک، ارتقای دانش و فناوری‌های نوین صنعت سینمای ایران، گسترش سینمای ملی، حمایت از توسعه صنعت انیمیشن ایران و پژوهش‌های کاربردی تشکیل شده و هر برنامه متشکل از چند فعالیت اصلی است.

او ادامه داد: برای انجام وظایف و ماموریت‌های سازمان سینمایی به عنوان متولی سینما و به نمایندگی از دولت، در راستای تکالیف هدایت، حمایت و نظارت آن و تامین نیازهای اصلی و رفع چالش‌های اساسی سینمای کشور، هریک از فعالیت‌های اصلی به چند ریز فعالیت و یا اقدام عملیاتی با حجم و مقدار معین از فعالیت‌های مختلف تقسیم می‌شود. به طور مثال در ذیل برنامه‌های گسترش سینمای ملی، بندی تحت عنوان "حمایت از تولید انواع فیلم" وجود دارد اما نکته اینجاست که این عنوانی بسیار کلی است، دامنه وسیعی را شامل می‌شود، به همین دلیل انواع فیلم به صورت دقیق‌تر از حیث قالب، گونه، مضامین و تعداد مشخص می‌شود. اکنون در برنامه‌هایی که در سازمان منتشر شده با چیزی تحت عنوان انواع فیلم روبرو نمی‌شوید و دقیقا با جزئیات مشخص است که چه مقدار بودجه برای فیلمهای سینمایی، مستند، کوتاه، انیمشین و ... باید صرف شود. به همین دلیل مشخص است که در حوزه تولید در کدام قالب‌ها یا گونه‌های تولیدی حضور داریم و قرار است زمینه را برای تولید با کیفیت تر یا بیشتر کدام نوع از فیلم فراهم کنیم. بر همین اصل بعد از ابلاغ بودجه طبیعی است که فعالیت‌های اصلی تفکیک شود و به چند اقدام که برای ما حیاتی است تقسیم شود.

ویژگی‌های بودجه ۹۸ چیست؟

حیدری خلیلی همچنین توجه به همه ارکان و بخش‌های سینمای کشور ، تمرکز زدایی در برنامه ریزی و اجرای فعالیت‌های سینمایی، توجه و حضور جدی‌تر در استانها، افزایش اعتبار فعالیت‌های اصلی سینما و کاهش و مدیریت هزینه‌های پشتیبانی، توجه به فرهنگ مناطق مختلف کشور و بهره گیری از آن را از ویژگی‌های برنامه و بودجه سال ۹۸ دانست.

این مدیر سینمایی با اشاره به وجود ۹ کلان برنامه در وزارت ارشاد و لزوم پیروی تمام برنامه‌ها از آنها، توضیح داد: هر اقدامی که قرار است در بخش‌های مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شود باید با این ۹ کلان برنامه همسو باشد و نمی‌تواند تناقض داشته باشد. شفاف‌سازی، غنی‌سازی محتوایی تولیدات فرهنگی، عمومی‌سازی دسترسی فرهنگی، گفت‌وگو فرهنگی، بهبود محیط کسب و کار، تقویت ظرفیت‌های مردمی فرهنگ و هنر، هوشمند سازی مدیریت فرهنگی، گسترش مناسبات فرهنگی ایران و جهان، انسجام و هماهنگی فرهنگی دستگاه‌ها، این ۹ برنامه وزراتخانه هستند. وقتی ما در برنامه‌هایمان از تمرکز زدایی صحبت می‌کنیم یعنی می‌خواهیم برخورداری‌ فرهنگی مناطق مختلف کشور را بیشتر کنیم.

