بازار ارز به خوبی مدیریت شده است/ علل افزایش صادرات به کشورهای همسایه

غلامرضا مصباحی مقدم؛ رئیس شورای فقهی بانک مرکزی و عضو سابق شورای پول و اعتبار در گفت و گو با خبرنگار ایبِنا علت افزایش صادرات و درآمد ارزی را نسبت به سال گذشته چنین توضیح داد: افزایش صادرات ناشی از سیاست ارتباط بیشتر با همسایگان و دیپلماسی تجاری است که در دولت سیزدهم به طور جدی مورد توجه قرار گرفت. پس از روی کار آمدن این دولت هم ارتباط با کشورهای شمالی ایران مانند ترکمنستان شکل گرفت که موجب انتقال گاز از ایران به آذربایجان شد و هم ارتباط با روسیه و کشورهای منطقه اوراسیا موجب شد تا با کشورهای آسیا میانه رابطه خوبی برقرار کنیم. از طرف دیگر ارتباط با پاکستان نیز افزایش پیدا کرد و سفری که آقای رئیسی به قطر داشت موجبات افزایش صادرات به این کشور را فراهم ساخت. 

وی در خصوص چگونگی ادامه این روند گفت: ادامه این روند نیاز به بسته شدن قراردادهای بلندمدت دارد. علاوه بر این تولیدات داخلی کشور باید به گونه‌ای سامان یابد که مطلوب مخاطبان و اهداف صادراتی قرار گیرد تا مشتری تولیدات ایرانی باقی بمانند.

این استاد اقتصاد درباره راه جلوگیری از هدر رفت درآمد ارزی بیان کرد: هر اندازه درآمد ارزی افزایش پیدا کند باید آن دسته از کالاهایی که نیازهای اساسی کشور را برطرف می‌کنند، در اولویت قرار گیرد و از گروه کالاهای وارداتی هم خارج شود. زمانی واردات کشور را در ۱۰ گروه طبقه بندی کردند، گروه اول مواد اولیه خوراک انسان و دام و طیور و دارو بود، خودرو در گروه دهم قرار داشت، اما گاهی دیده می‌شود که  نمایندگان مجلس سراغ واردات خودرو و امثال این موارد می‌روند، به نظر می رسد باید واردات اولویت‌دار را مورد توجه قرار دهند. حتی گزارش‌هایی می‌رسد مبنی بر اینکه وارداتی صورت گرفته که جنبه فانتزی دارد و ضروری نیست. با درآمد نفت باید در پخش و پالایش نفت سرمایه‌گذاری کرد تا در حوزه فرآورده‌های نفتی و گازی از خام‌فروشی خارج شود. ما از امتیاز دارا بودن انرژی برخوردار هستیم و می‌توانیم ارزش افزوده بیشتری به دست آوریم، اینکه رهبر معظم انقلاب بر تولید دانش بنیان‌ها تاکید کردند، به این دلیل است که تولیدات دانش‌بنیان موجب می‌شود، ارزش افزوده چندین برابر به دست آید. 

نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در رابطه با کاری که باید برای بهره‌وری موثر بر رقابت و به صرفه بودن تولید و صادرات انجام داد، بیان کرد: سهم بهره‌وری در اقتصاد کشور بسیار پایین است، باید تولیدکننده در قلمرو کار خود آن را بالا ببرد. نتیجه هم این خواهد بود که با هزینه کمتر تولیدات بیشتری خواهیم داشت و منابع بیشتری را به دست می‌آوریم. 

رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در رابطه با مدیریت منابع ارزی گفت: نوسانات ارزی در حال مدیریت است. به این معنا؛ همین که بانک مرکزی سامانه‌ای را ایجاد کرد که تقاضاها از طریق آن به صرافی منتقل شود، معنای مدیریت تقاضا را می‌دهد. همین امر موجب می‌شود کسانی که به فکر دلالی ارز و خارج کردن آن از کشور هستند، موفق به دستیابی به این ارز نشوند. انگیزه کسانی هم که درصدد هستند ارز را به عنوان سرمایه نگه دارند، افت پیدا کند. تمام تقاضاهای درست، بجا و واقعی باید از طریق سامانه بانک مرکزی پاسخ داده شود و نتیجه این کار هم ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای ارز است، بطوریکه صادرکنندگان احساس می کنند بهترین راه برای استفاده از ارز سامانه نیما است.

مصباحی مقدم سال ۱۴۰۱ را چنین پیش بینی کرد: ۱۴۰۱ طبیعتا بهتر از ۱۴۰۰ خواهد بود. همانطور که ۱۴۰۰ خصوصا ۷ ماه اخیر آن بسیار بهتر از ۵ ماه اول شد و کل سال بهتر از سال ۱۳۹۹ بود که حاصل ثبات اقتصادی است. در نتیجه آن تولید کنندگان تشویق شدند و احساس کردند که مدیریتی روی کار آمده که بر اوضاع مسلط است، مشکلات را می شناسد و برای آن راه حل دارد. همین امر موجب شده تولیدات و صادرات افزایش یابد و صادرات به همسایگان بیشتر مورد تشویق قرار گیرد. طبعا باید کالاهای بهتری را هم تولید کنیم که مشتری‌ها بیشتر شوند.