به طور مثال ما در حوزه زیرساخت و سالنهای سینما به سمتی میرویم که برخورداری فرهنگی استانها را بیشتر کنیم. در یک جا احداث سالن سینما را داریم که توسط بخش خصوصی و عموما در مجموعه‌های تجاری انجام می‌شود و سازمان سینمایی بر آن به لحاظ استانداردهای فنی و تامین تجهیزات صدا و نمایش تاثیر حمایتی دارد. در موردی دیگر، در برخی شهرستانها که امکان ساخت سالن سینما وجود نداشته باشد حمایت لازم برای تبدیل سالن مجتمع فرهنگی و هنری ارشاد به سالن سینما صورت می‌گیرد، به شرط آنکه سالن برای تبدیل شدن به سینما به بهره بردار خصوصی واگذار شود و بتوانند تایید کمیسیون بند ۵ را بگیرد ما تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان کمک خواهیم کرد تا سالن مجهز به سیستم نمایش دیجیتال شود و بتواند فیلم‌های سینمایی را به نمایش بگذارد. همه این کارها در جهت عمومی سازی دسترسی فرهنگی و تمرکز زدایی است که همسو با کلان برنامه وزارت ارشاد صورت می گیرد.

اختصاص صددرصدی سهم استان‌ها از بودجه ۹۸ / اختلال ایجاد نشود

حیدری خلیلی درباره اختصاص صددرصدی سهم استان‌ها از بودجه ۹۸ با اشاره به شعار وزارت ارشاد «ایران، تهران نیست»، بیان کرد: برای توضیح این بخش مثالی را میتوان بیان کرد. در حوزه حمایت از تولید فیلم کوتاه، انجمن سینمای جوان ۷ میلیارد تومان اعتبار دارد که حداقل ۵ میلیارد تومان آن باید برای حمایت از تولید فیلم کوتاه توسط فیلمسازان کوتاه در استان‌ها و شهرستان‌ها هزینه شود. به همین دلیل تصمیم گرفته شد سهم استانها به جهت آنکه اختلالی ایجاد نشود، تعیین و به صورت صد در صدی اختصاص یابد. در سازمان سینمایی به دنبال آن هستیم که زمینه تمرکززدایی فراهم و عدالت فرهنگی در کشور حاکم شود.

معاون سازمان سینمایی در ادامه گفت‌وگو اضافه کرد: در برنامه سال سینما در استانها بر گرفته از تفاهمنامه استانی که ماتریس آن منتشر خواهد شد به دنبال حضور جدیتر و اجرای موثر فعالیت‌های سینمایی در استانها هستیم تا از این رهگذر با استفاده از امکانات و منابع استانی موجبات توسعه فرهنگی استان از طریق سینما فراهم گردد و سینما در خدمت فرهنگ مناطق و نواحی مختلف کشور و معرفی دقیقتر مزیت‌های استان قرار گیرد.

او افزود: در ماتریس استانی که به زودی منتشر خواهد شد از بهره‌مند شدن سینمای کشور از امکانات و منابع استانی برای ایجاد نمایندگی جدید انجمن سینمای جوان در ۴۸ شهر و  اختصاص ۵۳ سالن جدید برای اکران فیلم در ۵۳ شهر فاقد سالن سینما در کشور و فراهم شدن اکران فیلمهای هنری و تجربی در مناطق جدید و بروز رسانی تجهیزات انجمن سینمای جوان در ۱۰ استان کشور  و در مجموع شاهد اجرای ۴۵ عنوان فعالیت در استانهای مختلف کشور با مشارکت ادارات کل فرهنگ وارشاد اسلامی استانها خواهیم بود.

برگزاری جشنواره‌هایی در سراسر ایران افزایش هزینه نیست!

حیدری خلیلی ادامه داد: در حوزه متنوع سازی فعالیت‌های سینمایی در استان‌ها با بهره گیری از قابلیت‌های متنوع فرهنگی هر استان در سال ۹۸، استان کردستان میزبان جشنواره ملی فیلم های کردی سنندج ، خراسان شمالی میزبان جشنواره ملی فیلم و عکس روستا و عشایر ، یزد میزبان جشنواره ملی فیلم ساباط در حوزه میراث فرهنگی ، خراسان جنوبی میزبان جشنواره منطقه‌ای فیلم و عکس کویر و زندگی ، گلستان میزبان جشنواره ملی رضوی ، مشهد میزبان جشنواره ملی فیلم آیات ، اراک میزبان جشنواره آفتاب انقلاب ، اصفهان میزبان جشنواره بین المللی کودک و نوجوان ، قم میزبان جشنواره ملی نماز و نیایش و فیلم نامه نویسی دفاع مقدس و هرمزگان میزبان جشنواره منطقه ای خلیج فارس خواهد بود. این کثرت و تنوع باعث میشود ما از پتانسیل‌های فرهنگی استان‌ها بهره‌مند شویم. بنابراین خود استانها، قرار است که کشور را در موضوعات مختلف نمایندگی و میزبانی کنند. این اتفاق موجب توجه بیشتر به ذخایر فرهنگی کشور و تولید و عرضه محتوا با مضامین متنوع و عمومی سازی دسترسی فرهنگی خواهد شد.

این مدیر سینمایی در پاسخ به اینکه اضافه شدن این تعداد جشنواره چه تاثیری بر بودجه می‌گذارد، گفت: این جشنواره‌ها از ظرفیت استان استفاده می‌کند و از طرفی ما خودمان را محدود به بودجه سازمان نمی کنیم و از پتانسیل و ظرفیت استانها استفاده خواهیم کرد. ما در جشنواره‌های بالاتر از استان مجوزی را صادر می‌کنیم و از لحاظ حمایتی سهم بسیار مختصری داریم. در این شرایط این امکان در استان فراهم می‌شود که فیلمساز در منطقه اش ادامه فعالیت دهد.

فعالیت‌های حذفی، ادامه دار و جدید بودجه ۹۸

معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی با تاکید بر اینکه "بودجه سال ۹۸ به گونه‌ای برنامه ریزی شده که تمام بخش‌های سینما را مورد توجه خود قرار داده است" گفت: در برنامه عملیاتی سال ۹۸ به توسعه دانش سینمایی( آموزش و پژوهش )، فناوری و تکنولوژی‌های سینما، فضای نمایش فیلم به عنوان زیرساخت، تولید محتوا، عرضه و نمایش محصولات سینمایی در بازارهای داخلی و خارجی ، برگزاری جشنواره های سینمایی، میراث و اسناد سینمایی که باید از آنها محافظت کنیم و فعالیت‌های جمعی و صنفی سینماگران به عنوان یک ضرورت توجه شده است.

وی درباره اعلام عملکرد ۹ ماهه سال ۹۷ و ارائه جدول بودجه سال ۹۸ در ابتدای سال، افزود: عملکرد ۹ ماهه موسسات را سال قبل به صورت شفاف منتشر کردیم و هزینه‌های پیشتیبانی نیز اعلام شد. جدول برنامه و بودجه‌ سال ۹۸ و فعالیت‌های جدید، ادامه‌دار و یا مستمری که انتخاب شد بر اساس ارزیابی‌هایی بود که از ارزیابی عملکرد سال گذشته و شناسایی نیازهای ضروری و جدید سینمای کشور حاصل شد. برخی از فعالیت‌ها مجموعه اقداماتی است که مستمر و ادامه دار است و برخی دیگر هم فعالیت جدیدی است که به فعالیتهای امسال اضافه شده. برخی از فعالیتها نیز حذف شده است یعنی سال قبل بوده ولی امسال به جهت عدم ضرورت و یا کامل شدن و پایان پروژه و طرح در جدول قرار نگرفته است.

برخی فعالیت‌ها در عملکرد ۹ ماهه ۹۷ نبودند

او درباره فاصله رقم هزینه‌کردهای سال گذشته با بودجه مصوب سال ۹۸، توضیح داد: عملکرد ۹ ماهه منتشر شد و قرار است عملکردهای ۱۲ ماهه نیز منتشر شود، بنابر این فاصله‌ای که بین ارقام عملکردی سازمان به تفکیک موسسات مجری با بودجه سال جدید وجود دارد، شکل منطقی‌تری به خود خواهد گرفت. برخی از فعالیت‌ها به جهت آنکه در عملکردهای نه ماهه و ده ماهه نیمه تمام مانده بود آمارشان ارائه نشد و منتظر بودیم آنها تکمیل شود بعد در جدول قرار بگیرد. با طراحی که در سازمان سینمایی برای چابک سازی و صرفه جویی انجام شده، روشی اتخاذ شد تا بتواند مدیریت و هزینه پشتیبانی فعالیتها، هم قابل کنترل شود و هم قابل ارزیابی تا به نوعی بتوانیم این بخش از هزینه‌ها را کاهش دهیم. سال گذشته سازمان سینمایی یکی از معاونت‌هایش که در خیابان فاطمی ساختمان مستقلی داشت را به ساختمان اصلی سازمان سینمایی منتقل کرد تا ضمن تسهیل مدیریت امور ، هزینه‌ها کاهش پیدا کند. یا در اقدامی دیگر در جدول بودجه‌ای سال جدید، نامی از موسسه رسانه‌های تصویری یا مدرسه ملی سینما نمی‌بینید. این اتفاق می‌تواند باعث شود تا بتوانیم با استفاده حداکثری از ظرفیت نهادی موسسات موجود به اجرای وظایف و ماموریت های سازمان با هزینه کمتر بپردازیم.

حمایت از فیلم‌های هنری و تجربی همچنان ادامه دارد / موسسه هنروتجربه حذف نشده

حیدری خلیلی درباره بند حمایت از فیلم‌های هنری و تجربی که در جدول بودجه‌ای سال ۹۸ زیر مجموعه اعتبارات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی قرار گرفته است، توضیح داد: این تصمیم در راستای اصلاح ساختاری و چابک سازی و اشراف بر مدیریت هزینه‌ها صورت گرفته است. سال گذشته کل اعتبارات گروه سینمایی هنروتجربه ۳ میلیارد تومان بوده و امسال به سه و نیم میلیارد تومان رسیده است. بنابر این سازمان سینمایی قرار نیست این فعالیت خود را تعطیل کند. بلکه ضمن افزایش اعتبار این بخش که از آن نباید هزینه پشتیبانی موسسه کسر شود، با استفاده از ظرفیت استانها همه مدیران استانی متعهد شده‌اند تلاش کنند تا حداقل یک سالن برای نمایش فیلم‌های هنری و تجربی اختصاص دهند. به این ترتیب در سال ۹۸ به مراتب تعداد سالن‌های نمایش این گروه سینمایی بیشتر از سال ۹۷ خواهد بود . بنابراین سازمان سینمایی همواره به اکران فیلم‌های هنری و تجربی  به عنوان یک نیاز و مکمل فعالیت‌های اصلی و مستمر سینمای کشور توجه خواهد داشت.

ماموریت‌های موسسه رسانه‌های تصویری و مدرسه ملی سینما ادامه دارد

او در ادامه عنوان کرد: درست است که در جدول بودجه سال جاری سینما ، موسسه رسانه‌های تصویری و مدرسه ملی سینما را نداریم اما ماموریت‌ها و وظایف آن به موسساتی که فعالیت دارند و نیز به ستاد سازمان منتقل شده است تا اختلالی در فعالیت‌های سینمایی پیش نیاید.  مثلا یکی از فعالیت‌های مدرسه ملی سینما در سال گذشته تامین نیازهای آموزشی فعالان حرفه‌ای سینما یعنی صنوف بود که این فعالیت در سالجاری با عاملیت خانه سینما و نظارت معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی اجرا خواهد شد. موسسه رسانه‌های تصویری یکی از فعالیت هایش اداره ستاد صیانت و جلوگیری از عرضه غیر مجاز آثار سینمای کشور بود که این وظیفه به دلیل ماهیت حاکمیتی آن به معاونت ارزشیابی و نظارت سارمان منتقل شد تا با همکاری موسسه سینماشهر و مشارکت صنوف سینمایی و سایر نهادهای ذیربط اجرا شود. این اقدامات اصلاحی و کوچک سازی ساختارهای سینمایی ضمن کاهش و صرفه جویی هزینه ‌های سربار، باعث تسهیل روند اجرایی فعالیتها و افزایش سهم اعتباری فعالیتهای اصلی سینما خواهد بود و طبیعتا به نفع سینمای کشور است.

ستاره‌دارها توجه کنند / تا خرداد فرصت دارید

این مدیر سینمایی افزود: در جدول برنامه و بودجه سال ۹۸ ، فعالیتهای که با علامت ستاره مشخص شده معنایش این است موسسه مجری باید حداکثر تا خرداد ماه دستورالعمل و الزامات سیاستی و ساز و کارها و شرایط استفاده از حمایت را به صورت شفاف تدوین و منتشر کنند. به طور مثال فیلم سازی که می‌خواهد فیلم سینمایی تولید کند اگر بخواهد از حمایت‌های سازمان سینمایی در هر بخش استفاده کند باید معلوم باشد به کجا مراجعه کند و چه شرایطی داشته باشد.

عاملیت جشنواره‌ها در دست بنیاد سینمایی فارابی 

حیدری خلیلی درباره نحوه برگزاری و ارائه بودجه به جشنواره های ملی سینمای ایران همچنین جشنواره‌های فجر توضیح داد: از امسال عاملیت جشنواره‌های ملی و جهانی فیلم فجر و جشنواره کودک و نوجوان به بنیاد سینمایی فارابی سپرده شده است که تا پیش از آن با موسسه رسانه‌های تصویری بود. با این‌ حال همچنان فعالیتهای جشنواره منطبق با خط مشی و سیاست گذاری شورای سیاست گذاری جشنواره  توسط دبیر جشنواره که از سوی رییس سازمان سینمایی برای هر دوره جشنواره انتخاب خواهد شد انجام میگیرد و عاملیت هزینه و پشتیبانی از جشنواره با بنیاد فارابی است.

این مدیر سینمایی در پاسخ به این سوال که ثبت جداگانه اعتبار جشنواره فیلم فجر و جشنواره جهانی فجر به معنای برگزاری مستقل هر یک از جشنواره‌های مذکور در دوره بعدی خواهد بود، گفت: ثبت جداگانه بودجه برگزاری جشنواره‌های مذکور ربطی به برگزاری مستقل جشنواره‌ها ندارد و تصمیم گیری در این باره با رییس سازمان سینمایی خواهد بود که در ارزیابی عملکرد جشنواره و مشورت صاحب نظران سینمایی اتخاذ خواهد شد.

وی درباره نحوه پرداخت بودجه به موسسات نیز توضیح داد: مانند سال‌های گذشته این اتفاق به سه عامل بستگی دارد. تخصیص اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه ، دوم نحوه پرداخت آن از خزانه به سازمان سینمایی و سوم عملکردی که از موسسه دریافت خواهیم کرد. پرداخت اعتبار به موسسات تابع شرایط و زمان اجرای هر فعالیت است ولی قطعاً به گونه‌ای عمل خواهد شد و پیش خواهیم رفت که اختلالی در اجرای فعالیت موسسات پیش نیاید.

بودجه ۲۱۳ میلیاردیِ سازمان سینمایی

رمضانعلی حیدری خلیلی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان سینمایی در پایان صحبت های خود عنوان کرد: مبلغ کل اعتبار سازمان سینمایی در قانون بودجه‌ ۲۲۰ میلیارد است. که از این مبلغ پس از کسر اعتبار آمایش سرزمین در نهایت چیزی حدود ۲۱۳ میلیارد باقی می‌ماند که از سوی سازمان برنامه و بودجه به سازمان سینمایی ابلاغ شده است و در صورتی‌که صد در صد به ما تخصیص داده شود، جمع ناخالص رقم این جداول که شامل موسسه سینماشهر، مرکز گسترش مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، انجمن سینمای جوان، بنیاد سینمایی فارابی، خانه سینما و سایر فعالیت‌ها است همین ۲۱۳ میلیارد خواهد شد.